۱۰۷ اثر هنری چکش خوردند
حراج تهران؛ ۱۹۰ میلیارد تومان
اثر فریده لاشایی
در بیستمین دوره از حراج تهران که مختص ارائه آثار مدرن و معاصر ایران بود، افزون بر آثار هنرمندان مطرحی چون حسین زنده‌رودی، آیدین آغداشلو، محمد احصائی، منصور قندریز، ابوالقاسم سعیدی، فرهاد مشیری و... شمار قابل‌توجهی از آثار هنرمندان جوان و کمتر شناخته شده نیز عرضه شد و چکش خورد.
جزئیات فروش
در این دوره از حراج ۶۵ خریدار در مزایده شرکت کردند که طبق اعلام روابط‌عمومی حراج، ۱۵ نفر از آنان برای اولین بار به بازار هنر ورود کرده بودند. از مجموع آثار، ۴۴ اثر با ارزش بیش از یک‌میلیارد تومان برآورد قیمت به مجموعه‌داران ایرانی پیشنهاد شد، که در نهایت ۴۱ اثر در حراج بیستم با قیمت میلیاردی چکش خوردند. رکورد این دوره حراج به تابلوی «پایان یک دوران» از آیدین آغداشلو به مبلغ ۱۲میلیارد و ۳۲۰میلیون تومان اختصاص پیدا کرد و پس از آن تابلوی «شماره‌های سیاه روی سفید» فرهاد مشیری ۱۱میلیارد و ۲۲۰میلیون تومان و نقاشیخطی از محمد احصایی به قیمت ۱۱میلیارد تومان در جایگاه‌های دوم و سوم رکوردداران این دوره حراج قرار گرفتند. همچنین تابلوی «شکار باران» رضا درخشانی ۹میلیارد و ۲۴۰میلیون، نقاشی از سیراک ملکونیان ۷میلیارد و ۴۰میلیون، اثری از حسین زنده‌رودی ۶میلیارد و ۸۲۰میلیون، تابلویی از فریده لاشایی ۶میلیارد و ۸۲۰میلیون، مجسمه‌ای از ژازه تباتبایی ۶میلیارد و ۸۲۰میلیون، نقاشی از ابوالقاسم سعیدی ۶میلیارد و ۶۰۰میلیون، اثری از وای. زی. کامی ۶میلیارد و ۶۰۰میلیون، تابلویی از شهریار احمدی به مبلغ ۶میلیارد و ۶۰۰میلیون و اثری از کوروش شیشه‌گران ۵میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان، آثاری بودند که بالای ۵میلیارد تومان به فروش رسیدند. همچنین ۲۹ اثر از یک تا ۵میلیارد تومان چکش خوردند و ۲۵ اثر دیگر در فاصله قیمتی میان ۵۰۰میلیون تا یک‌میلیارد تومان به فروش رفتند. دیگر آثار که مجموعا شامل ۴۱اثر بودند به قیمتی کمتر از ۵۰۰میلیون تومان چکش خوردند.
همچنین در این دوره از حراج ۸ اثر از محسن وزیری‌مقدم، قاسم حاجی‌زاده، فریده لاشایی، گارنیک درهاکوپیان، بهمن جلالی، حجت شکیبا، صادق تیرافکن و عباس رستمیان خریداری نداشتند.
تحلیل بازار
در حراج اخیر تهران، نزدیک به ۸۳درصد آثار متعلق به هنرمندانی بود که در قید حیات هستند و تنها صاحبان ۱۷درصد آثار فوت کرده اند. در بازار هنر، آثار متعلق به هنرمندان درگذشته معمولا ارزش و قیمت بیشتری دارند. علتش این است که تعداد آثار این هنرمندان دیگر قابل افزایش نیست و کم‌شمار بودن آثار از شاخص‌های افزایش قیمت آثار هنری است. همچنین ۶۹.۵درصد از آثار ارائه‌شده نقاشی بود، ۱۱.۳درصد مجسمه و آثار حجمی، ۹.۵درصد نقاشیخط و باقی آثار شامل عکس، چاپ، میکس مدیا و کولاژ و اسمبلاژ بود که متعلق به ۱۱۲ هنرمند بود. اگرچه استقبال از آثار جوانان و هنرمندان کمترشناختهشده قابل توجه بود، اما عمده آثار هنرمندان جوان در این دوره از حراجی با قیمتهای زیر یک‌میلیارد تومان به فروش رفت. نکته دیگر اینکه به نظر می‌رسد خریداران به آثار هنری هنرمندان جوان و کمترشناختهشده هنوز کمتر اعتماد دارند، زیرا شمار قابل‌توجهی از آثار این هنرمندان نزدیک به رقم‌های کمینه و حداقلی پیش‌بینی‌شده فروش رفته‌اند. در میان ده اثر گران‌قیمت این حراج تنها ۵ اثر به قیمتی بیش از قیمت پیش‌بینی اولیه به فروش رفتند. اما در مقابل، آثار ارزان‌قیمت‌تر توانستند از دایره پیش‌بینی‌های حداکثری هم عبور کنند. «درخت‌ها» از مجموعه همای و همایون اثر رضوان صادق‌زاده توانست نزدیک به دوبرابر بیشینه قیمت برآوردشده چکش بخورد. «خیابان پهلوی» محمود کلاری هم تقریبا ۱۹۰درصد بیشتر از برآورد بیشینه فروش رفت و اثری بدون عنوان از محمد پیریایی نیز ۱.۴برابر قیمت پیشنهادی حداکثری، به فروش رسید.
