مولفههای مسکن خوب
در حال حاضر روشهای مرسوم سنتی ساخت، باعث افزایش هزینههای ساخت مسکن میشود و قطعا بهرهگیری از روشهای صنعتی و خصوصا ساخت پیشساخته میتوانیم زمان و هزینههای ساخت را به نحو بارزی کاهش دهیم. باتوجه به اینکه در چنین روشی، بخشهایی از مسکن در کارخانه ساخته میشوند و سپس به محل نصب میشوند، در نتیجه زمان ساخت به نحو چشمگیری کاهش مییابد و از تضمین کیفیت بالا نیز برخوردار است.
همچنین نباید فراموش شود مصالح ساختمانی نامرغوب باعث هدر رفت منابع ملی و ضربه به اقتصاد کشور میشود، بنابراین بهرهگیری از مصالح ساختمانی با کارآیی بالا، هزینههای انرژی و نگهداری را کاهش میدهد. مصالحی مانند عایقهای حرارتی و صوتی، پنجرههای با عایق حرارتی، سیستمهای تهویه مکانیکی با بهرهوری بالا و سیستمهای صرفهجویی در مصرف آب میتوانند در کاهش هزینههای انرژی کمک کنند.
در این میان بهینهسازی فرآیندهای ساختوساز میتواند به کاهش هزینهها کمک کند. استفاده از فناوریهای نوین در مدیریت پروژه، استفاده از نرمافزارهای مدلسازی سهبعدی و بهرهگیری از روشهای سازماندهی و برنامهریزی موثر میتواند به بهبود بهرهوری و کاهش هزینهها منجر شود.
همچنین باید تاکید شود همکاری و تعامل موثر با تامینکنندگان و پیمانکاران میتواند به کاهش هزینهها کمک کند و طراحیهای بدون پیچیدگی و اجتناب از اضافهوزنها و جزئیات غیرضروری میتواند هزینههای ساخت و نگهداری را کاهش دهد.
دولت وعده داده است که از طریق طرح نهضت ملی مسکن، سالانه یک میلیون واحد مسکونی تولید کند، با توجه به اینکه گروههای هدف این طرح عمدتا اقشار آسیبپذیر هستند، قطعا باید دولت عزم جدی برای کاهش هزینههای ساخت مسکن داشته باشد، چرا که هرچقدر این واحدها اقتصادیتر ساخته شوند، چالشهای مالی و تامین آورده گروههای هدف این طرح کمتر خواهد شد.
اما با تمامی این تفاسیر نباید ارزانسازی و کاهش هزینههای ساخت مسکن را با ساخت مسکن بیکیفیت و فاقد بهرهوری یکسان تلقی کنیم، اساسا کاهش هزینههای ساخت به معنای مدیریت منابع و امکانات در تمام سطوح تولید است،
همچنین در ادامه به موضوع ساختمانهای پایدار و سبز اشاره کنم سالهاست لزوم ساخت واحدهای مسکونی منطبق بر شرایط بومی و همچنین منطبق با مولفههای زیستمحیطی به عنوان یک اصل الزامآور عنوان شده است، این در حالی است که این الزام قانونی مورد فراموشی قرار گرفته است، این در حالی است که با توجه به چالشهایی نظیر چالش آب و انرژی باید به سمت ساخت واحدهای مسکونی پایدار که در آنها مصرف انرژی از ابعاد مختلف بهینه شود گام برداریم.
اگر چه یکی از منابع اصلی هدر رفت منابع آبی ریشه در صنعت کشاورزی همچنین سایر موارد دیگری نظیر کشاورزی و... دارد، اما قطعا در شرایط فعلی با توجه به بحران آب باید از تمامی ظرفیتها برای بهینهسازی مصرف آب و انرژی استفاده کنیم.
شنیدهها حاکی از آن است که مراکز تحقیقاتی معتبر وابسته به وزارت راه و شهرسازی، به عنوان مرجع سیاستگذاری در بخش مسکن، سالهای تحقیقات مختلفی در خصوص نحوه بهینهسازی مصرف آب در ساختمانها انجام داده است که اجرای آنها میتواند قطعا نقش مهمی در بازچرخانی آب مصرفی داشته باشد.
این تحقیقات نباید در گوشه کتابخانهها خاک بخورد، بلکه لازم است با توجه به بحران آب این تحقیقات در عرصه ساختوساز عملیاتی شوند. قطعا مسکن پایدار با ذائقه سازندگانی که عادت به ساخت واحدهای بساز و بفروشی دارند، همخوانی ندارد، اما قطعا سیاستهای تشویقی همچنین اراده متولیان میتواند. زمینهساز اجرای مسکن پایدار باشد.
مسکن نقش کلیدی در اقتصاد کشور دارد، همچنین نحوه ساخت آن سبب حفظ یا هدر رفت سرمایههای ملی میشود امیدواریم که زیرساختهای لازم چه از لحاظ قانونی و چه فنی برای ساخت مسکن بهینه فراهم شود.
باید واحدهای مسکونی ما مانند کشورهای پیشرفته بادوام وایمن ساخته شود تا ضمن حفظ سرمایههای مردم بهرهبرداران در عین حال حافظ مال وجان مردم باشیم.