فرمول تولید فولاد ناب ایرانی
سختگيري در كنترل كيفيت، محصولات را جهاني ميكند
ابتدا تمرکز فولادسازان ایرانی به تولید محصولات با کیفیت برای رقابت با دیگر شرکتهای داخلی افزایش یافت. سپس این رقابت تا جایی ادامه یافت که کیفیت محصولات تولیدی تاییدیه بالاترین استانداردهای اروپایی را کسب کرد. به همین سبب توان رقابتی فولادسازان ایرانی در بازارهای جهانی نیز افزایش یافت. حال برخی از شرکتهای فولادی مشتریان اروپایی دارند و بازار خود را در سایر کشورها تثبیت کرده‌‌اند. بدیهی است که در صورت رفع محدودیت‌‌های صادراتی مشتریان بیشتری خواهان فولاد ایرانی خواهند بود و درآمد ارزی فولادسازان داخلی افزایش خواهد یافت.
ورود تکنولوژی‌‌های روز تولید فولاد به کشور و ساخت کارخانه‌های مجهز‌‌تر یکی از عوامل بهبود کیفیت محصولات فولادی است. از طرف دیگر وجود زنجیره کامل فولاد در کشور و تامین سنگ آهن تا شمش فولادی از داخل این فرصت را به فعالان زنجیره می‌دهد که در تامین مواد اولیه کمترین دشواری را تحمل کرده و تمرکز خود را بر افزایش کیفیت محصول معطوف کنند. بخش دیگری که کمک بزرگی به این موضوع می‌کند مدیران دقیق، با دانش و متعهد کنترل کیفی در شرکتهای فولادی هستند. سختگیری و دقت مسوولان کنترل کیفی شرکتهای فولادی نقش مهمی در رشد صنعت فولاد کشور دارد. از طرف دیگر سازمان ملی استاندارد با بررسی محصولات تولید شده در واحدهای فولادی با هرگونه خطا و کم‌‌کاری مقابله می‌کند که این امر به نوبه خود می‌تواند خطاهای صورت گرفته در کارخانه‌ها راتا حد قابل توجهی کاهش دهد.
کیفیت فولاد ایرانی
محمد صدری‌کوپایی مدیر کیفیت ذوب آهن اصفهان در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به کیفیت بالای محصولات فولادی ایران اشاره کرد و گفت: شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان از سالیان دور اقدام به استقرار سیستم مدیریت کیفیت در سطح کل کارخانه کرده و فرآیندهای تولید در بخش‌های مختلف از ورود مواد اولیه تا تحویل محصول به مشتری تحت کنترل و نظارت مطابق دستورالعمل‌ها و الزامات استانداردهای مرتبط است. بر همین اساس محصولات فولادی در این شرکت مطابق استاندارد ملی ایران و با اخذ پروانه کاربرد علامت استاندارد ایران تولید می‌شود. از آنجا که کیفیت تولیدات فولادی این شرکت از سطح بالایی برخوردار بوده و قابل رقابت با فولادسازهای مطرح دنیا است موفق به دریافت گواهینامه‌های CE (مختص کشورهای اتحادیه اروپا)، CARES (مختص کشورهای منطقه بریتانیا) و همولوگیشن (مختص کشور آلمان) شده است و صادرات به کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آفریقا، کشورهای حوزه خلیج فارس و آسیای میانه طبق استانداردهای مورد درخواست مشتری صورت می‌گیرد، لذا اگر مشکلات صادرات رفع شود، این شرکت قطعا توان توسعه صادرات را خواهد داشت. شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان، هرساله به عنوان شرکت نمونه یا شایسته تقدیر از سوی سازمان ملی استاندارد انتخاب شده است.
وی افزود: از طرف دیگر چون سازمان استاندارد ناظر بر تولید فولاد کشور است، تمام شرکتهای ثبت شده فولادی تحت کنترل و نظارت‌‌های این سازمان قرار دارند و در صورت اخذ گواهینامه‌های مورد نیاز در هر حوزه صادراتی قابلیت صادرات به آن حوزه را دارند که بعضی از شرکتهای مقاطع فولادی در این عرصه فعال هستند.
تامین افزودنی‌‌های فولاد
صدری در پاسخ به این سوال که افزودنی‌‌های معمول در تولید فولاد ایرانی چیست بیان کرد: برای تولید فولادهای ساختمانی، مواد معدنی فروسیلیس و فرومنگنز مورد نیاز بوده که معادن این دو ماده، در ایران وجود داشته و اکثرا از داخل کشور تامین می‌شود. برای تولید فولادهای خاص و آلیاژی از دیگر فروآلیاژها مانند فروکروم، مولیبدن، وانادیم و... بسته به نیاز مشتری و خواصی که از فولاد انتظار می‌رود، استفاده می‌شود. درصد جرمی این عناصر در فولادهای آلیاژی کم است اما به دلیل قیمت بالا و کمبود ماده معدنی در داخل کشور باید به ناچار برخی از آنها از خارج وارد و تامین شود. اما خوشبختانه مشکلی برای تامین این مواد افزودنی وجود نداشته است.
وی به بیان دو روش معمول برای ساخت فولادهای ساختمانی پرداخت و گفت: برای تولید فولاد ساختمانی دو روش وجود دارد، یک روش افزودن عناصر کربن و منگنز است که باعث افزایش استحکام فولادهای ساختمانی شده و محصول به صورت گرم و خنک‌کاری آن، در محیط معمولی انجام می‌شود و دیگری به روش ترمکس یا خنک‌کاری سریع است که میزان کربن و منگنز استفاده شده به نسبت روش قبل کمتر بوده و در این روش محصول نهایی گرم با کاهش سریع دما به‌وسیله آب، استحکام مکانیکی لازم افزایش پیدا می‌کند. شرکت ذوب آهن نیز از هر دو روش بهره می‌‌برد. برخی از محصولات فولادی صادراتی که نیاز به استحکام بالا دارند، با روش ترمکس تولید می‌شوند و نمی‌توان از روش اول برای افزایش استحکام استفاده کرد.
برنامه ذوب‌‌آهن برای تولید فولادهای خاص
مدیر کیفیت ذوب آهن اصفهان در پایان خاطرنشان کرد: مطابق درخواست مشتری اعم از شمش فولادی یا محصول نهایی میلگرد یا کلاف صنعتی مطابق استاندارد مورد نیاز، با برگزاری جلسات فنی و بررسی شرایط مورد نیاز اقدام به تولید محصول تحت نظارت مدیریت کیفیت شرکت می‌شود. هم‌اکنون شرکت ذوب‌‌آهن اصفهان توجه بیشتری به تولید محصولات خاص فولادی داشته و محصولات استراتژیک خاص مانند انواع ریل‌های مورد نیاز در صنعت حمل و نقل ریلی، ریل‌ها و آرک مورد نیاز معادن کشور، میلگردهای ضد‌سایش با قطر بالا مورد نیاز صنایع سیمان و مس، کلاف‌های صنعتی مورد نیاز صنایع الکترود، میخ و پرچ و... به ویژه تیرآهن بال پهن مورد نیاز ساختمان‌های بلند‌مرتبه و سازه‌های صنعتی را به‌صورت انبوه در برنامه تولید خود لحاظ کرده است.
