شیشه‌هایی برای روز «زلزله»
«ونوس شیشه» از جمله شرکت‌های فعال در بخش تولید شیشه‌های ساختمانی است که توانسته این دغدغه را به بهترین شکل پاسخ دهد. این شرکت در سال ۱۳۸۳ فعالیت خود را در زمینه طراحی و تولید پیشرفته‌ترین شیشه‌های ساختمانی و خودرویی با بهره‌گیری از مدرن‌ترین ماشین‌آلات اروپایی و تیمی مجرب آغاز کرد. این مجموعه هم‌اکنون یکی‌از برترین تولیدکننده شیشه‌های ساختمانی و خودرویی در ایران است و در زمره تولید‌کنندگان مطرح شیشه‌های ساختمانی و خودرویی در منطقه خاورمیانه قرار دارد.
محمدحسن نوروزی، مدیر عامل این شرکت می‌گوید: در شرکت ونوس شیشه، شیشه خام بر اثر فرآیندی حرارتی در کوره به دمای ۶۲۰ درجه سانتیگراد رسیده و در پی آن به سرعت هر دو طرف شیشه تحت جریان هوای سرد قرار گرفته و بدین ترتیب توزیع تنش و کشش در شیشه‌های سکوریت به‌گونه‌ای خواهد بود که ویژگی‌های فیزیکی آن بهبود یافته و این شیشه تحت بار یکسان به مراتب مقاوم‌تر از شیشه عادی هم اندازه و هم ضخامت خود عمل می‌کند و دارای مقاومت مکانیکی حدود ۵ برابر شیشه معمولی است.
وی در عین حال با اشاره به محدود کردن استفاده از شیشه در ایران توسط برخی نهادها مانند شهرداری‌ها خاطرنشان می‌کند: صنعت شیشه در دنیا پیشرفت فوق العاده‌ای داشته است و هرروز محصول جدیدی به آن اضافه میشود ونماهای شیشه‌ای در جهان توسعه بسیاری یافته‌اند، امادر ایران عدم اطلاع کافی مصرف‌کننده سبب شده است نماهای شیشه‌ای آن‌طور که باید جایگاه خود را در کشور پیدا نکنند. آنچه می‌خوانید حامل گفت‌وگوی «دنیای‌اقتصاد» با محمدحسن نوروزی، مدیرعامل شرکت ونوس شیشه در مورد تولید شیشه‌های ضدزلزله، استانداردهای بین‌المللی، صادرات این محصول و چالش‌های پیش‌روی تولید‌کنندگان این صنف است.
در مورد نحوه رفتار شیشه‌های سکوریت و لمینت در زلزله‌ها توضیحاتی ارائه کنید.
از عوامل موثر در کاهش خطرات ناشی از زلزله می‌توان به جلوگیری از ایجاد آوار سنگین در اثر سقوط مصالح بر روی افراد، انتخاب مصالح با حداقل وزن و طراحی سازه‌ای مناسب برای ساختمان اشاره کرد. در این خصوص با انجام عملیات ویژه بر روی شیشه خام طی یک یا چند فرآیند و مطابق با استانداردهای جهانی توسط ماشین‌آلات صنعتی پیشرفته، می‌توان به یکی از مصالح ایمن دست یافت. این فرآیند‌ها شامل عملیات حرارتی (شیشه سکوریت) و استفاده از طلق‌های ویژه (شیشه لمینت) است. براین اساس شیشه خام بر اثر فرآیندی حرارتی در کوره به دمای ۶۲۰ درجه سانتیگراد رسیده و در پی آن به سرعت هردو طرف شیشه تحت جریان هوای سرد قرار گرفته و توزیع تنش و کشش در شیشه‌های سکوریت به‌گونه‌ای خواهد بود که ویژگی‌های فیزیکی آن بهبود یافته و این شیشه تحت بار یکسان به مراتب مقاوم‌تر از شیشه عادی هم اندازه و هم ضخامت خود عمل می‌کند؛ ضمن اینکه مقاومت مکانیکی آن حدود ۵ برابر شیشه معمولی افزایش خواهد یافت. همچنین این فرآیند الگوی شکست شیشه را نیز تغییر داده و بر اثر اعمال ضربه شدید به قطعات بسیار کوچکی تقسیم میشود که برندگی نداشته و خسارات جانی و مالی حادثه را به حداقل ممکن می‌رساند. در این حالت با فرض شکستن شیشه و سقوط روی افراد یا راه رفتن با پای برهنه بر روی قطعات که در شرایط وقوع زلزله و پس از آن امری اجتناب‌ناپذیر است، جراحات جدی برای افراد اتفاق نمی‌افتد. در مورد شیشه لمینت می‌توان گفت این شیشه از ترکیب دو یا چند لایه شیشه که بین آنها یک یا چند لایه پلیمری قرار گرفته است، تولید میشود؛ این ساختار تحت فشار و حرارت قرار گرفته و به یک شیشه یکپارچه تبدیل میشود. میان لایه‌ها به‌صورت چسب عمل کرده و چنانچه این شیشه شکسته شود به سبب لایه پلیمری میانی و چسبندگی بسیار قوی آن، قطعات شیشه در فریم باقی مانده و هرگز فرو نمی‌ریزد و اطرافیان صدمه نخواهند دید. نکته مهم دیگری که درخصوص وزن مصالح باید اضافه کنم این است که هر اندازه ساختمان سبک‌تر باشد، از ایمنی بالاتری در برابر زلزله برخوردار است. شیشه به‌عنوان یکی از عناصری که در نمای ساختمان‌ها استفاده میشود در مقایسه با سایر مصالح مانند سنگ و سرامیک از وزن بسیار کمتری برخوردار است. برای اجرای نمای شیشه‌ای نیاز به وجود دیوار خارجی نخواهد بود، در صورتی که برای سایر نماها، وجود دیوار زمینه الزامی است که در این حالت مجموع وزن ساختار، چندین برابر نمای شیشه‌ای خواهد بود. همچنین هنگام زلزله قطعات سنگ و سرامیک به‌صورت یکپارچه سقوط کرده حال آنکه شیشه در اثر نیروی زلزله به هزاران قطعه ریز و غیربرنده تبدیل میشود که هر قطعه وزنی درحد دانه‌های تگرگ خواهد داشت.
شیشه‌های ساختمانی شما براساس چه استانداردی تولید میشود؟
فرآیندهای انجام شده بر روی شیشه در کارخانه ونوس شیشه براساس استانداردهای ملی و بین‌المللی انجام میشود. شیشه‌های سکوریت براساس استاندارد ملی ISIRI ۲۳۸۵ و استاندارد بین‌المللی BS EN ۱۲۱۵۰و شیشه‌های لمینت براساس استاندارد ملی ISIRI ۱۶۳۷۳ و استاندارد بین‌المللی BS EN ۱۲۵۴۳ تولید و به بازار عرضه می‌شوند. این درحالی است که آزمایشگاه مجموعه ونوس شیشه موفق به اخذ گواهی تایید صلاحیت سازمان استاندارد ملی ایران به‌شماره ISO ۱۷۰۲۵ شده و انجام آزمایشهای اولیه در این مجموعه مورد تایید این مرجع است.
کیفیت شیشه‌های تولیدی در مقایسه با کشورهای توسعه یافته چگونه است؟
ما همواره با همکاران خود در کشورهای اروپایی به مبادله اطلاعات فنی و به‌روز دنیا می‌پردازیم. واحد مهندسی و کنترل کیفیت شرکت ونوس شیشه تمام تلاش خود را برای تولید محصولات با بالاترین کیفیت و منطبق با استانداردهای بین‌المللی به‌کار گرفته است. علاوه بر اخذ گواهینامه فنی مورد تایید مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و نیز سازمان ملی استاندارد، آزمایشگاه مجموعه ونوس شیشه در داخل کارخانه نیز اقدام به انجام آزمایشهای مرتبط با کنترل کیفی محصولات می‌کند. ضمن اینکه مجموعه ونوس شیشه در بخش بین‌الملل نیز موفق به اخذ گواهینامه کیفی مورد تایید بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده شیشه در جهان) به‌عنوان تنها مرجع مورد تایید در تولید شیشه‌های سکوریت، لمینت و دوجداره شده است و هرسال توسط کارشناسان این شرکت‌ها مورد بازرسی قرار می‌گیرد.
آیا صادرات هم دارید؟
شرکت ونوس شیشه با تکیه بر توان تولید خود به کشورهای همسایه مانند عراق، ترکیه، آذربایجان، گرجستان و ارمنستان، صادرات دارد و در این مرحله با سرمایه‌گذاران و صاحبان صنایع که به نوعی هم با ایران و هم با کشورهای مقصد ارتباط دارند، همکاری داشته و عملا سهم قابل‌توجهی در بازار این حوزه‌ها دارد و گسترش شعاع این مراکز در برنامه‌های ونوس شیشه است. از اهداف دیگر در این زمینه، صادرات به کشورهای عربی و آسیای میانه است که در این خصوص اقدامات مثبتی نیز صورت گرفته است.
اغلب شهرداری‌ها استفاده از شیشه را در نمای ساختمان محدود می‌کنند. نظر شما دراین باره چیست؟
صنعت شیشه در دنیا پیشرفت فوق العاده‌ای داشته است و هرروز محصول جدیدی به آن اضافه میشود. نماهای شیشه‌ای در جهان توسعه بسیاری یافته‌اند اما در ایران نماهای شیشه‌ای آن‌طور که باید جایگاه خود را پیدا نکرده‌اند. درحال‌حاضر قوانین کشور به شکلی وضع شده‌اند که سازندگان را به استفاده از نمای شیشه‌ای تشویق نمی‌کنند درحالی که در کشورهای توسعه یافته، در راستای بهینه‌سازی مصرف انرژی، صرفه‌جویی در تاسیسات ساختمان و سبک شدن سازه، استقبال وسیعی از این مصالح صورت می‌گیرد. امروزه شیشه به‌عنوان یکی از اجزای مهم ساختمان، تمامی الزاماتی که فقدان آن برای برخی ارگان‌ها، سازندگان و مصرف‌کنندگان نهایی به‌عنوان دغدغه محسوب میشود را برآورده کرده است. در طراحی و انتخاب مصالح برای ساختمان‌ها مواردی از جمله مقاوم‌سازی در برابر حریق، مقاوم‌سازی در برابر زلزله، عایق‌بندی صوتی و نیز بهینه‌سازی مصرف انرژی از اهمیت زیادی برخوردار هستند واگر بتوانیم از مصالح، بر پایه مشخصات فنی آنها در جای درست استفاده کنیم، آنگاه طراحی یک ساختمان امن، امری قابل دستیابی است و آگاهی از قابلیت‌ها و مشخصات فنی شیشه به‌عنوان یک عنصر مهم ساختمانی، می‌تواند تمام نگرانی‌ها در این خصوص را مرتفع کند. به‌طور کلی می‌توان گفت امروزه شیشه در دنیا توانسته است تمامی نیازهای طراحان و معماران را در عین رعایت الزامات ساخت‌وساز، برآورده کند و امیدواریم شیشه در ایران جایگاه اصلی خود را پیدا کند.
