اکونومیست تحلیل کرد
بازی برد - برد مهاجرت در ۲۰۲۳
از سوی دیگر انتظار می‌رود امسال، حدود ۴/ ۱میلیون نفر به آمریکا مهاجرت کنند که این میزان حدود ۳۳درصد بیشتر از شروع همه‌گیری کروناست. آمار سایر کشورهای ثروتمند نیز مشابه است. در سال ۲۰۲۲، مهاجرت خالص به کانادا بیش از دوبرابر رکورد قبلی بود. این آمار حتی در آلمان که در سال ۲۰۱۵ با بحران مهاجرت دست‌وپنجه نرم می‌کرد نیز بیشتر شده است. به نظر می‌رسد کشورهای ثروتمند درگیر موجی بی‌سابقه از مهاجرت هستند؛ به‌طوری‌که جمعیت متولدان خارجی این کشورها، بیش از هر مقطع دیگری در تاریخ در حال افزایش است.
اثر افزایش مهاجرت بر اقتصاد جهانی
در سال‌های اخیر به نظر می‌رسید بسیاری از کشورهای ثروتمند، قاطعانه علیه مهاجرت دسته‌جمعی مخالفت می‌کردند. تحولات سیاسی نیز بر این رویکرد صحه گذاشته بود. در سال ۲۰۱۶، بریتانیایی‌ها به برگزیت و سپس آمریکایی‌ها به دونالد ترامپ رای دادند. هر دوی این پروژ‌ه‌های سیاسی، رگه‌های عمیقی علیه مهاجران داشتند. در پی موج جهانی پوپولیسم که پس از این تحولات به وجود آمد، سیاستمداران از استرالیا تا مجارستان، وعده سرکوب مهاجرت را دادند. کمی بعد همه‌گیری کووید باعث شد مرز کشورها بسته شود و با تصمیم مردم به بازگشت به خانه‌هایشان، مهاجرت متوقف شد و در برخی موارد روند معکوس به خود گرفت. این تحول باعث شد جمعیت کشورهایی مانند کویت و سنگاپور که معمولا پذیرای تعداد زیادی مهاجر هستند، بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱، ۴درصد کاهش یابد. در سال ۲۰۲۱، در استرالیا برای اولین‌بار پس از دهه ۱۹۴۰، تعداد مهاجرانی که از کشور خارج شدند، از مهاجران ورودی به این کشور بیشتر شد.
از سوی دیگر، در برخی از کشورها مانند سنگاپور، افزایش موج مهاجرت اخیرا باعث شده تعداد نیروی کار خارجی به سطح پیش از همه‌گیری کووید بازگردد. مشابه این وضعیت در استان نیوفاندلند و لابرادور کانادا وجود دارد. این استان از نظر جمعیت، دومین استان کم‌جمعیت کاناداست اما مهاجرت خالص به این استان به بیش از ۲۰ برابر قبل از همه‌گیری کرونا رسیده است، ازجمله صدها اوکراینی که پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین به این جزیره آمدند. البته باید به این نکته توجه کرد که بخشی از این افزایش در مهاجرت، به این دلیل است که مردم نتوانستند در زمان مقرر مهاجرت کنند. بسیاری از مهاجران در سال ۲۰۲۰ یا ۲۰۲۱ توانستند ویزا بگیرند، اما زمانی اقدام به سفر کردند که محدودیت‌های کووید کاهش یافت. با تمام این اوصاف، جمعیت ثروتمندانی که خارج از کشور والدین خود متولد شده‌اند، در حال افزایش بوده که خبر از وقوع اتفاق دیگری می‌دهد.
علت این وقایع را باید در تحولات اقتصادی پس از همه‌گیری کرونا جست‌وجو کرد. آمارها نشان می‌دهد نرخ بیکاری در کشورهای ثروتمند با میانگین ۸/ ۴درصد در دهه‌های اخیر، چندان پایین نبوده است. مدیران شرکت‌ها نیز به‌دنبال جایگزینی پرسنل ناراضی خود بوده‌اند. بنابراین خارجی‌های جویای کار دلیل خوبی برای مهاجرت پیدا کرده‌اند. یک عامل دیگر می‌تواند نرخ برابری ارزها باشد. برای مثال، یک پوند انگلیس بیش از یکصد روپیه هند می‌ارزد درحالی‌که این نرخ در سال ۲۰۱۹، ۹۰ روپیه بود. از ابتدای سال ۲۰۲۱، میانگین نرخ ارز بازارهای نوظهور، حدود ۴درصد در برابر دلار کاهش یافته است و این موضوع به مهاجران این امکان را می‌دهد تا نسبت به قبل، پول بیشتری به خانه بفرستند. از سوی دیگر بسیاری از دولت‌ها نیز در تلاش برای جذب افراد بیشتری هستند. کانادا مشخصا هدف جذب ۵/ ۱میلیون مهاجر جدید در سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ را دارد. آلمان و هند نیز اخیرا توافق‌نامه‌ای را امضا کردند که به هندی‌ها اجازه می‌دهد در آلمان تحصیل و کار کنند. استرالیا مدت‌زمانی را که برخی از دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی می‌توانند کار کنند، از دو سال به چهار سال افزایش می‌دهد. همچنین بریتانیا از مهاجران هنگ‌کنگی استقبال کرده است. تحولات سیاسی و جنگ روسیه و اوکراین نیز باعث شده بسیاری از کشورها ورود اوکراینی‌ها را آسان کنند. حتی کشورهایی مانند ژاپن و کره‌جنوبی که تاکنون مخالف سرسخت مهاجرت بوده‌اند، در تلاش برای مقابله با تاثیر پیری جمعیت، نگاه مطلوب‌تری به خارجی‌ها دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد اقتصادهایی که از مهاجران زیادی استقبال می‌کنند، در بلندمدت نفع زیادی خواهند برد. ایالات متحده آمریکا مثال خوبی برای این موضوع است؛ چراکه مهاجران ایده‌های جدیدی را به این کشور آورده‌اند. براساس مقاله اخیر پروفسور پیر آزولای از دانشگاه MIT، در آمریکا مهاجران حدود ۸۰درصد بیشتر از افراد بومی متولدشده در این کشور، به تاسیس شرکت‌های جدید ابراز تمایل کرده‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد مهاجران همچنین به ایجاد پیوندهای تجاری و سرمایه‌گذاری بین کشور خود و کشوری که به آن مهاجرت کرده‌اند، کمک می‌کنند. ازطرفی تجمع کارگران جوان نیز به ایجاد درآمد مالیاتی بیشتر کمک می‌کند.
برخی از اقتصاددانان امیدوارند موج مهاجرت فواید بیشتری داشته باشد. براساس نظر تورستن اسلوک، اقتصاددان ارشد در مرکز مدیریت جهانی آپولو، افزایش مهاجرت برای فدرال رزرو مفید است؛ چراکه باعث می‌شود از التهاب بازار کار کاسته شود و نرخ تورم کاهش یابد. البته چنین استدلال‌هایی ممکن است بیش‌ازحد خوشبینانه باشند. افزایش تعداد مهاجران باعث افزایش عرضه نیروی کار شده و این موضوع رشد دستمزد را کاهش می‌دهد؛ البته تاثیر آن بر کاهش رشد دستمزد ناچیز است. مهاجران همچنین تقاضا برای کالاها و خدمات را افزایش می‌دهند که خود می‌تواند باعث تشدید تورم شود. در بریتانیا، افزایش تعداد مهاجران باعث شده اجاره‌بها در شهر لندن که از قبل هم عرضه مسکن محدودی داشت، افزایش یابد. در استرالیا نیز وضعیت مشابهی حاکم است. برآوردهای بانک گلدمن ساکس حاکی از آن است که نرخ مهاجرت خالص سالانه ۵۰۰هزار نفر در استرالیا، اجاره‌بها را تا حدود ۵درصد افزایش می‌دهد. اجاره‌های بالاتر باعث رشد شاخص بهای مصر‌ف‌کننده می‌شود. این افزایش تقاضا از سوی مهاجران می‌تواند توضیح این موضوع باشد که چرا با وجود نرخ بالاتر وام مسکن، قیمت مسکن در بسیاری از کشورهای ثروتمند کاهش چندانی نداشته است.
از سوی دیگر باید توجه داشت که در طول یک سال آینده، مهاجرت ممکن است کاهش یابد. البته سطح تاریخی ورود مهاجران به کشورهای ثروتمند برای مدتی بالا خواهد ماند؛ یکی از دلایل آن هم استقبال سیاست‌های دولت‌ها از این موضوع است. مهم‌تر از آن این است که مهاجرت امروز، باعث مهاجرت فردا نیز می‌شود، چراکه مهاجران پای فرزندان و حتی شرکای خود را به کشور جدید بازخواهند کرد.
