بمب هشدار/ تشدید بحران اقتصادی سوریه
استان جنوبی سویدا، در دهه گذشته یکی از استثناهای سوریه بوده است. اکثریت دروزی آن عمدتاً از جنگ در امان مانده‌اند؛ حتی گاهی علیه دولت دمشق تظاهرات می‌کنند. بدون اینکه علیه آنها اقدام تندی از سوی دولت انجام بگیرد.
با این حال هفته گذشته، شعله‌های آتش ساختمان استانداری در میدان المشناقا را دربرگرفت. اخباری نیز مبنی بر کشته شدن یک معترض و یک پلیس منتشر شد. از نگاه مردم سویدا، این تظاهرات که به خاطر وضعیت وخیم اقتصادی شکل گرفت، بی‌سابقه است. پایگاه تحلیلی میدل‌ایست آی با انتشار گزارشی نگاهی داشته به ابعاد و پیامدهای این اعتراضات.
بمب هشدار
سویدا از حکومت نیمه خودمختار برخوردار است و شبه‌نظامیان دروزی معروف به رجال الکرامه تا حد زیادی مسئول امنیت آن هستند.
این استان روابطی پرتنش و تا حدودی بده‌بستانی با مقامات سوریه دارد. درگیری و رویارویی بین آنها طبیعی است. اما وقایع اخیر، مانند بمب در سراسر کشور به صدا درآمد.
کاهش عرضه سوخت که افزایش قیمت‌ها تشدیدش کرده، کشور را به سمت بن‌بست کشانده است. کاهش خدمات، بنزینی بر آتش اعتراضات بوده و این تازه اول ماجرا است.
اخبار ضد و نقیض در سوریه
تظاهرکنندگان در سویدا قبل از ورود، مقر دولت در شهر را محاصره کرده و عکس‌های بشار اسد را پاره کرده و شعارهای ضددولتی سر دادند.
وزارت کشور سوریه عاملان حمله را گروهی از قانون‌شکنان خوانده که سلاح داشته و جاده منتهی به میدان مشنقا را با لاستیک‌های سوخته مسدود کردند.
وزارت افزود: آنها با زور وارد ساختمان شده، اثاثیه اداری را شکسته و اسناد رسمی را سرقت کرده و ساختمان را به آتش کشیدند.
با این حال، به نظر می‌رسد گزارش‌ها با هم تناقض دارند.
رایان معروف، از صفحه Sweida۲۴ در شبکه‌های اجتماعی به رسانه میدل ایست آی گفت: اعتراضات در نزدیکی ساختمان استانداری متمرکز بود و تنش زیادی بین معترضین و نیروهای دولت وجود داشت.
تظاهرکنندگان در تلافی تحریک نیروهای امنیتی، ناگهان به ساختمان فرمانداری هجوم بردند که در نتیجه، یک معترض کشته و ۱۸ تن زخمی شدند. یک پلیس نیز کشته شد.
معروف گفت که عوامل مختلفی باعث موج جدید اعتراضات شده‌اند: آنچه در شهر می‌گذرد بی‌سابقه است. شاهد افول استانداردهای زندگی هستیم؛ وضعیت اقتصاد نیز فاجعه‌بار است.
او تقصیر را به گردن دمشق انداخت و گفت: دولت نسبت به مسئولیت‌هایش بی‌توجه است. آنها در خدمت‌رسانی به شهروندان شکست خوردند.
او افزود: دولت نتوانست شرایط را برای مردم تسهیل کرده و گرما، برق، آب را برایشان مهیا کند. کشور فلج شده است. در این شهر، تنها روزی یک ساعت برق داریم و هیچ سوختی پیدا نمی‌شود.
اما واکنش‌ها متفاوت بود. حیدر مصطفی، روزنامه‌نگار حامی دولت در یک پست فیسبوکی، معترضان را به ایجاد خشونت متهم کرد: آیا درست است که اماکن دولتی مانند ساختمان استانداری یا پاسگاه پلیس در اعتراضات مورد حمله قرار گرفته و سوزانده شود، این وحشیانه و غیرمتمدنانه است.
البته دیگران حاضر نشدند وارد ماجرایی شوند که در حالا بالاگرفتن است. ناصر دیوب، فعال رسانه‌ای، این وضعیت را سیگنالی برای دمشق می‌داند: آنچه در سویدا اتفاق افتاد، هشداری خطرناک است، مانند هشدار آتش‌سوزی که به ما می‌گوید بحران بزرگی در جامعه وجود دارد و باید حل شود. بایستگی آن‌هایی که کوتاهی کرده و مفسدین، پاسخگو باشند. شرایط برق، گرمایش، سوخت، حقوق و قیمت‌ها نیز باید بهبود یابد.
دروزی‌ها اقلیت کوچکی در سوریه هستند که قبلاً حدود سه درصد از جمعیت قبل از جنگ سوریه تشکیل می‌دادند. اما الآن بخشی اساسی از جامعه و سیاست سوریه هستند.
بزرگان مذهب دروزی سریعاً به تنش‌ها واکنش نشان دادند. شیخ حمود الحناوی به تلویزیون دولتی سوریه گفت: کشور در بحران به سر می‌برد و شرایط برای همه سخت است. ولی ما باید با صبر، تدبیر و همکاری با همه با آنها مقابله کنیم.
تشدید بحران اقتصادی سوریه
تأخیر در ارسال نفت از ایران، به کمبود شدید سوخت منجر دامن زده است؛ به طوری که مقامات برای کاهش مصرف سوخت، تعطیلی اجباری را اعلام کرده‌اند.
ادارات دولتی به مدت دو روز تعطیل خواهند شد؛ زیرا حمل و نقل عمومی تحت فشار است. اضافه‌کاری نیز قبلاً ممنوع شده است.
این در شرایطی است که یارانه‌های آرد و گندم در بودجه کاهش یافت، اما دولت اجازه واردات بوتاکس اضافی را داد. کنار هم قرارگرفتن این دو موضوع در زمان اعلام بودجه، واکنش خوبی نداشت.
اوضاع به حدی بد است که حتی فدراسیون فوتبال سوریه نیز اعلام کرد که لیگ برتر سوریه تا سال ۲۰۲۳ به تعویق می‌افتد، زیرا کمبود سوخت باعث شده است باشگاه‌ها نتوانند از عهده ایاب‌وذهاب برآیند.
وزارت بازرگانی داخلی نیز به طرز عجیبی قیمت گازوئیل و بنزین را افزایش داد که به دو برابر شدن قیمت سوخت در بازار سیاه طی هفته گذشته منجر شد. در جایی که بنزین بدون یارانه حدود ۱۲۵۰۰۰ لیره سوریه (۲۲ دلار) در هر ۲۰ لیتر قیمت دارد، اکنون بیش از ۲۵۰۰۰۰ لیر در بازار سیاه خریداری می‌شود.
حسن حَزوری، استاد اقتصاد دانشگاه حلب، به روزنامه دولتی الوطن گفت که تعطیلات دو روزه، منابع حیاتی را به جایی که نیاز است هدایت می‌کند.
وی گفت: تعلیق برخی ادارات دولتی تصمیم مثبتی است که باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود. این امکان سوخت بیشتری برای حمل و نقل کارکنان فراهم کرده، اما مشکل را به طور کامل حل نمی‌کند.
در حالی که وخامت اوضاع اقتصاد سوریه ادامه دارد، اعتراضات سویدا تنها آغاز بحرانی است که برای مدتی ادامه خواهد داشت.
تیمور نورالدین، فعالی که در آخرین تظاهرات سویدا شرکت کرد، به میدل ایست آی گفت که وضعیت سویدا یک اتفاق ایزوله و مجزا نیست.
او افزود: سویدا همیشه بی‌طرف بود، نه با دولت بیعت کرد و نه در مقابل آن ایستاد. این تصمیم بزرگان بود؛ زیرا ما جنگ را قتل عامی می‌بینیم که همه طرف‌ها در آن درگیر هستند؛ و ما در آن ورود نمی‌کنیم.
با این حال، اوضاع همچنان تشدید خواهد شد؛ زیرا خدمات دولتی فروپاشیده است. امروز سویدا به این وضعیت افتاده است، و خدا می‌داند در آینده، کجای کشور به سرنوشت دچار خواهد شد. امروز تمام سوریه در رنج اقتصادی است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
