«دنیای‌اقتصاد» بررسی می‌کند:
مقاصد کممسافر بعد از آخر هفته دو روزه
نیازمند توسعه زیرساخت‌‌‌ها هستیم
زمانی که از برنامه‌‌‌ریزی صحیح زیرساخت‌‌‌ها سخن می‌‌‌گوییم بخشی از آن به توسعه زیرساختهای سفر هوایی برمی‌‌‌گردد. تجلی در این باره میگوید: کسانی که قصد داشته باشند از کرمان به کیش با هواپیما سفر کنند تنها گزینه‌‌‌شان پرواز روز دوشنبه است که چهارشنبه به‌کرمان برمی‌‌‌گردد، حال حتی اگر پنج‌شنبه‌‌‌ها هم تعطیل باشد باز هم امکان سفر هوایی به این مقصد برای گردشگران کرمانی مهیا نیست. او اضافه می‌کند: در کرمان برای دیدن یک جاذبه شما باید مسافت زیادی را سفر کنید و اگر زیرساخت مهیا نباشد این امر به دشواری انجام می‌شود. باید به این موضوع توجه کنیم که شرایط در شهرهای مختلف متفاوت است و اگر قرار است برنامه‌‌‌ریزی انجام شود تمام این موارد باید در آن لحاظ شود.
این کارشناس گردشگری از تعطیلات دورهای به عنوان یک گزینه مطلوب نام می‌‌‌برد و میگوید: نگاهی به تقویم سال‌جاری نشان می‌دهد ما از مهر تا بهمن و اسفند تعطیلی نداریم. در حالی که اگر تعطیلات دورهای را در نظر می‌‌‌گرفتیم یا تقویم زمانی خود را به شکلی می‌چیدیم که تعطیلات مناسبتی را به آخر هفته منتقل کنیم مشابه کاری که در سایر کشورها می‌کنند، می‌توانستیم سفر را مدیریت کنیم. او از دغدغه کارمندان در شهرهای دیگر جدا از تهران به عنوان دیگر چالش تعطیلی دو روز آخر هفته نام می‌‌‌برد و می‌‌‌افزاید: برخی از مردم در شهرهایی غیر از تهران عادت کرده‌‌‌اند زمان کمتری سر کار باشند و ترجیح می‌دهند یک روز تعطیل باشند تا اینکه ساعت چهارعصر به خانه‌‌‌هایشان بروند.
توسعه انواع توریسم با تعطیلات دو روز آخر هفته
فرید جواهرزاده رئیس انجمن طبیعتگردی ایران و مدرس دانشگاه در این زمینه با دیدگاه تجلی مخالف است. او به «دنیای‌اقتصاد» میگوید: مردم در زمان کوتاهی خود را با تغییر شرایط وفق می‌دهند کما اینکه این موضوع در تهران هم اتفاق افتاد و کارمندان از مزایای تعطیلات دو روزه آخر هفته بهره‌‌‌مند شدند و دیدند چنین طرحی مزایای بیشتری نسبت به معایب آن دارد. او ادامه می‌دهد: در زمان کرونا تغییراتی را در زندگی مردم شاهد بودیم، در زمان تغییر ساعت هم باز سبک زندگی مردم تغییر کرد اما همه اینها در یک دوره کوتاه‌‌‌مدت اثرگذار است و مردم می‌توانند خود را با شرایط سازگار کنند. جواهرزاده میگوید: با دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته افزایش اوقات فراغت را شاهد خواهیم بود. در حال حاضر با توجه به یک‌روزه بودن تعطیلات امکان سفر رفتن از بخش قابل‌توجهی از مردم سلب شده است. بنابراین با دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته شاهد بیشتر شدن اوقات فراغت و در نتیجه سفر خواهیم بود.
او افزایش زمان فراغت را عاملی در توزیع زمانی و مکانی سفر می‌‌‌‌‌‌داند و اضافه می‌کند: در بسیاری از کشورها سفرهای دو روزه توسعه پیدا کرده و همین امر به رشد سایر ابعاد گردشگری منجر شده است. رئیس انجمن طبیعتگردی ایران در بخش دیگری از سخنانش درباره مدت زمان سفر ایرانی‌‌‌ها میگوید: در حال حاضر متوسط حضور مردم در شهری مانند مشهد کمتر از سه روز است یا تورهای طبیعتگردی یک و نیم روز است. همچنین بر اساس آماری که مرکز آمار ایران اعلام کرد تنها ۳۰درصد ایرانی‌‌‌ها سفر کرده‌‌‌اند که بسیاری از این سفرها هم یک‌روزه بوده است. بنابراین می‌توان گفت بخش بزرگی از گردشگری ما به سفرهای یک یا دو روزه محدود می‌شود که دو روز تعطیلات آخر هفته می‌تواند به افزایش آمار چنین سفرهایی کمک کند. علاوه بر آن خانواده‌‌‌ها با یک روز مرخصی می‌توانند یک سفر سه روزه را تجربه کنند.
او در این باره که اگر تعطیلی دو روزه به بخش دولتی محدود شود، دستاوردی برای سفر خواهد داشت یا نه، میگوید: تعطیلات دو روزه باید برای تمام مردم در نظر گرفته شود و در همه جای دنیا هم شاهد هستیم بخش دولتی و خصوصی تواما با هم می‌توانند از این فرصت بهره بگیرند. جواهرزاده در بخش دیگری از سخنانش به تغییر ذائقه سفر مردم در ایران می‌‌‌پردازد و میگوید: در دهه ۵۰ و ۶۰ میانگین حضور یک زائر در مشهد ۱۰ تا ۱۳ شب بود اما امروز به دلایل مختلف از جمله توسعه تکنولوژی‌‌‌ها در زمینه حمل‌ونقل در کنار تنوع ذائقه گردشگران، آنها ترجیح می‌دهند به جای یک سفر ۱۲ روزه چند سفر دو یا سه روزه داشته باشند و مقاصد سفرشان را نیز تنوع بخشند. علاوه بر آن ما شاهد ظهور و بروز انواع و اقسام توریسم هستیم.
او ادامه می‌دهد: گردشگری سنتی شامل سفرهای تاریخی، فرهنگی یا مذهبی است اما در کنار آن ما در سال‌های اخیر با رشد اکوتوریسم و طبیعتگردی به عنوان یکی از شاخه‌‌‌های پررونق گردشگری مواجهیم. چنین تنوعی در کنار تعطیلات دو روزه آخر هفته می‌تواند با افزایش تقاضای سفر، مقاصد بیشتری را فعال کند و در نهایت به توسعه توریسم در کشورمان منجر شود.
رایزنی‌‌‌ها به نتیجه میرسد؟
چند ماه پیش سیدمصطفی فاطمی مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» درباره تعطیلات دو روزه آخر هفته به عنوان راهکاری برای توسعه گردشگری گفته بود: «بارها در مجلس و نهادهای حکومتی مطرح و هر بار به دلایل مختلفی رد شده است. ما هم با نگاه به فعالیت‌های انجام شده برنامه جدیدی را در قالب بسته ساماندهی تعطیلات تهیه کرده‌ایم. البته قبل از اینکه موضوع در مجلس مطرح شود در حال رایزنی‌های لازم هستیم تا با کمترین ایراد دوباره وارد دستور کار شود. و بالاخره این موضوع به نتیجه برسد ضمن اینکه تنها وزارت میراث تصمیم‌گیرنده نیست و سایر اجزای دولت هم نظراتی روی این طرح دارند که باید اعمال شود. در نهایت ما امیدواریم به نفع سفر این موضوع تغییر پیدا کند.» به نظر میرسد آنچه فاطمی و بسیاری از کارشناسان گردشگری بر آن بارها تاکید کرده‌‌‌اند، در آستانه اجرایی شدن است.
