ژئوپلیتیک شکننده قفقاز بر هم میخورد
برباد رفتن آرزوهای غربگرایانه گرجیها
پارلمان گرجستان با این رایگیری و بیاعتنایی به مخالفتهای «سالومه زورابیشویلی» رئیسجمهور گرجستان، در عمل عرصه را برای رئیس پارلمان برای امضای این لایحه و تبدیل آن به قانون در چند روز آتی مهیا کرده است. سمت ریاستجمهوری در گرجستان تشریفاتی است. زورابیشویلی پس از رایگیری در پارلمان و درحالیکه تلاش میکند ائتلافی از احزاب اپوزیسیون را برای رقابت در انتخابات پارلمانی ۲۶ اکتبر سال جاری میلادی گردهم آورد، گفت قانونگذاران حزب حاکم تبدیل شدن به «برده روسیه» را برگزیده و مردم را تشویق میکنند تا به آنها رای دهند. مخالفان مدعی هستند که این قانون الهامگرفته از روسیه و با هدف سرکوب مخالفان است. مناقشه درباره پیشنویس لایحه عوامل خارجی، در واقع آزمونی کلیدی در نظر گرفته شد که آیا گرجستان جهتگیری غربی خود را حفظ میکند یا به جای آن به سمت روسیه متمایل میشود؟
این لایحه سازمانهایی را که بیش از ۲۰درصد از بودجه خود را از خارج از این کشور دریافت میکنند، ملزم میکند که بهعنوان «عامل نفوذ خارجی» ثبتنام کنند؛ درحالیکه جریمههای تنبیهی برای تخلفات وضع میکند. نقض آن میتواند منجر به جریمهای معادل بیش از ۹۰۰۰دلار شود. تفلیس میگوید این لایحه برای ارتقای شفافیت و توقف آنچه توطئه کشورهای غربی برای کشاندن گرجستان به جنگ با روسیه توصیف میکند، ضروری است. هزاران نفر از مخالفان این لایحه در هنگام رایگیری روز سهشنبه مقابل ساختمان پارلمان تجمع کردند؛ تظاهراتی که در گرجستان از زمان استقلال از شوروی در سال۱۹۹۱ و با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، یکی از بزرگترین تظاهراتها در گرجستان محسوب میشود. یکی از معترضان گفت: قانونگذارانی که به لغو وتوی رئیسجمهور رای دادند، «خائنترین مردم تاریخ ما» هستند. در حال حاضر تعداد زیادی از نیروهای ضدشورش در اطراف ساختمان پارلمان مستقر هستند؛ جایی که در هفتههای اخیر از گاز اشکآور، اسپری فلفل و ماشین آبپاش علیه معترضان استفاده شده است.
گاگا آرابولی، ۲۹ساله، بازیگر و نوازندهای که در نزدیکی پارلمان برای اعتراض حضور پیدا کرده بود، گفت: «اکنون آیندهای برای کشور وجود ندارد. ما باید این دولت را تغییر دهیم.» سایرین در هنگام خروج نمایندگان از پارلمان پس از رایگیری در خیابان فرعی که صدها افسر پلیس آن را بسته بودند، بر سر نمایندگان مجلس فریاد میزدند: «روسها و بردهها.»
ایالات متحده، انگلیس و اتحادیه اروپا همگی از این لایحه که گروههای مخالف گرجستان آن را «قانون روسیه» نامیدهاند، انتقاد کرده و گفتهاند که این لایحه بر اساس قوانین روسیه است که برای هدف قرار دادن مخالفان کرملین و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه استفاده میشود. ایالات متحده تهدید کرده که مقامات گرجستانی را که به این لایحه رای میدهند، تحریم میکند. اتحادیه اروپا هم در بیانیهای اعلام کرد از رای به لغو حق وتو «عمیقا متاسف است» و در حال بررسی همه گزینهها برای واکنش به این تحولات است. تفلیس هم که همچنان به دنبال پیوستن به اتحادیه اروپاست، کشورهای غربی را بابت اخاذی بر سر این لایحه متهم کرده است. تصویب این لایحه احتمالا نمایانگر لحظهای مهم برای گرجستان است که یکی از غربگراترین کشورهایی بود که از دل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بیرون آمد. این میتواند ژئوپلیتیک شکننده قفقاز را بر هم بزند؛ منطقهای بیثبات که در آن منافع روسیه، ترکیه، ایران و غرب مدتهاست در تضاد قرار گرفته است.