چرا پوتین به بلاروس رفت؟
سیگنال خطر برای اوکراین
به گفته ناظران این سفر باعث تشدید نگرانیها در کییف درباره احتمال حمله زمینی جدید میشود که میتواند از بلاروس در این زمینه استفاده کند. اوکراین در روزهای اخیر بارها هشدار داده است که نیروهای روسیه ممکن است در حال تدارک یک حمله جدید از بلاروس با هدف تلاش دوباره برای تصرف کییف، تنها در حدود ۵۵مایلی مرز بلاروس یا مختل کردن جریان تسلیحات و کمکهای غربی از لهستان به اوکراین باشند. وزرای دفاع روسیه و بلاروس در این ماه یک توافق نامشخصی برای تقویت روابط نظامی امضا کردند و بلاروس هفته گذشته اعلام کرد که در حال بررسی آمادگی رزمی نیروهای خود است. آخرین باری که بلاروس این کار را انجام داد، چند روز قبل از حمله روسیه به اوکراین از خاک این کشور بود. پوتین همچنان از بلاروس برای آموزش و تامین نیروهای آسیبدیده خود در اوکراین استفاده میکند. لوکاشنکو گفت که روسیه همچنین به بلاروس کمک میکند تا خلبانهای نظامی خود را برای پرواز هواپیما با محمولههای ویژه آموزش دهد، بدون اینکه توضیح بیشتری بدهد. البته هنوز به احتمال اعزام نیروهای بلاروس به اوکراین اشارهای نشده است، اقدامی که مینسک تا این لحظه در برابر آن مقاومت کرده است.
ولادیمیر پوتین و لوکاشنکو حداقل شش بار از زمان شروع جنگ با یکدیگر ملاقات کردهاند. بیشتر این دیدارها در روسیه برگزار شد. به گفته رسانههای دولتی روسیه، این اولین سفر پوتین به بلاروس از سال۲۰۱۹ بود و لوکاشنکو روی سنگفرش منتظر بود تا با در آغوش گرفتن رئیسجمهوری روسیه از او استقبال کند. در اظهاراتی کنایهآمیز که به نظر میرسد به انزوای بینالمللی دو کشور در ۱۰ماه پس از جنگ میپردازد، لوکاشنکو خود و پوتین را «متجاوز - مضرترین و سمیترین مردم روی کرهزمین» خواند. لوکانشکو با این عبارات قصد به استهزا گرفتن ادبیات کشورهای غربی را داشته است.
لوکاشنکو از زمانی که رهبر روسیه به سرکوب اعتراضات خیابانی در بلاروس در اوت۲۰۲۰ کمک کرد، تقریبا بطور کامل به پوتین متکی بوده است. پس از انتخابات ماه اوت، لوکاشنکو متهم به تلقب در انتخابات ریاستجمهوری شد و هزاران نفر وارد خیابانهای مینسک شده و خواستار کنارهگیریاش شدند. او برای کمکهای مالی، سوخت و امنیتی به روسیه وابسته است تا خللی در حفظ سیطره ۲۸سالهاش بر قدرت وارد نشود. روز دوشنبه، دو رئیسجمهور بر سر قیمت یارانه گاز روسیه به بلاروس به توافق رسیدند که همین موضع لوکاشنکو را بیش از پیش تقویت میکند. لوکانشکو میپرسد: «آیا ما بدون روسیه قادر به دفاع از استقلال و حاکمیت خود هستیم؟» سپس خود نیز جواب آن سوال را میدهد: «نه ما نیستیم.»
مقامات اوکراینی میگویند که به محض شروع مذاکرات در مینسک، روسیه موجی از حملات پیش از طلوع با پهپادهای وارداتیاش به کییف و سایر شهرهای اوکراین را به پایان رساند و به الگوی حملات شبانهاش که مسکو برای فرار از پدافند هوایی اوکراین اتخاذ کرده است، ادامه میدهد. بیشتر پهپادهای انتحاری، نیروگاههای برق و دیگر زیرساختهای مهم در کییف را هدف قرار دادند که حداقل چهار انفجار شدید شنیده شد. فرمانداری کییف به ساکنان هشدار داد که سرپناه بگیرند. نیروی هوایی اوکراین اعلام کرد که ۳۰مورد از حداقل ۳۵پهپاد قبل از رسیدن به اهداف خود در سراسر اوکراین منهدم شدند. ویتالی کلیچکو، شهردار کییف گفت که زیرساختهای حیاتی آسیب دیده و برق و گرما در برخی از محلهها قطع شده است. پلیس در بیانیهای اعلام کرد که در منطقه اطراف پایتخت سه نفر زخمی و ۹خانه آسیب دیده است. شرکت ملی انرژی هستهای اوکراین اعلام کرد که یکی از پهپادهای انتحاری نیز اندکی پس از نیمهشب دوشنبه بر فراز نیروگاه هستهای جنوب اوکراین به پرواز درآمده که این سایت را به خطر انداخته است. این شرکت در بیانیهای اعلام کرد: «این یک نقض کاملا غیرقابل قبول ایمنی هستهای و تشعشعی است.» ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین گفت که این حملات با یکسری از پهپادهای انتحاری صورت گرفت که به گفته او روسیه آنها را وارد کرده است. او در سخنرانی خود خطاب به رهبران اروپایی که در لتونی جمع شده بودند به این سلاح اشاره کرد و از آنها خواست که از دفاع هوایی اوکراین حمایت بیشتری کنند.
دستور امنیتی
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه میگوید وضعیت در چهار منطقه اوکراین «بسیار دشوار» است. در این شرایط او به سرویس امنیت فدرال روسیه (FSB) دستور داد تا نظارتهای خود را برای تامین امنیت مرزها و مبارزه با تهدیدات جدید افزایش دهد. همچنین خبرگزاریهای این کشور گزارش دادند که پوتین به سرویسهای امنیتی دستور داده است تا کنترل بیشتری بر جامعه داشته باشند و «خائنان، جاسوسان و خرابکاران» را ریشهکن کنند. به گزارش الجزیره، پوتین میگوید وضعیت در چهار منطقه اوکراین که روسیه مدعی الحاق آنها است، «بسیار دشوار» است. پوتین که در تعطیلات بهسر میبرد، به سرویسهای امنیتی روسیه گفت: «وضعیت در جمهوریهای خلق دونتسک و لوگانسک، در مناطق خرسون و زاپوریژیا بسیار دشوار است.» او همچنین کسانی را که در «مناطق جدید روسیه» کار میکنند، مشخص کرد. او گفت: «مردم ساکن آنجا، شهروندان روسیه، به شما تکیه میکنند و به محافظت از شما متکی هستند.» پوتین در آستانه «روز سهشنبه خدمات امنیتی» - که بهطور گسترده در روسیه جشن گرفته میشود- گفت که «ظهور تهدیدهای جدید» نیاز به فعالیتهای اطلاعاتی بیشتر را افزایش میدهد. پوتین ضمن اینکه خواستار افزایش نیروها در مرزها شد، گفت: «هرگونه تلاش برای نقض آن (مرز) باید با استفاده از هر نیرو و ابزاری که در اختیار داریم، از جمله واحدهای اقدام سیار و نیروهای ویژه، بهسرعت و بهطور موثر خنثی شود.»