زلزله موشکی پوتین

پوتین به زمانی که این موشک‌‌های جدید برای رسیدن به هدف احتمالی خود و به منبع صادرکننده اوامر به اوکراین طی خواهند کرد، اشاره کرد و گفت: «سرعت پرتاب این موشک‌‌ها به سمت دستوردهندگان به اوکراین پنج دقیقه خواهد بود.» او افزود: «ما به چه سمتی می‌‌رویم؟ چرا این کار را می‌کنیم؟‌‌ آنها این تهدیدات را ایجاد می‌کنند. خطوط قرمزهایی از نظر روسیه وجود دارند؛ اما من امیدوارم به آن حد نرسد. امیدوارم غرب منطقی و مسوولانه در قبال کشورهایش و جامعه‌‌ جهانی عمل کند.» سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه پیش‌تر گفته بود، فعالیت ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه نیاز به افزایش قابلیت نیروهای مسلح روسیه را بیشتر می‌کند. در این باره خبرگزاری اینترفاکس به نقل از وزارت دفاع روسیه گزارش کرده بود که ارتش این کشور اقدام به آزمایش یک موشک کروز مافوق صوت «زیرکن» (Zircon) کرده و این موشک یک هدف زمینی را در ساحل دریای بارنتز در محدوده برد بیش از ۳۵۰ کیلومتر مورد اصابت قرار داده است. خبرگزاری اینترفاکس در گزارش خود تصریح کرد: این موشک از کشتی آدمیرال گورشکوف واقع در دریای سفید شلیک شده است. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در یک سخنرانی ایرادشده در مارس ۲۰۱۸ گفت موشک‌‌های مافوق صوت بخشی از نسل جدید تسلیحات روسی هستند که می‌توانند تقریبا هر نقطه‌‌ای را در جهان هدف بگیرند و از سپر دفاع موشکی ساخته‌شده توسط آمریکا بگریزند. ناتو و ایالات متحده آمریکا روز سه‌‌شنبه ۳۰ نوامبر در حالی که برای بحث درباره انگیزه‌های احتمالی مسکو در استقرار نیرو در نزدیکی مرز اوکراین گرد هم آمدند، هشدار دادند که در صورت هرگونه تجاوز نظامی جدید علیه اوکراین، روسیه بهای گزافی خواهد پرداخت. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه بلافاصله به این مواضع پاسخ داد و گفت اگر ناتو به رهبری آمریکا موشک‌‌هایی را در اوکراین مستقر کند که بتواند در عرض چند دقیقه مسکو را مورد حمله قرار دهد، روسیه مجبور می‌شود تلافی کند. وی درباره نگرانی غرب درباره قصد ادعایی روسیه برای حمله به اوکراین گفت مسکو به همان اندازه نگران رزمایش ناتو در نزدیکی مرزهای خود است.

اوکراین که زمانی بخشی از جمهوری شوروی سابق بود، اکنون علاقه‌مند برای پیوستن به اتحادیه اروپا و ناتو است و به نقطه عطف اصلی بین روسیه و غرب تبدیل شده است. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو روز گذشته به خبرنگاران گفت: «اگر روسیه بار دیگر از زور علیه استقلال کشور اوکراین استفاده کند، هزینه زیادی باید بپردازد.» دبیرکل ناتو اعلام کرد: نیروهای نظامی ائتلاف آتلانتیک شمالی در دریای بالتیک هستند تا مانع روسیه از هرگونه تجاوز به اوکراین شوند. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در پایان روز نخست‌‌ نشست‌‌های وزیران خارجه ائتلاف در لتونی گفت: «‌اعضای ائتلاف در نشست‌‌های خود افزایش نیروهای نظامی روسیه در مرزهای اوکراین را بررسی کردند.» او اظهار کرد: «وضعیت غیرقابل پیش‌بینی است و هرگونه اقدام خصمانه علیه اوکراین بهای سنگینی خواهد داشت.» استولتنبرگ تاکید کرد: «روسیه حق به رخ کشیدن نیروهایش در هر جای مرزهایش را که بخواهد، دارد؛ اما باید شفاف باشد و از تنش اجتناب کند؛ ولی ما در حال حاضر عکس این را شاهدیم.» دبیرکل ناتو خاطرنشان کرد: «‌ائتلاف، نیروهای نظامی‌‌اش را در دریای بالتیک مستقر کرده که به منزله پاسخ مستقیم به اقدامات روسیه است. هدف ما بازداشتن روسیه از هرگونه تجاوز به اوکراین است.» این رهبر ناتو تاکید کرد: «ما به مذاکره سیاسی معتقدیم؛ اما متاسفانه مسکو تمایلی به مذاکره ندارد و از آن می‌خواهیم از طریق ورود به شورای ناتو و روسیه مذاکره را آغاز کند.» استولتنبرگ درباره اعمال تحریم‌ها علیه روسیه در این راستا گفت: «ما اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه را بررسی کردیم و در صورت نیاز به تحمیل آنها متعهدیم.»

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا نیز در همین راستا سخنان استولتنبرگ را تایید کرد و گفت: «هرگونه اقدام تشدید‌کننده روسیه برای ایالات متحده نگران‌‌کننده خواهد بود… و هرگونه حمله جدید عواقب جدی به‌‌دنبال خواهد داشت.» تنش‌‌ها در هفته‌های اخیر افزایش یافته و روسیه، اوکراین و ناتو رزمایش‌‌های نظامی خود را در میان اتهامات متقابل بر سر اینکه کدام طرف متجاوز است، برگزار می‌کنند. پوتین در بیان «خطوط قرمز» روسیه درباره اوکراین پا را فراتر گذاشت و گفت: اگر ناتو سیستم‌‌های موشکی پیشرفته را در خاک کشور همسایه‌‌اش مستقر کند، باید به این موضوع واکنش نشان داد. رئیس‌جمهوری روسیه گفت: «وجود چنین تهدیداتی برای ما خط قرمز است. امیدواریم به آن نرسند و عقل سلیم و مسوولیت در قبال کشورهایشان و جامعه جهانی در نهایت پیروز شود.» دنیس شمیگال، نخست‌‌وزیر اوکراین، روسیه را به تلاش برای سرنگونی دولت منتخب در کی‌‌یف متهم می‌کند. با این حال کرملین همواره این موضوع را رد کرده است. شمیگال همچنین تاکید کرد که اوکراین به‌‌دنبال خرید تسلیحات بیشتری از ایالات متحده خواهد بود. تنش در شرق اوکراین از سال ۲۰۱۴ تاکنون به یکی از موضوعات اصلی مورد اختلاف بین مسکو و کشورهای غربی تبدیل شده است. مناقشه دولت اوکراین با جدایی‌‌طلبان هوادار روسیه در شرق این کشور که به دنبال الحاق شبه‌جزیره کریمه به خاک روسیه آغاز شد تاکنون جان بیش از ۱۳ هزار نفر را گرفته است. مقامات غربی می‌گویند شمار نیروهای روسیه در مرز با اوکراین افزایش یافته و به عدد ۱۰۰ هزار نفر رسیده که بیشترین تعداد از زمان تصرف کریمه است. اوکراین می‌گوید در حال حاضر بیش از ۹۰ هزار نیروی روس در مرز مستقر هستند. با این حال مسکو می‌گوید حمله‌‌ای در کار نیست و کشوری را تهدید نمی‌کند؛ اما از حق خود برای استقرار نیرو در قلمرو خود، آن‌طور که می‌خواهد دفاع می‌کند. از سوی دیگر اوکراین روز چهارشنبه از کشورهای عضو ناتو درخواست تدارک یک «بسته بازدارنده» علیه روسیه را مطرح کرد. دیمیترو کولبا، رئیس دستگاه دیپلماسی اوکراین گفت: «مطمئن هستیم با تلفیق تلاش‌‌ها و اقدام هماهنگ می‌توانیم پوتین را منصرف کنیم.» وی با اشاره به نحوه ارتباط با مسکو، تحریم‌های اقتصادی احتمالی و تقویت حمایت نظامی در کی‌‌یف، افزود: «ما از متحدانمان می‌خواهیم با کمک اوکراین یک بسته بازدارنده تهیه کنند.»