صفحه گرامافون خراب قبرس
رئیس بخش ترکنشین قبرس گفتوگو در خصوص سیستم فدرالی را پایان یافته میداند و پیشنهاد میکند «شورای امنیت سازمان ملل دو کشور مستقل و برابر را در این جزیره مدیترانهای که بین دو جامعه ترکتبار و یونانیتبار تقسیم شده است، به رسمیت بشناسد. همچنان که ما یونان، قبرس و دیگران را صاحب حاکمیت میدانیم، آنان نیز باید حاکمیت ما را بپذیرند.»
بخش یونانینشین قبرس نیز همچنان به حمایت خود از روند وحدت جزیره در قالب یک کشور فدرال ادامه داده و بر راهحل فدرالی دومنطقهای بر مبنای برابری سیاسی اصرار دارد. آنها قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل و همچنین بیانیه سال ۲۰۱۴ کرانس مونتانا را که در شش ماده ارائه کرده بودند، مبنای این راهحل میدانند. آناستاسیادیس رئیسجمهور قبرس بر اراده سیاسی این جمهوری برای ایجاد شرایط مناسب جهت آغاز مذاکرات اساسی برای حل وفصل مساله قبرس بر مبنای قطعنامههای شورای امنیت اصرار دارد. او بر این باور است که مذاکرات باید بر مبنای قطعنامههای سازمان ملل، شورای امنیت و اصول و ارزشهای اتحادیه اروپا انجام شود.
ساکلاروپولو رئیسجمهور یونان بر پایبندی یونان به حل مساله قبرس بر مبنای راهحل فدراسیون دومنطقهای و دوجامعهای، مطابق با قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل و حقوق اتحادیه اروپا تاکید دارد. او خواستار لغو قانون کشورهای ضامن و حق مداخله کشورهای ثالث در امور داخلی قبرس و خروج کامل نیروهای اشغالی از جزیره است. به اعتقاد وزیر خارجه یونان مواضع ترکیه در مورد «راهحل دو کشوری»، به حصول نتیجه مثبت در گفتوگوها کمکی نخواهد کرد.
به باور طرف یونانی چارچوب مذاکرات مشخص است و نمیتواند چیزی غیر از فدراسیون دومنطقهای و دوجامعهای باشد. از دیدگاه آتن، حل مساله قبرس فقط در چارچوب یک فدراسیون دومنطقهای دوجامعهای، با یک حاکمیت، یک تابعیت و یک نمایندگی بینالمللی و البته با خروج ارتش اشغالی و لغو قانون کشورهای ضامن امکانپذیر خواهد بود. به اعتقاد یونان، مساله قبرس یکی از نمونههای امتناع ترکیه از اجرای مطالبات قانونمداری بینالمللی است. ترکیه به دنبال راهحلی خارج از چارچوب حقوق بینالمللی و قطعنامههای شورای امنیت است. با توجه به این شرایط نمیتوان نسبت به مذاکرات خوشبین بود.
به اعتقاد دندیاس وزیر خارجه یونان راهحل مساله باید مطابق با حقوق اتحادیه اروپا باشد.
بهرغم تلاشهای مشترکی که توسط یونان و جمهوری قبرس انجام گرفت، به علت موضعگیری بخش ترکنشین و ترکیه، زمینه مشترک برای آغاز مذاکرات پیدا نشد. برای تحقق این هدف با جمهوری قبرس تلاشهای مشترکی انجام گرفت. ما روشن کردیم که تلاشهای دبیر کل باید در چارچوب دستوری که او دارد باشد. یعنی همان قطعنامههای شورای امنیت برای یافتن راهحل در چارچوب مدل فدراسیون دومنطقهای دوجامعهای. یادآور شدیم که قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل برای تمامی طرفین کاملا لازمالاجرا است.
اردوغان رئیسجمهور ترکیه نیز بر این اعتقاد است «باور ندارم که جلسات بعدی نیز به توافق برسد. به یونانیهای قبرس اعتمادی ندارم. آنها منصفانه رفتار نکردند. اینک گفتوگوها دو، سه ماه عقب افتاد اما باز هم فکر نمیکنم نتیجهای حاصل شود چرا که منصف نیستند.»
اردوغان که از راهحل دوکشوری حمایت میکند، مدعی است این کشور ترکتباران قبرس را تنها نخواهد گذاشت و اجازه نخواهد داد حقوق قبرسشمالی پایمال شود و درصورت نیاز مداخله خواهد کرد. اردوغان همزمان تهدید میکند کشتیهای ترکیه هر لحظه در حالت آمادهباش هستند و در صورتی که لزومی برای برداشتن بعضی گامها باشد، بیتردید برمیدارند.
چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه تاکید دارد «ما در مورد استقلال، حاکمیت و برابری جمهوری ترک قبرس شمالی مصمم هستیم. رهبر قبرس جنوبی (جمهوری قبرس) نتوانست چشمانداز جدیدی در این جلسه ارائه کند و بار دیگر ادعای خود مبنی بر اینکه «چنانچه به ترکهای قبرس برابری داده شود، کشور کارایی نخواهد داشت» را تکرار کرد. او با تفکر جدید وارد مذاکره نشد و مانند صفحه گرامافون خراب، اظهارات قبلی خود را تکرار کرد. بهرغم تلاشهای بریتانیا و دبیر کل سازمان ملل برای یافتن راهی میانه، هیچ نقطه مشترکی برای شروع مذاکرات رسمی پیدا نشد.»
وزیر دفاع ترکیه ضمن تکرار مواضع آنکارا در حمایت از راه حل دو کشور برای پایان بخشیدن به تقسیم قبرس، یونان را به دامن زدن به تنشها در منطقه متهم کرد. به گفته او «آنچه در قبرس باید انجام شود، یافتن فرمولی برای همزیستی مسالمتآمیز بین دو کشور مستقل است.»
دولت اردوغان که از مساله قبرس ترک به عنوان «آرمان ملی» یاد میکند، اعتقاد دارد بخش یونانینشین و همچنین یونان، چیزی غیر از مطالبات اغراقآمیز به میز مذاکره نیاوردهاند. موضوع قبرس برای ترکیه از اهمیت حیاتی برخوردار است. اگرچه این مذاکرات، از منظر فنی و دیپلماتیک، به عنوان نشست غیررسمی تلقی میشد، اما برای هیچکدام از طرفین درگیر، بیاهمیت نبوده و مذاکرات به دنبال آن بود تا پس از مدتها وقفه، در مورد اختلافات دو بخش قبرس به نتایج جدید برسد.
آتن و نیکوزیا، که از حامیان مشارکت اتحادیه اروپا در مذاکرات هستند، ارزیابی میکنند در صورت پیشرفت در مذاکرات، مشارکت اتحادیه در مذاکرات اجتنابناپذیر است. اما آنکارا مدعی است هدف اصلی اتحادیه اروپا تلاش برای در تنگنا قرار دادن ترکیه در مدیترانه و بهدست گرفتن کنترل کامل حریم هوایی قبرس است.