«دنیای‌اقتصاد» روند قیمتی خودرو در نیمه فروردین را بررسی کرد
افتتاحیه گران بازار خودرو
در بــــــــازار خودروهای مونتاژی رشد قیمت خفیفی طی بازه زمانی اواخر اسفند ۱۴۰۲ تا انتهای نیمه فروردین ۱۴۰۳رخ داده است. در بازار وارداتی‌‌ها اما سه مسیر قیمتی متفاوت طی سال جاری شکل گرفته، به نحوی که برخی خودروها (بیشتر چینی‌ها) کاهش قیمت را نسبت به انتهای سال گذشته تجربه کرده‌اند، برخی ثبات نسبی داشته‌اند و مدل‌هایی دیگر نیز سال نو را با جهش قیمت آغاز کردند و تا به امروز ادامه داده‌اند.هرچند نمی‌توان اثر کمبود عرضه را در رشد قیمت خودرو بی‌تاثیر دانست، اما بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار خودرو بر این موضوع صحه می‌گذارند که «انتظارات تورمی» و «قیمت ارز» فرماندهان اصلی بازار خودرو هستند و منحنی قیمت به فرمان آنها بالا و پایین می‌شود. در ماه‌‌های پایانی سال گذشته (مانند دوره‌‌های قبلی در حداقل پنج سال گذشته) انتظارات تورمی و قیمت ارز عوامل تاثیرگذار اصلی در افت‌وخیز قیمت خودرو (در بازار) بوده‌اند. این موضوع در نیمه نخست امسال نیز تداوم داشته، چه آنکه قیمت خودرو با توجه به رشد انتظارات تورمی و افزایش قیمت ارز، بالا رفته است.
بنابراین به نظر می‌رسد در ادامه سال این دو عامل -انتظارات و ارز - همچنان تعیین‌کنندگان اصلی سمت و سوی قیمت خواهند بود. البته نمی‌توان تاثیر عوامل دیگر مانند تولید و عرضه را بر سرنوشت قیمت خودرو در بازار نادیده گرفت، اما این عوامل بیشتر حکم کاهنده و افزاینده سرعت قیمت را خواهند داشت. با این تفاسیر، افسار منحنی قیمت در بازار خودرو طی سال جاری (مانند حداقل پنج سال گذشته - دوران تحریم) همچنان در دستان انتظارات تورمی و ارز خواهد بود و با هر تکانه‌ای در آن دو، «بازار» نیز دچار نوسان می‌شود. بنابراین برای پیش‌بینی آینده قیمت در بازار خودرو، باید ابتدا روند انتظارات تورمی و قیمت ارز را بررسی کرد. ادامه روند صعودی قیمت ارز و انتظارات تورمی، به معنای رشد قیمت خودرو در بازار خواهد بود و ثبات و نزول آنها نیز می‌تواند به آرامش و حتی افت قیمت در این بازار بینجامد. فعلا که انتظارات تورمی روند افزایشی خود را حفظ کرده و بازار ارز نیز کوتاه‌بیا نیست و ادامه این شرایط، روزهای گران‌تری در بازار خودروی کشور رقم خواهد زد. در سال جاری اتفاق بسیار مهمی به نام انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پیش است که نتیجه آن می‌تواند اثر عمیقی بر بازار ارز در ایران بگذارد.
برخی معتقدند در صورت پیروزی دونالد ترامپ، با جهش قیمت ارز مواجه خواهیم بود و اگر جو بایدن در کاخ سفید بماند، اتفاق محتمل، ثبات نسبی بازار ارز است. جدا از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، سیاست دولت در بازار ارز نیز اهمیت زیادی دارد و تعیین‌کننده آینده قیمت در این بازار است. برخی معتقدند دولت خود را برای دلار 100هزار تومانی هم آماده کرده و برخی دیگر می‌گویند اتفاق سال قبل - توقف قیمت دلار در نقطه‌ای بالاتر از سال گذشته و تثبیت نسبی آن تا دو سه ماه مانده به پایان سال - رخ خواهد داد. رخ دادن هر یک از این سناریوها، آینده‌ای خاص برای منحنی قیمت در بازار خودرو رقم خواهد زد.
شاید بدترین سناریو (حداقل روی کاغذ) بازگشت ترامپ به کاخ سفید باشد، اتفاقی که به نظر می‌رسد انتظارات تورمی و قیمت ارز را جهش خواهد داد و به تبع آن، بازار خودرو نیز روزهای گران‌تری را به خود می‌بیند. فعلا و تا اینجای سال که نیمی از فروردین‌ماه گذشته، چشم‌انداز روشنی برای اقتصاد کشور در سال جاری به‌خصوص از دید افکار عمومی وجود ندارد و خیلی‌‌ها معتقدند 1403 می‌تواند سخت‌ترین سال اقتصادی در دوران تحریم اخیر باشد. این چشم‌انداز منفی به رشد بیشتر و بیشتر انتظارات تورمی منجر می‌شود و در پی آن، صعود قیمت در بازارها از جمله خودرو اتفاقی گریزناپذیر است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، گره اقتصاد ایران با وجود تحریم و بدون ارتباط با جهان باز نخواهد شد و از همین رو گریز از این وضع، راهکاری سیاسی را می‌طلبد. اتفاقا اینجاست که اهمیت نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال جاری، خود را بیشتر نشان می‌دهد، زیرا تداوم وضع فعلی و بدتر شدن آن یا آشتی با جهان، متاسفانه یا خوشبختانه از مسیر «کاخ سفید» می‌گذرد.
رشد شش‌درصدی قیمت خودرو
اما بازار خودرو متاثر از ادامه رشد انتظارات و ارز، سال جدید را با رشد قیمت استارت زد و به نظر می‌رسد تا وقتی آن دو متوقف نشوند، این بازار نیز کوتاه نخواهد آمد. طبق محاسبات «دنیای‌اقتصاد»، میانگین قیمت در بازار خودروهای داخلی، تنها طی نیمه ابتدایی فروردین شش‌درصد بالا رفته است. بیشترین رشد قیمت به دنا پلاس توربوشارژ اختصاص داشته، چه آنکه این خودرو بیش از 120میلیون تومان افزایش قیمت را در فاصله 29اسفند پارسال تا 15فروردین امسال ثبت کرده است. همچنین کمترین رشد قیمت نیز به ساینا در مدل اس اتومات تعلق دارد که حدود 25میلیون تومان افزایش قیمت داشته است. در بین خودروهای مونتاژی نیز جک اس 5 اتومات حدود 20میلیون تومان رشد قیمت در نیمه ابتدایی فروردین داشته است. همچنین قیمت دیگنیتی پرستیژ از دو‌میلیارد و 330میلیون تومان به دو‌میلیارد و 400میلیون تومان رسیده است. در بین خودروهای وارداتی نیز قیمت جتا با افت 50میلیون تومانی در بازه زمانی تحت بررسی مواجه بوده، اما خودرویی مانند تویوتا کرولا، با جهشی 250میلیونی، تبدیل به خودرویی چهارمیلیارد تومانی در بازار شده است.
