کارنامه ۱۰ ماهه هفت شرکت خودروساز بررسی شد
روایت رسمی از جاماندگی تولید خودرو
دنیای‌اقتصاد: خودروسازان برای تحقق برنامه وزارت صمت، باید در دوماه پایانی سال حدود ۵۸۰هزار دستگاه محصول دیگر تولید کنند؛ رقمی که معادل تولید پنج‌ماه آنها در سال‌جاری است. با توجه به آمار موردنظر، خودروسازان تا پایان دی‌ماه امسال حدود ۶۷درصد برنامه وزارت صمت را محقق کرده‌اند.
عملکرد تولید ۱۰ماهه غول‌های «مخصوص»
طبق آنچه در آمارنامه دی‌ماه وزارت صنعت، معدن و تجارت آمده، بیشترین حجم تولید در برنامه‌ریزی این وزارتخانه، به ایران‌خودرو تعلق دارد. این شرکت براساس برنامه وزارت صمت باید ۷۳۵هزار و ۳۳۱دستگاه محصول را به تولید برساند، این در حالی است که تا پایان دی‌ماه امسال، تولید این شرکت کمی بیش از ۴۶۲هزار دستگاه بوده است. بنابراین بزرگ‌ترین خودروساز ایران در ۱۰ماه امسال ۶۳درصد از برنامه مدنظر را محقق کرده است. اگر فرض کنیم برنامه تولید ۷۳۵هزار و ۳۳۱دستگاهی مربوط به کل سال‌جاری باشد، ایران‌خودرو باید در دوماه پایانی ۲۷۳هزار دستگاه محصول دیگر را به تولید برساند تا برنامه صمت را محقق کند. به عبارت بهتر، ایران‌خودرویی‌ها باید هر ماه حدود ۱۳۷هزار دستگاه محصول را به تولید برسانند. این در حالی است که متوسط تولید ایران‌خودرو در ۱۰ماه امسال نزدیک به ۷۴هزار دستگاه بوده است. این آمار نشان می‌دهد تولیدی که ایران‌خودرو باید برای تحقق برنامه امسال داشته باشد، ۱.۸برابر متوسط تیراژ ماهانه‌اش است. بنابراین به نظر می‌رسد ایران‌خودرویی‌ها موفق به تحقق برنامه مدنظر وزارت صمت در سال‌جاری نخواهند شد. اگر همین عدد متوسط ماهانه را لحاظ کنیم، تولید ایران‌خودرو در پایان سال به ۶۱۰هزار دستگاه خواهد رسید. با این فرض، آبی‌های جاده‌مخصوص بیش از ۸۰درصد برنامه تولید امسال را محقق خواهند کرد.
به سایپا برویم و ببینیم این شرکت در تحقق برنامه وزارت صمت چه وضعی دارد. طبق آمارنامه دی‌ماه وزارت صمت، این شرکت باید ۶۴۹هزار و ۷۸۵دستگاه محصول را به تولید برساند و این در حالی است که تا پایان دی‌ماه امسال، تولید سایپا ۳۹۴هزار و ۴۴۸دستگاه بوده است.
بنابراین دومین خودروساز بزرگ ایران در ۱۰ماه امسال ۶۱درصد از برنامه مدنظر را محقق کرده است. اگر فرض کنیم برنامه تولید ۶۴۹هزار و ۷۸۵دستگاهی مربوط به کل سال‌جاری باشد، سایپا باید در دوماه پایانی ۲۵۵هزار و ۳۳۷دستگاه محصول دیگر را به تولید برساند تا برنامه صمت را محقق کند. به عبارت بهتر، سایپایی‌ها باید ماهی حدود ۱۲۸هزار دستگاه محصول را به تولید برسانند. این در حالی است که متوسط تولید سایپا در ۱۰ماه امسال نزدیک به ۶۵هزار دستگاه بوده است. این آمار نشان می‌دهد تولیدی که سایپا باید برای تحقق برنامه امسال داشته باشد، حدودا دو برابر متوسط تیراژ ماهانه‌اش است. بنابراین به نظر می‌رسد سایپا نیز مانند ایران‌خودرو موفق به تحقق برنامه مدنظر وزارت صمت در سال‌جاری نخواهد شد. اگر همین عدد متوسط ماهانه را لحاظ کنیم، تولید سایپا در پایان سال به حدود ۵۱۵هزار دستگاه خواهد رسید. با این فرض، سایپایی‌ها ۷۹درصد برنامه تولید امسال را محقق خواهند کرد. با تجمیع آمار ایران‌خودرو و سایپا به عنوان دو غول «جاده‌مخصوص»، مشخص می‌شود برنامه در نظر گرفته‌شده از سوی وزارت صمت برای تولید امسال آنها، بالغ بر یک‌میلیون و ۳۸۵هزار دستگاه بوده است. با این حال آنها تا پایان دی امسال، حدود ۸۵۷هزار دستگاه تولید داشته‌اند. برای تحقق برنامه موردنظر، جمع تولید دو شرکت در دوماه پایانی امسال باید به حدود ۵۳۰هزار دستگاه برسد.
«مدیران» از برنامه جلو می‌زند؟
از خودروسازان وابسته به دولت بگذریم و به شرکت‌های بخش خصوصی سری بزنیم و ببینیم آنها برای تحقق برنامه وزارت صمت چه کرده‌اند.
در آمارنامه وزارت صمت، نام پنج شرکت بخش خصوصی شامل مدیران‌خودرو، کرمان‌موتور، بهمن‌موتور، آرین پارس‌موتور و خودروسازی فردا آمده که در این بین، بیشترین برنامه تولید به مدیران‌خودرو تعلق دارد. این شرکت براساس برنامه وزارت صمت باید 121هزار و 200دستگاه محصول را به تولید برساند و این در حالی است که تا پایان دی‌ماه امسال، تولید این شرکت حدود 118هزار دستگاه بوده است. بنابراین بزرگ‌ترین خودروساز بخش خصوصی ایران در 10ماه امسال 97درصد از برنامه مدنظر را محقق کرده است. اگر فرض کنیم برنامه تولید 121هزار و 200دستگاهی مربوط به کل سال‌جاری باشد، مدیران‌خودرو باید در دوماه پایانی تنها کمی بیش از 3هزار و 200دستگاه محصول دیگر را به تولید برساند تا برنامه صمت را محقق کند. بنابراین این خودروساز کار راحتی برای تحقق این برنامه دارد و حتی می‌تواند بیش از برنامه موردنظر تیراژ داشته باشد.
متوسط تولید مدیران‌خودرو در 10ماه امسال بالغ بر 12هزار دستگاه بوده است. اگر همین عدد متوسط ماهانه را لحاظ کنیم، تولید مدیران‌خودرو در پایان سال به حدود 142هزار دستگاه خواهد رسید. با این فرض، مدیران‌خودرو حدودا 21هزار دستگاه بیش از برنامه وزارت صمت در سال‌جاری تولید خواهد‌داشت.دیگر خودروساز بخش خصوصی کرمان‌خودرو نام دارد که به اندازه رقیب خود –مدیران‌خودرو- در تحقق برنامه صمت توفیق نداشته است.
این شرکت براساس برنامه وزارت صمت باید 82هزار و 50دستگاه محصول را به تولید برساند و این در حالی است که تا پایان دی‌ماه امسال، تولید این شرکت حدود 58هزار دستگاه بوده است. بنابراین دومین خودروساز بزرگ بخش خصوصی کشور در 10ماه امسال 71درصد از برنامه مدنظر وزارت صمت را محقق کرده است. اگر فرض کنیم برنامه تولید 82هزار و 50دستگاهی مربوط به کل سال‌جاری باشد، کرمان‌خودرو باید در دوماه پایانی 24هزار و 50دستگاه محصول دیگر را به تولید برساند تا برنامه صمت را محقق کند. به عبارت بهتر، کرمان‌خودرویی‌ها باید ماهی 12هزار دستگاه محصول را به تولید برسانند. این در حالی است که متوسط تولید کرمان‌خودرو در 10ماه امسال کمتر از 6هزار دستگاه بوده است. این آمار نشان می‌دهد تولیدی که کرمان‌خودرو باید برای تحقق برنامه امسال داشته باشد، دو برابر متوسط تیراژ ماهانه‌اش است. باید منتظر ماند و دید کرمان‌خودرو می‌تواند در دو ماه انتهایی سال‌جاری با تولید 24هزار دستگاه محصول دیگر، برنامه مدنظر وزارت صمت در سال‌جاری را محقق کند؟ اگر عدد متوسط ماهانه را لحاظ کنیم، تولید کرمان‌خودرو در پایان سال به 70هزار دستگاه خواهد رسید. با این فرض، کرمانی‌ها 85درصد از برنامه صمت را عملی خواهند کرد.
«بهمن» چه کرد؟
به گروه بهمن برویم؛ سومین خودروساز بزرگ بخش خصوصی که شرایطی شبیه کرمان‌خودرو دارد. طبق برنامه وزارت صمت، این شرکت باید 57هزار و 643دستگاه خودرو را به تولید برساند و این در حالی است که تا پایان دی‌ماه امسال، تولید این شرکت کمی بیش از 41هزار دستگاه بوده است. بنابراین سومین خودروساز بزرگ بخش خصوصی در 10ماه امسال 71درصد از برنامه مدنظر را محقق کرده است. اگر فرض کنیم برنامه تولید 57هزار و 643دستگاهی مربوط به کل سال‌جاری باشد، گروه بهمن باید در دوماه پایانی سال 16هزار و 643دستگاه محصول دیگر را به تولید برساند تا برنامه صمت را محقق کند. به عبارت بهتر، گروه بهمن باید ماهی حدود 8هزار و 400دستگاه خودرو را به تولید برساند. این در حالی است که متوسط تولید گروه بهمن در 10ماه امسال نزدیک به 4هزار و 100دستگاه بوده است. این آمار نشان می‌دهد تولیدی که گروه بهمن باید برای تحقق برنامه امسال داشته باشد، دو برابر متوسط تیراژ ماهانه‌اش است. اگر عدد متوسط ماهانه را لحاظ کنیم، تولید گروه بهمن در پایان سال به حدود 50هزار دستگاه خواهد رسید. با این فرض، بهمنی‌ها بیش از 86درصد برنامه تولید امسال را محقق خواهند کرد.
گروه بهمن چندی پیش در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که اختصاص نیافتن ارز موردنیاز به این شرکت، سبب شده تولید مطابق برنامه پیش‌نرود. به نظر می‌رسد تخصیص نیافتن ارز لازم و کافی، مشکل همه خودروسازان داخلی و یکی از دلایل عقب‌ماندن‌شان از برنامه تولید است. دیگر خودروساز بخش خصوصی به نام آرین‌پارس‌موتور، تا پایان دی‌ماه 10هزار و 564دستگاه تولید داشته است. این در حالی است که برنامه مدنظر وزارت برای این شرکت، 13هزار و 761دستگاه در نظر گرفته شده‌است. با این حساب، این شرکت 77درصد از برنامه تولید خود را محقق کرده است. این شرکت برای تحقق برنامه موردنظر باید بیش از 3هزار دستگاه محصول دیگر را در دو ماه پایانی امسال تولید کند، حال آنکه متوسط تولید ماهانه‌اش به هزار و 100دستگاه نیز نمی‌رسد.
در نهایت اما دیگر خودروساز بخش خصوصی به نام «فردا» تا پایان دی امسال 5هزار و 458دستگاه تولید داشته است. این در شرایطی است که برنامه مدنظر وزارت صمت برای «فردا» 19هزار و 220دستگاه است، بنابراین این خودروساز بخش خصوصی تنها 28درصد از برنامه وزارت صمت را محقق کرده است. «فردا» برای تحقق این برنامه باید ظرف دوماه پایانی سال بیش از 13هزار و 700دستگاه تولید داشته باشد. این در حالی است که متوسط تولید ماهانه این شرکت 600دستگاه نیز نبوده است. «فردا» در بین شرکت‌های تحت بررسی، کمترین میزان تحقق برنامه وزارت صمت را به خود اختصاص داده است.
