میانجیگر تاریخی ایران و آمریکا این روزها چه می‌کند؟
کانال عمان دوباره فعال شد
بنابر گزارش وبگاه «شؤون عمانیه»، این منابع گفتند که «دو طرف در این تماس تلفنی به بررسی پاره‌‌ای از موضوعات دارای اهتمام مشترک و تلاشهای مربوط به احیای توافق هستهای با ایران معروف به برجام پرداختند.» گفت‌وگوی تلفنی مالی و وزیر خارجه عمان در حالی است که سه‌‌شنبه شب ۴ مرداد نیز «حسین امیر عبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران با همتای عمانی خود درباره موضوعات منطقهای و بین‌المللی تلفنی گفت‌وگو کرد. در این گفت‌وگو امیرعبداللهیان با اشاره به ابتکارات طرف ایرانی برای باز ماندن پنجره دیپلماسی تاکید کرد: مرحله نهایی توافق به دو مولفه واقع‌بینی و انعطاف‌پذیری طرف آمریکایی بستگی دارد و جمهوری اسلامی ایران برای حصول توافقی پایدار و قوی کاملا جدی است.
بدر البوسعیدی نیز در این گفت‌وگوی تلفنی، با اشاره به ارزیابی خود از طرفهای مختلف مذاکره‌کننده در وین، گفت: معتقدیم که همه طرف‌‌ها خواستار رسیدن به توافق نهایی هستند و فرصت طلایی برای رسیدن به یک توافق فراهم شده است. وزیر خارجه عمان گفت که این کشور همواره از حصول توافق نهایی در مذاکرات و تامین خواسته‌های مشروع ایران حمایت می‌کند.وزرای خارجه دو کشور ۲۷ تیر ماه نیز با یکدیگر تلفنی گفت‌وگو کرده بودند.
در این گفت‌وگو امیرعبداللهیان نقش عمان را در تحولات منطقهای مهم ارزیابی و از تلاشهای این کشور در استقرار صلح و ثبات و همکاری در منطقه تقدیر کرد.از این زاویه است که نقش سنتی عمان در میانجیگری بین ایران و آمریکا و تلاشهای آن برای آغاز مذاکرات هستهای در سال ۹۲ و سفر سلطان قابوس پادشاه متوفی سلطان‌نشین عمان به تهران و دیدار با حسن روحانی رئیس‌جمهور سابق که منجر به توافق برجام در تیر ماه ۹۴ شد، مجددا در فضای جدید و متاثر از بن‌بست چند ماهه در مذاکرات احیای برجام در حال مطرح شدن است. این مساله به‌ویژه بعد از انتشار مقاله جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در روزنامه فایننشال تایمز که در آن کفایت مذاکرات و زمان تصمیم‌گیری را اعلام کرد، بیشتر در حال عیان شدن است.
به نظر می‌رسد که ایران و آمریکا به این ارزیابی رسیده‌اند که با توجه به دشواری‌هایی که پیش روی تصمیم‌گیری برای احیای برجام وجود دارد، باید ضمن استفاده از نقش دولت قطر به عنوان کانال اصلی ارتباط بین تهران و واشنگتن که میزبانی مذاکرات دوحه نیز از طریق آن انجام می‌شود، از نقش و ظرفیت سایر بازیگران به ویژه عمان نیز استفاده حداکثری را به عمل آورند. این مساله همچنین می‌تواند نوعی تغییر نگاه از سوی جمهوری اسلامی ایران نسبت به عمان را در پی داشته باشد که در چند سال گذشته و از زمانی که مرحوم سلطان قابوس در مسقط میزبان بنیامین نتانیاهو نخست وزیر سابق اسرائیل بود، عمان در عمل از میانجیگری سنتی کنار و به حاشیه رفت و جای آن را قطر در مذاکرات ایران و آمریکا و همچنین عراق در مذاکرات منطقهای ایران و عربستان سعودی به دست گرفتند.
سفر ۲ خرداد رئیس‌جمهور ایران به مسقط و دیدار با سلطان جدید عمان در چارچوب راهبرد سیاست همسایگی و تاکید ابراهیم رئیسی بر اینکه نظرات ایران و عمان درباره موضوعات منطقهای و بین‌المللی به هم نزدیک است، نشان می‌دهد که تهران در شرایط کنونی از ظرفیت مسقط برای ایجاد کانال‌های ارتباطی با طرفهای برجامی استقبال می‌کند و آن را زمینه‌ای برای احیای نقش میانجیگری عمان در روابط با غرب می‌داند.
