شکایت رسمی ایران از آمریکا

روز پنج‌شنبه ۳۰ خرداد یک فروند پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» موسوم به ‌«آر ‌کیو ۴ سی ترایتن» پس ازتجاوز به حریم سرزمینی کشورمان، توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آب‌های ایران سرنگون شد.موضوعی که با واکنش بین‌المللی روبه‌رو شد.همزمان روزجمعه اصلاحیه موسوم به «یودال» که به بودجه دفاعی سال ۲۰۲۰ آمریکا افزوده می‌شد تا هرگونه حمله به ایران را به تصویب کنگره منوط کند، با ۴۰ رأی منفی نتوانست حدنصاب لازم را به دست آورد. به گزارش «ایرنا» تام یودال سناتور دموکرات با توجه به تنش‌های اخیر بین آمریکا و ایران و تهدید حمله از سوی مقامات کاخ سفید، این اصلاحیه را ارائه کرده بود تا مجوز اختیار سال ۲۰۰۱، درباره ایران لغو شود. این طرح روز پنج‌شنبه در صحن سنا مورد بحث قرار گرفت و رای‌گیری آن به روزجمعه موکول شد.براساس طرحی که دموکرات‌ها به مجلس سنای آمریکا ارائه کرده بودند، انجام هر عملیات نظامی علیه ایران مشروط به اخذ مجوز از کنگره می‌شد. این طرح در مجلس سنا رای نیاورد چرا که دموکرات‌ها برای تصویب این طرح به ۶۰ رای نیاز داشتند اما تنها موفق به کسب ۴۰ رای در مجلس سنا شدند. نمایندگان دموکرات در کنگره با ارائه این طرح در تلاش بودند تا از جنگ ناخواسته با ایران جلوگیری کنند. یکی از دلایل عدم موفقیت دموکرات‌ها برای اجرایی کردن این طرح این بود که جمهوری‌خواهان در سنای آمریکا اکثریت را در اختیار دارند و این طرح دموکرات‌ها از حمایت لازم از جانب جمهوری‌خواهان برخوردار نبود. موضوع حمله احتمالی آمریکا به ایران و اینکه آیا لازم است رئیس‌جمهوری برای انجام آن از کنگره مجوز بگیرد، ازچندی پیش به بحثی داغ میان دولت ترامپ و جمهوری‌خواهان همراه با او با دموکرات‌های حاضر در کنگره تبدیل شده بود. تا آنجا که نانسی پلوسی، رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا، اردیبهشت سال جاری درسخنانی پس ازبالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا تاکید کرده بود که دولت ترامپ مجوز کنگره را برای جنگ با ایران ندارد. با این حال رئیس‌جمهوری آمریکا در گفت‌وگو با سایت «هیل‌ تی‌وی» اعلام کرده بود برای حمله به ایران به تایید کنگره نیاز نخواهد داشت. او همچنین با بیان اینکه آنچه که ما انجام می‌دهیم حرکت شانه به شانه با کنگره است تصریح کرد که «من مایلم با آنها همراه باشم ولی از نظر قانونی مجبور نیستم». گروهی از سناتورهای دموکرات نیز اول خرداد طرحی را به کمیته روابط خارجی سنا ارائه کرده بودند که بر اساس آن، دولت ایالات‌متحده اجازه پیدا نمی‌کرد بدون مجوز کنگره از منابع مالی دولتی برای جنگ با ایران استفاده کند. این طرح نیز با ۱۳ رای مخالف در برابر ۹ رای موافق رد شد. به جز سناتور جمهوری‌خواه رند پاول، بقیه جمهوری‌خواهان به این طرح رای منفی دادند.به این ترتیب دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، بدون تایید کنگره اجازه حمله به ایران را خواهدداشت و دست کاخ سفید برای حمله به ایران باز خواهد بود. رئیس‌جمهور آمریکا پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر از حق استفاده از عملیات نظامی علیه کشورهای خارجی برخوردار است.

تنش میان ایران و آمریکا پس از خروج یک طرفه ترامپ از برجام واجرای تحریم‌های گسترده در قبال ایران هر روز شدت بیشتری گرفته است. این تنش به دنبال سرنگونی یک پهپاد آمریکایی در روز ۳۰ خرداد ازسوی تهران به اوج خود رسید تا آنجا که رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد که واشنگتن قصد حمله به برخی از پایگاه‌های نظامی ایران را داشته است ولی به دلیل احتمال کشته شدن ۱۵۰ ایرانی، دستور توقف آن را در دقایق آخر صادرکرده است.

واکنش رئیس‌جمهوری فرانسه به جنگ

دونالد ترامپ درحالی از طرح منع‌کننده دموکرات‌ها برای حمله به ایران خلاص شده است که از زمان بالا گرفتن تنش‌ها بین تهران و واشنگتن بارها خواستار مذاکره با ایران شده و ازسوی دیگر تهدید به حمله به ایران کرده است. در آخرین اظهارنظر، رئیس‌جمهور آمریکا ابراز امیدواری کرد جنگی با ایران درنگیرد اما در  غیر این صورت و در صورت نبرد احتمالی  ایالات متحده آمریکا نیروی زمینی در ایران پیاده نخواهد کرد.ترامپ همچنین گفت که نبرد احتمالی با ایران، طولانی نخواهد بود. سخنی که البته با واکنش امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه در حاشیه چهاردهمین اجلاس G۲۰ که روز جمعه در ژاپن برگزار شد روبه‌رو شد. مکرون درسخنانی به ترامپ هشدار داد: «هیچ جنگ کوتاهی وجود ندارد. ما معمولا زمان شروع جنگ را می‌دانیم، اما زمان پایان آن را نمی‌دانیم.» پیش ازاو محمد جواد ظریف وزیرخارجه نیز در صفحه توییتر خود خطاب به دونالد ترامپ نوشت: جنگ کوتاه با ایران یک توهم است. به گزارش «ایسنا» ظریف همچنین در این توییت نوشت: «برداشت‌های اشتباه، صلح را به خطر می‌اندازند،  تحریم‌ها جایگزین جنگ نیست، تحریم همان جنگ است، نابودی= نسل‌کشی= جنایت جنگی، کسی که جنگ را آغاز می‌کند، همان کسی نیست که به جنگ پایان می‌دهد، مذاکره و تهدید کاملا ناسازگار هستند.»هرچند ایران عضو گروه G۲۰ نیست، اما حوادث اخیر در خلیج‌فارس ازجمله انفجار چندکشتی و افزایش تنش لفظی میان ایران و آمریکا ، آن را به بخش اصلی گفت‌وگوهای این گروه تبدیل کرد.

ادعای دوباره ترامپ

درهمین راستا رئیس‌جمهور آمریکا در نشست G۲۰ بار دیگر مدعی تمایل ایران برای مذاکره با آمریکا شد. به گزارش «ایسنا» به نقل از روزنامه گاردین، دونالد ترامپ، در حاشیه نشست G۲۰ درباره متوقف کردن حمله به ایران که هفته گذشته مدعی شده بود تصمیم آن را داشته است، با بیان اینکه وقتی محل‌های مشخصی را برای حمله انتخاب کردیم پرسیدم که چه تعدادی از مردم جان خود را از دست خواهند داد گفت که به او اطلاع دادند تعداد این افراد ممکن است تا ۱۵۰ نفر باشد و وی با خود فکر کرده بود تعداد تلفاتی که یک حمله ممکن است به بار بیاورد ناحق است و در نتیجه حمله‌ای رخ نداد. وی همچنین بازهم درباره مذاکره تهران با واشنگتن مدعی شد که فکر می‌کند ایران تمایل دارد تا «به یک توافق با آمریکا دست پیدا کند.» وی در کنفرانس خبری پایان این نشست گفت: ما در حال کار کردن روی [موضوع] ایران هستیم. خواهیم دید که چه پیش می‌آید. من فکر می‌کنم آنها تمایل دارند که یک توافق [با آمریکا] انجام بدهند و فکر می‌کنم اینکه بخواهند توافق کنند خیلی هوشمندانه است. خواهیم دید که چه پیش می‌آید. من مشکلی نداشته و وقت زیادی دارم.رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد: آنها عملکرد بسیار بدی دارند. وقتی من روی کار آمدم آنها بسیار «بی‌رحم» بودند. آنها در ۱۸ جای مختلف بودند.وی در ادامه در پاسخ به این سوال که نشست G۲۰ چه کمکی به کاهش تنش‌های موجود با ایران کرده است گفت: بسیاری از کشورها با من رایزنی کردند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به من گفت که فرانسه روابط تجاری زیادی با ایران دارد و مایل است به ایران برود و من گفتم برو و با آنها ملاقات کن. من با مذاکره مشکلی ندارم. مذاکره بسیار خوب است و من نمی‌گویم که با آنها مذاکره نکنید.ترامپ در اظهاراتی دیگر در حاشیه دیدار با «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند در اوزاکا ژاپن هم گفت که برای توافق با ایران زمان زیادی دارد و عجله‌ای هم برای این کار ندارد. اوافزود: «آنها وقت دارند، عجله‌ای هم در کار نیست فشار زمانی هم وجود ندارد.» وی گفت: «درخصوص ایران، ما کلی وقت داریم، هیچ عجله‌ای وجود ندارد. آنها می‌توانند فراغ بال داشته باشند. اصلا هیچ فشار زمانی وجود ندارد. امیدوارم، آخر کار اوضاع رو به راه شود. اگر این‌طور شد، عالی است؛ اگر هم نشد باخبر می‌شوید.»

رایزنی مکرون با ترامپ

ازسوی دیگر امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه روز پنج‌شنبه پیش از آغاز نشست سران G۲۰ با اشاره به گفت‌وگوی اخیرخود با حسن روحانی رئیس‌جمهوری گفت: دراین گفت‌وگو تاکید کردم که هر گونه عمل نکردن به توافق یک اشتباه است و هر پیامی مبنی بر این کار نیز یک اشتباه است. رئیس‌جمهور فرانسه در ادامه اظهارات خود تصریح کرد که دو اولویت دارد؛ نگه داشتن ایران در توافق هسته‌ای و جلوگیری از وقوع درگیری نظامی.وی افزود: تنش‌ها در حال افزایش است و برای من اولین مساله این است که هیچ خروجی از این چارچوب (توافق هسته‌ای) اتفاق نیفتد. دومین موضوع نیز این است که در دیدار با رئیس‌جمهور ترامپ درباره این مساله گفت‌وگو خواهم کرد که هر کاری برای جلوگیری از وقوع یک درگیری نظامی انجام بگیرد. رئیس‌جمهور فرانسه با بیان اینکه درباره نقض توافق هسته‌ای به ایران هشدار داده است، گفت که درباره تلاش‌ها برای جلوگیری از وقوع درگیری با ترامپ رایزنی می‌کند.همچنین درحالی که بحث برسر سرنگونی پهپاد آمریکایی از سوی ایران همچنان داغ است، مکرون مدعی شد: فرانسه بر این باور است که پهپاد آمریکایی بر فراز آب‌های بین‌المللی در حال پرواز بوده که ساقط شده است. بنابراین، این یک اقدام تهاجمی محسوب می‌شود که گامی دیگر در تشدید این وضعیت است.

تاکید فرانسه و ژاپن بر ضرورت حل بحران

در ادامه تلاش‌ها برای رفع تنش میان ایران و آمریکا رئیس‌جمهوری فرانسه و نخست‌وزیر ژاپن هم طی دیدار در حاشیه نشست سران G۲۰ بر حل تنش‌های رو به افزایش میان ایران و آمریکا تاکید کردند. به گزارش «ایرنا» مکرون در نشست مطبوعاتی مشترک با آبه شینزو گفت که من و نخست‌وزیر ژاپن به‌صورت مشترک توافق داریم که بی‌قانونی باید کنترل شود و هر چه سریع‌تر آرامش به منطقه حساس خلیج فارس برگردد. وی ادامه داد: ما خواهان تضمین ثبات این منطقه هستیم و حفاظت از امنیت تنگه هرمز نیز بسیار مهم است. به گزارش «ایسنا» نخست‌وزیر ژاپن در کنفرانس خبری پایان نشست G۲۰ درباره تنش‌های میان ایران و آمریکا ضمن اشاره به سفر اخیرش به ایران و فعالیت دیپلماتیکش برای کاهش این تنش‌ها گفت که نگرانی‌ها درباره بسیاری از کشورها در این وضعیت خاورمیانه رو به افزایش است. آبه همچنین گفت که مایل است به همکاری خود با جامعه بین‌المللی برای کاهش تنش‌ها در این منطقه ادامه دهد.

توافق آمریکا و روسیه

از سوی دیگر به گزارش جماران، به نقل از اسپوتنیک، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه روزجمعه اعلام کرد: روسای‌جمهوری روسیه و آمریکا درباره لزوم حل دیپلماتیک موضوع تنش‌ها درباره ایران توافق کردند.

عدم حمایت ناتو از طرح آمریکا

در کنار این تلاش‌های بین‌المللی برای رفع تنش میان ایران و آمریکا، «برایان هوک»، رئیس کارگروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا ایران را به «تهدید امنیت دنیا» متهم کرده و گفته این موضوع از پرونده هسته‌ای ایران خطرناک‌تر است. به گزارش خبرگزاری فارس، وی در بخش دیگری از اظهاراتش تصریح کرد ایالات متحده آمریکا متعهد به همکاری با متحدان و شریکان خود برای محافظت از آزادی تردد دریایی است. اشاره هوک به قصد دولت آمریکا برای تشکیل ائتلافی دریایی متشکل از چند کشور برای «حراست از آزادی تردد» در خلیج‌فارس و تنگه هرمز با هدف ادعایی مقابله با «تهدیدهای ایران» است. برایان هوک در بخش دیگری از اظهاراتش ایران را «نخستین تهدید» در منطقه غرب آسیا توصیف کرد و مدعی شد سیاست خارجی این کشور باعث انزوای آن در جامعه بین‌المللی شده است.«مارک اسپر»، سرپرست وزارت دفاع آمریکا روز پنج‌شنبه گفته بود کشورهای عضو «ناتو» حمایت چندانی ازاین طرح دولت آمریکا نکرده‌اند. او همچنین روز پنج‌شنبه ششم تیرماه پس از نشست ناتو در بروکسل گفت که نتوانسته از متحدان واشنگتن تعهدی جدی بگیرد تا برای تامین امنیت آب‌های بین‌المللی همپای آمریکا دست به کار شوند. او گفت آمریکا ماه آینده با ارائه جزئیات بیشتری از افزایش «تهدیدهای ایران» تلاش خواهد کرد حمایت آن دسته از اعضای ناتو که تمایلی به مشارکت در این طرح ندارند را جلب کند. در چند هفته اخیر ۶ نفتکش در دریای عمان هدف حملات ناشناس قرار گرفته‌اند و آمریکا نیز در پاسخ، ایران را به نقش‌آفرینی در این حوادث متهم کرده است.

استقرار جنگنده‌‌های آمریکایی‌ در قطر

همزمان با این تحولات، ارتش آمریکا اعلام کرد به منظور «دفاع از نیروها و منافع آمریکا در منطقه» چند فروند جنگنده «اف-۲۲» را در پایگاه هوایی «العدید» قطر مستقر کرده است.به گزارش خبرگزاری فارس، بیانیه و تصاویر منتشر شده توسط مرکز فرماندهی نیروی هوایی ارتش آمریکا (سنتکام) نشانگر این است که این جنگنده‌ها روز پنج‌شنبه به پایگاه این کشور در قطر وارد شده‌اند. آمریکایی‌ها در بیانیه خود به این موضوع اشاره‌ای نکرده‌اند که چه تعداد جنگنده اف-‌۲۲ وارد قطر شده است اما تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد تعداد این جنگنده‌ها حداقل ۵ فروند است.نیروی هوایی آمریکا در بیاینه خود اعلام کرده استقرار این جنگنده‌ها به منظور اقدامات «دفاعی» بوده است. در این بیانیه آمده است: «این جنگنده‌ها برای اولین بار در قطر مستقر شده‌اند تا از نیروها و منافع آمریکا در منطقه تحت مسوولیت ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) دفاع کنند».روزجمعه برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با اشاره به این مساله که «جنگ با ایران لزومی ندارد»، در عین حال اعلام کرد که مواضع نظامی آمریکا در منطقه ارتقا می‌یابد. هوک، در گفت‌وگویی با آسوشیتدپرس، با اظهار اینکه «آمریکا به دنبال هیچ‌گونه درگیری با ایران نمی‌گردد»، مدعی شد که در صورت حمله به مواضع آمریکا، این کشور با نیروی نظامی پاسخ خواهد داد.

اعتراف امارات درمورد پهپاد آمریکا

ازسوی دیگر در شرایطی که ایران شکایت رسمی خود را در مورد تجاوز پهپاد آمریکایی به حریم سرزمینی کشورمان به شورای امنیت تقدیم کرده است، روزجمعه وزیر مشاور امارات در امور خارجه اعلام کرد که پهپاد آمریکایی ساقط شده توسط ایران از خاک کشورمتبوع او برخاسته بود. به گزارش «ایسنا» به نقل از روزنامه القدس العربی، انور قرقاش افزود: آمریکا در کویت، قطر، امارات و بحرین پایگاه نظامی دارد.

 

غلبـه حاشیـه بر متـن در اجـلاس جی‌۲۰

شانس دوباره برای صلح تجاری