پاسخ عراقی‌ها به تصمیم ترامپ

در واکنش به اظهارات مداخله‌جویانه رئیس‌جمهوری آمریکا درباره ادامه حضور در عراق برای کنترل ایران، مقامات بغداد در اظهاراتی هماهنگ این اقدام را مداخله در امور عراق دانسته و ضمن درخواست توضیح از آمریکا برای این اظهارات، گفتند که تهدید همسایگان تهدید امنیت ملی عراق است. در همین ارتباط نخست‌وزیر عراق قرار است سفری به واشنگتن داشته باشد و درباره پرونده‌های بسیار مهم و حساسی مثل حضور نیروهای آمریکایی در عراق صحبت کند. ترامپ یکشنبه شب در مصاحبه با شبکه «سی‌بی‌اس»، با بیان اینکه قصد ندارد نیروهای نظامی آمریکا را از عراق خارج کند، گفت: «ما برای ساخت این پایگاه (در عراق) هزینه هنگفتی کرده‌ایم. می‌خواهیم آن را حفظ کنیم. یکی از دلایلی که می‌خواهم نگهش دارم، این است که می‌خواهم کمی حواسمان به ایران هم باشد، چون ایران یک مشکل واقعی است.» در همین ارتباط رئیس‌جمهور عراق در واکنش به سخنان اخیر ترامپ گفت که آمریکا برای حضور در عراق برای زیرنظر گرفتن ایران از ما اجازه‌ای نگرفته و بغداد منتظر توضیح کاخ سفید است. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری الوکاله، برهم صالح در واکنش به اظهارات دونالد ترامپ، گفت که هدف از حضور نیروهای آمریکایی در عراق آموزش و مشاوره است نه زیر نظر داشتن ایران.

او افزود: آمریکا درخواستی مبنی بر حضور نیروهای آمریکایی در عراق برای زیر نظر گرفتن ایران از ما نداشته و اجازه‌ای برای این کار هم نگرفته است. صالح در ادامه گفت: منتظر توضیح واشنگتن هستیم تا در رابطه با ماموریت نیروهایش در عراق شفاف‌سازی کند. رئیس‌جمهور عراق همچنین گفت که حضور نیروهای آمریکایی در عراق مبنی بر توافق میان دو کشور است. او در کنفرانس سالانه همایش الرافدین گفت: ما از اظهارات دونالد ترامپ درباره حضور نیروهای این کشور در عراق تعجب می‌کنیم. نیروهای آمریکایی در عراق حق ندارند جز براساس توافق امضاشده میان دو طرف کاری انجام دهند. این نیروها حق ندارند مراقب مسائل زیادی از جمله ایران باشند. ما هرگز اجازه این را نخواهیم داد. صالح تاکید کرد: نیروهای آمریکایی براساس توافق امضا شده میان دو کشور در عراق هستند و ماموریت‌شان مبارزه با تروریسم است.  همچنین مسوولان عراقی به سایت العربی الجدید قطر گفتند که عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق درحال‌حاضر برای رسیدن به تفاهم با فراکسیون‌های سیاسی از جمله ائتلاف الفتح و ائتلاف سائرون درباره لزوم دور نگه داشتن عراق از درگیری آمریکا و ایران و استثنا قرار دادن عراق به خاطر وضعیت شکننده امنیتی و نیازش به داشتن روابط گرم با تمامی طرف‌ها اتفاق نظر دارند.

دونالد ترامپ در ادامه اظهارات مداخله‌جویانه خود مدعی شده بود: تمام چیزی که می‌خواهم این است که نظارت کنم. ما یک پایگاه غیرقابل باور و گران‌قیمت در عراق ساخته‌ایم. این پایگاه به خوبی برای کنترل و نظارت بر نقاط مختلف منطقه پر از مشکل خاورمیانه تعبیه شده است. ایران کشوری شرور است که افراد زیادی را می‌کشد. می‌خواهیم حواس‌مان به ایران باشد، چون ایران مشکل واقعی است. بنابراین در عراق می‌مانیم تا آنها را زیر نظر داشته باشیم.

روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز نیز در گزارشی با پرداختن به اظهارات روز یکشنبه ترامپ نوشت که به‌نظر می‌رسد، ترامپ خواسته یا ناخواسته، طرح واشنگتن برای نظارت نزدیک بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را از خاک عراق فاش کرده است. در همین راستا، فعالیت‌های جاسوسی، شنود و اطلاعاتی آمریکا از خاک عراق را باید جزو طرح دولت آمریکا برای تحت نظارت قرار دادن ایران در نظر گرفت. اواخر سپتامبر ۲۰۱۷ طبق اعلام پنتاگون، هشت هزار و ۹۰۰ سرباز آمریکایی در عراق حضور داشتند. اما در بهمن سال گذشته «سعد الحدیثی» سخنگوی دولت عراق با اشاره به اینکه نبرد علیه داعش به پایان رسیده است، از کاهش سطح حضور نیروهای آمریکایی در عراق به هفت هزار خبر داد.  در مقابل اما یک فرمانده نظامی آمریکایی در عراق کاهش تعداد نیروهای نظامی آمریکایی در عراق را به اضافه شدن نیروهای نظامی دیگر کشورهای عضو ناتو وابسته دانست و افزود: «درحال‌حاضر ما ۵۲۰۰ نیروی نظامی در عراق داریم. اما اینکه چه تعداد از این افراد ممکن است کاهش یابد، به اضافه شدن نیروهای نظامی دیگر اعضای ناتو بستگی دارد.»

خدشه بر حاکمیت عراق

نخست‌وزیر سابق عراق و رئیس ائتلاف النصر دیگر مقامی بود که به اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر لزوم ادامه حضور نظامیان این کشور در عراق برای نظارت بر ایران واکنش نشان داد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، حیدر العبادی با رد اظهارات دونالد ترامپ آن را سبب خدشه وارد شدن به حاکمیت عراق دانست. العبادی در بیانیه‌ای که الفرات منتشر کرده است، گفت سخن گفتن از پایگاه‌های آمریکایی و استفاده از آن برای مقابله با کشورهای همسایه بر خلاف قانون‌اساسی و توافقات موجود میان عراق و ایالات‌متحده است. او تاکید کرد سخن گفتن از پایگاه‌های نظامی آمریکا برای اهداف رویارویی، روابط با کشورهای همسایه را پیچیده می‌کند و رابطه با آمریکا را در معرض بحران‌های غیرقابل پیش‌بینی قرار می‌دهد و به حاکمیت و استقلال عراق خدشه وارد می‌کند. العبادی تصریح کرد دولت آمریکا باید از موضع خود عقب‌نشینی کرده و در چنین اظهاراتی که رابطه میان بغداد و واشنگتن را متزلزل و فضاهای منفی غیرقابل توجیهی ایجاد می‌کند، بازنگری کند، از دولت عراق هم می‌خواهیم بر موضع ثابت خود مبنی بر مجاز نبودن استفاده از خاک عراق علیه هیچ‌یک از کشورهای همسایه و دیگران تاکید کند.

تهدید امنیت ملی عراق

در ادامه این واکنش‌ها، رئیس ائتلاف اصلاح و سازندگی عراق نیز در واکنش به اظهارات اخیر رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر حضور نیروهای آمریکایی در عراق به منظور زیرنظر گرفتن ایران گفت: تبدیل شدن عراق به میدان تصفیه حساب بین‌المللی یا منطقه‌ای را نمی‌پذیریم. به گزارش «ایسنا» به نقل از السومریه نیوز، عمار حکیم در صفحه توییتر خود نوشت: تبدیل شدن عراق به میدان تصفیه حساب بین‌المللی و منطقه‌ای یا نقطه‌ای برای زیر نظر گرفتن کشورهای همسایه یا تحریک و تجاوز به آنها را نمی‌پذیریم. او افزود: با توجه به قانون‌اساسی عراق مبنی بر اینکه عراق نباید تهدیدی برای امنیت و ثبات منطقه و جهان باشد، ما استفاده از خاک کشورمان برای تهدید همسایگان را تهدیدی برای منافع ملی و امنیت عراق می‌دانیم بنابراین عراق این مساله را نمی‌پذیرد.

واکنش حزب‌الله عراق

از سوی دیگر، سخنگوی نظامی گردان‌های حزب‌الله عراق با تاکید بر اینکه نیروهای آمریکایی اهداف مشروع مقاومت عراق هستند، اعلام کرد گروه‌های مقاومت هرگز برای مدتی طولانی منتظر تصمیم پارلمان درباره مساله خروج نظامیان آمریکایی از عراق نمی‌‌‌مانند. «جعفر الحسینی» در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی «المیادین» هشدار داد در صورتی‌که واشنگتن تصمیم بگیرد از خاک عراق به سوریه یا ایران تجاوز کند «دستانش را قطع خواهیم کرد». الحسینی اظهار کرد که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا نمی‌تواند هرگز به فکر تعدی علیه ایران از طریق خاک عراق باشد.