ریچارد نفیو:
ایران توافقی کمتراز برجام را نخواهد پذیرفت
ریچارد نفیو معاون هماهنگ‌کننده سیاست تحریم در وزارت امور خارجه آمریکا در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما (۲۰۱۵ – ۲۰۱۳) در یادداشتی در روزنامه فایننشال‌تایمز گفت: «همان‌گونه که از ماه ژوئیه تاکنون انتظار می‌رفت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه در سخنرانی‌اش گفت که دیگر تایید نخواهد کرد که توافق هسته‌ای به نفع امنیت ملی آمریکا است. این تصمیم یک قمار بزرگ با شانس موفقیت پایین است.»
براساس این یادداشت، واقعیت این است که توافق هسته‌ای با ایران به‌شدت به نفع امنیت ملی آمریکا است. علاوه بر این، روشن است که دولت ترامپ متوجه خطراتی که متحمل خواهد شد و آنچه ممکن است در صورت نابودی توافق از دست دهیم، است. به همین دلیل است که ترامپ از توافق خارج نشد، هر چند که گفت هر زمان بخواهد می‌تواند این کار را انجام دهد. اما با وجود این خطرات، دولت آمریکا تلاش می‌کند تا خیال واهی یک توافق بهتر را با ایران دنبال کند.
ترامپ ظاهرا با فشار سیاسی داخلی برای وضع مجدد تحریم‌ها درحال شرط‌‌بندی روی این است که ایران و دیگر طرف‌های توافق هسته‌ای با ورود به مذاکرات جدید برای تقویت شروط هسته‌ای کلیدی در توافق، با نگرانی‌های آمریکا در این زمینه همسو خواهند شد و به علاوه به موضوعات دیگر همچون تروریسم و حقوق بشر رسیدگی خواهند کرد. این مقام پیشین آمریکایی در ادامه به بررسی سه دلیل پرداخت که نشان می‌دهد چرا این استراتژی کارساز نخواهد بود:
اول، درخواست‌هایی که قرار است در یک مذاکرات جدید از ایران مطرح شود به قدری سختگیرانه است که آنها را غیرقابل دستیابی می‌کند. من به‌عنوان یک عضو تیم آمریکا که در سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ با ایران مذاکره کرد، می‌توانم شهادت دهم که ما به‌دنبال یک توافق سختگیرانه‌تر از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بودیم اما حمایت کمی از سوی شرکا دیدیم و ایران نیز برای پذیرش خواسته‌های ما آماده نبود. ایران مصرانه و به‌طور جدی گفت که هرگز نمی‌پذیرد اورانیوم غنی‌سازی‌اش و دیگر فعالیت‌های هسته‌ای را به‌طور کامل برچیند و مهم نبود که چه مدت بر این درخواست تاکید داشتیم.
اگرچه من نیز نسبت به رفتارهای ایران و آینده برنامه موشکی ایران نگران هستم، باور ندارم که درخواست‌های یکجانبه آمریکا برای رسیدگی به این مسائل واقع‌بینانه باشد. ترامپ باید به چیزی کمتر از آنچه هدف مورد علاقه‌اش است، راضی شود یا چنین مذاکراتی به شکست خواهد انجامید. بنا بر این، عدم تایید پایبندی (ایران) به سادگی مقدمه جنگ در آینده است.
دوم، تجارت جهانی به این تردیدها در بازار ایران -یا با کناره‌گیری کردن یا دنبال کردن استراتژی‌هایی که ریسک‌پذیری قرار گرفتن در معرض آنها را در برابر تحریم‌های آمریکا محدود می‌کند- پاسخ خواهند داد. یک فضای سرمایه‌گذاری کم هزینه به طرح‌های رشد ایران و انگیزه‌هایش برای ماندن در توافق آسیب خواهد زد. اگر شرکت‌های خارجی راه‌هایی بیابند که از تحریم‌های آمریکا در امان بمانند، سپس ما نیز توانایی خود برای اعمال تحریم در مواردی که ایران واقعا تخلف کرده است یا علیه دیگر کشورها در آینده از دست می‌دهیم.
و در آخر، مساله درباره ایران است. پیش فرض استراتژی ترامپ این است که هیچ سیاستی در ایران برای محدود کردن توانایی مقاماتش برای امتیاز دادن وجود ندارد. چنین چیزی صحت ندارد. علاوه بر این، برجام یک سند عملی است و رهبران ایران به سختی قبول خواهند کرد توافقی را بپذیرند که در آن کمتر از برجام به دست می‌آورند. اگر ایران چنین چیزی را بپذیرد، رهبران این کشور خود را در معرض اخاذی‌ها در آینده قرار می‌دهند.
به نوشته این مقام پیشین آمریکایی، ایران ممکن است بپذیرد پای میز مذاکره بیاید اما برای رد بررسی یک توافق جدید یکپارچه بوده است. احتمال بیشتر این است که یک بازی «انتظار» را پیاده کند؛ همکاری و شراکت با دیگر کشورهای سراسر جهان را از طریق بازی کردن با نفرت بین‌المللی علیه ترامپ ایجاد کند و افزایش دهد. ایران با کمک ترامپ در ائتلاف بین‌المللی که جورج بوش و باراک اوباما روسای جمهور پیشین آمریکا سال‌ها برای ایجادش صرف کردند، شکاف ایجاد خواهد کرد.
اگر کنگره به رویکرد خود درخصوص تحریم ادامه دهد، احتمالا ایران به سرعت برنامه هسته‌ای‌اش را از سر نخواهد گرفت اما آمریکا را برای این اتفاقات سرزنش خواهد کرد. عدم تایید به خودی خود ممکن است به یک بحران هسته‌ای با ایران منجر نشود، اما اولین لغزش در زمین لرزه‌ای خواهد بود که به وقوع پیوندد.
ارسال نظر