بازار سهام به کدام کاندیدای ریاست‌جمهوری آمریکا روی خوش نشان می‌دهد؟
رای‌خوانی از بورس‌های آمریکا
نیوشا شایان‌مهر: در حال حاضر مدیران وال استریت قماربازان و تاجرانی که در حوزه رمزارزها فعالیت می‌کنند به‌شدت درحال شرط‌بندی روی بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید هستند. بااینحال به نظر می‌رسد بازار سهام آمریکا سناریوی متفاوتی را در ذهن دارد. از یک سو به طور سنتی واکنش شاخص S&P500 نشانگر باقی ماندن حزب فعلی بر سر کار است ولی بازارهای شرط‌بندی نشان می‌دهد که احتمال برنده شدن دونالد ترامپ افزایش پیدا کرده است. پیش از این نیز «دنیای اقتصاد» در شماره 6047 خود در مطلبی با عنوان «بورس‌ها در مسیر انتخابات» ادعا کرد با بررسی عملکرد بازار سهام آمریکا و ایران و عملکرد شاخص‌های بورس اندکی پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری می‌توان پیش‌بینی نسبتا خوبی از نتیجه انتخابات داشت.
انتخابات از دریچه S&P500
بررسی روند تاریخی شاخص S&P500 یکی از روش‌های پیشگویی انتخابات آمریکا به حساب می‌آید. سقوط این شاخص بیانگر این است که سرمایه‌گذاران درحال آماده شدن برای عدم قطعیت ناشی از روی کار آمدن یک حزب جدید هستند. از سوی دیگر افزایش S&P 500 نشان می‌دهد بازار انتظار دارد حزب رئیس‌جمهور فعلی پیروز انتخابات اعلام شود. افزایش اخیر این شاخص نشان می‌دهد کاملا هریس ممکن است به پیروزی نزدیک شود. شاخص S&P 500، که به عنوان شاخصی پیشرو شناخته می‌شود، از ماه اوت تاکنون بیش از ۱۰درصد افزایش یافته است. اگرچه بازار سهام لزوما نمایانگر وضعیت کلی اقتصاد نیست، بااینحال شواهد تاریخی نشان می‌دهند در ۹۶ سال گذشته این شاخص به‌جز چهار مورد، موفق به پیش‌بینی درست تمام رقابت‌های ریاست‌جمهوری شده است.
ازجمله پیش‌بینی‌های درست این شاخص در سال ۲۰۱۶ رخ داد که پیروزی ترامپ جهان را شگفت‌زده کرد، چراکه کاهش 2.3درصدی آن در آستانه روز انتخابات نشان‌دهنده تغییر قریب‌الوقوع در کاخ سفید بود. یک تحلیلگر ارشد وال استریت در این باره عنوان کرد: «در آن روزها اگر فردی به احتمال پیروزی ترامپ فکر می‌کرد، همه به او می‌خندیدند، اما بازار با ما صادق بود.»
آدام ترنکویست، استراتژیست ارشد کمپانی خدمات مالی LPL Financial، با جمع‌آوری داده‌هایی از انتخابات و قیمت سهم‌ها در بورس آمریکا عنوان کرد: «بازار در حال پیش‌بینی پیروزی هریس است. درصورت پیروزی حزب حاکم، افراد انتظار دارند سیاست‌های رئیس‌جمهور بعدی شباهت زیادی به سیاست‌های حاکم داشته باشد و این مساله موجب ایجاد سطحی از اطمینان و قطعیت بیشتر در بازار می‌شود.»
بورس به مثابه گوی جادویی
هم‌اکنون رای‌دهندگان به دنبال کوچک‌ترین نشانه‌ای از ساکنان بعدی کاخ سفید هستند. این مساله موجب شده نظرسنجی‌های عمومی، بازارهای شرط‌بندی، «قانون رد اسکینز» و مسابقات جهانی توجه زیادی را به خود جلب کنند. اکثر این نشانه‌ها به نفع ترامپ است. بااینحال در وال استریت افراد زیادی وجود دارند که به قدرت پیش‌بینی S&P 500 شک دارند. مونیکا گرا، رئیس سیاست‌های ایالات متحده در کمپانی مورگان استنلی، اخیرا در مصاحبه‌ای عنوان کرده است که نمی‌توان از شاخص‌های بورسی انتظار داشت که همانند یک گوی جادویی عمل کنند. وی معتقد است که شاخص500 S&P امسال رشد زیادی را تجربه کرده است. این صعودها اغلب به‌دلیل رشد سهام چند غول فناوری و اخبار مربوط به اقدامات فدرال رزرو علیه تورم بوده است و نه به‌خاطر تحولات انتخاباتی. این درحالی است که ترامپ همواره خود را علت افزایش بازدهی بازار سهام معرفی کرده است. ترامپ در مصاحبه‌های خود عنوان کرده است که سرمایه‌گذاران معتقدند بازگشت او به قدرت می‌تواند موجب افزایش بیشتر قیمت سهام شود.
شکاف بین شاخص و اقتصاد
در ماه گذشته، قیمت سهام Trump Media بیش از ۲۰۰درصد افزایش یافته است. سایر سهم‌هایی که ممکن است از به روی کار آمدن ترامپ بهره‌مند شوند نیز در حال رشد هستند. همچنین سبد سرمایه‌گذاری که بر اساس پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات چیده می‌شود، نمایانگر رشد شگفت‌انگیزی است. این سبد متشکل از دارایی‌هایی همچون رمزارزها و سهم صنایعی چون بانک‌ها و انرژی است. رینا آگاروال، استاد مالی دانشگاه جورج تاون، معتقد است امروزه شاخص‌ها کمتر از دهه‌های گذشته نماینده واقعی اقتصاد هستند، چراکه صعودها و نزول‌های مشاهده‌شده در آن عمدتا توسط شرکت‌های بزرگ سیلیکون‌ولی شکل می‌گیرد. این در حالی است که امروزه در ایالات متحده بسیاری از شرکت‌های بزرگ خصوصی وجود دارند که در بورس معامله نمی‌شوند. این مساله موجب می‌شود شکاف بزرگی بین شاخص‌ها و اقتصاد واقعی ایجاد شود.
شرط‌بندی انتخاباتی
بازار شرط‌بندی به بازیگران خود این امکان را می‌دهد که بر وقوع رویدادهای خاص، ازجمله نتایج انتخابات شرط‌بندی کنند. همانند قیمت‌های موجود در سایر بازارها، قیمت‌های بازار شرط‌بندی شامل اطلاعات متنوعی هستند که می‌توان از آنها برای سنجش معیارهای مختلف استفاده کرد. برخلاف نظرسنجی‌های معمول که به زمان و روش‌های متعددی برای جمع‌آوری نیاز دارند، داده‌های شرط‌بندی تقریبا بلافاصله نسبت به اخبار و رویدادهای سیاسی واکنش نشان می‌دهند. به‌عبارتی، این بازارها اطلاعات جدید را سریعا در قیمت‌ها و احتمالات بازتاب می‌دهند. این در حالی است که بورس آمریکا به دلیل اینکه تنها در ساعاتی محدود از شبانه‌روز فعال است، نمی‌تواند واکنش‌ها را به‌خوبی بازتاب دهد. تحلیلگران معتقدند این بازار می‌تواند به عنوان یک معیار احتمالی برای نتیجه واقعی انتخابات مورد استفاده قرار گیرد، چراکه کاربران انگیزه مالی برای پیش‌بینی‌های خود دارند.
بااینحال، برخی کارشناسان مثل نیت سیلور، مشاور Polymarket و تحلیلگر نظرسنجی‌ها، معتقدند که این بازار ممکن است تحت‌تاثیر گرایش‌های سیاسی افرادی که شرط می‌بندند، به‌خصوص طرفداران ترامپ، کمی به نفع او باشد.در پژوهشی، تغییرات سریع این داده‌ها پس از رویدادهای مهم انتخاباتی، مانند مناظره‌ها یا حتی واکنش‌ها به حوادث غیرمنتظره مانند سوءقصدهای نافرجام، بررسی شد. برای مثال، پس از سوءقصد نافرجام در ساعت ۶:۳۰ بعدازظهر به وقت شرق ایالات متحده، احتمال پیروزی ترامپ که پیش‌تر ثابت و حدود 59درصد بود، بلافاصله به 65درصد افزایش یافت. به‌طور مشابه، پس از مناظره 10سپتامبر که عملکرد کاملا هریس را مثبت‌تر از رقیب وی ارزیابی کردند، احتمال پیروزی او 4درصد رشد کرد.
وب‌سایت Polymarket، بیشترین احتمال را برای پیروزی ترامپ با 60.3درصد و برای پیروزی هریس با 39.6درصد تخمین می‌زند .بر اساس داده‌های وب‌سایت Election Betting Odds، تا عصر جمعه احتمال پیروزی هریس در بازارهای شرط‌بندی به 42.4درصد افزایش یافته است؛ این بالاترین میزان در بیش از یک هفته گذشته است. به موازات این، احتمال پیروزی دونالد ترامپ در این بازارها به 57.2درصد کاهش یافته است که پایین‌ترین میزان در هشت روز اخیر محسوب می‌شود. بااینحال، هنوز هم شرط‌بندان تمایل بیشتری به پیروزی ترامپ نشان می‌دهند.
