شاخص «احساسات نهانی» رمزگشایی شد
گارد بسته بزرگان بورس جهانی
داده‌های وب‌سایت تحلیلی «اینسایدر سنتیمنت» نشان می‌دهد از میان شرکت‌هایی که مدیرانشان در ژوئیه دست به معامله سهام شرکت خود زده‌‌‌‌‌اند، تنها ۱۵.۷درصد آنها به‌طور خالص خریدار بوده‌اند که کمترین سطح در ۱۰سال گذشته محسوب می‌شود. این نسبت در ماه‌های اوت و سپتامبر به ترتیب ۲۵.۷درصد و ۲۱.۹درصد ثبت‌شده و میانگین ۱۰ساله این نسبت نیز ۲۶.۳درصد است. کسانی که شاخص «احساسات نهانی» بازار را رصد می‌کنند، معتقدند که برآیند معاملات مدیران و اعضای هیات‌مدیره شرکت‌ها که قاعدتا باید آگاهی خوبی نسبت به چشمانداز کسب‌وکار خود داشته باشند، می‌تواند سیگنال مناسبی در مورد عملکرد کلی بازار سهام در آینده محسوب‌شود. بررسی‌‌‌‌‌ها حاکی از آن است که در ماه‌های اخیر این سیگنال امیدوارکننده نبوده‌است.
البته این تنها نشانه افزایش احتیاط بزرگان بازار نیست. شرکت برکشر هاتاوی که تحت‌مدیریت سرمایه‌گذار افسانه‌‌‌‌‌ای وارن بافت اداره می‌شود، در ماه‌های گذشته دارایی‌های نقد خود را به‌طور چشمگیری افزایش داده‌است. رهبران شرکت‌های بزرگ فناوری، از جمله جف بزوس (رئیس اجرایی آمازون) و مارک زاکربرگ (مدیرعامل متا)، میلیاردها دلار از سهام تحت‌مالکیتشان را در سال‌جاری فروخته‌‌‌‌‌اند. به گفته نجات سیهون، استاد مدرسه کسب‌وکار دانشگاه میشیگان، «معاملات درون شرکتی به‌عنوان یکی از قوی‌‌‌‌‌ترین شاخص‌های پیش‌بینی بازده آتی کلی بازار سهام عمل می‌کند و این نکته که این شاخص اکنون در سطحی پایین‌تر از میانگین تاریخی خود قرارگرفته، نشان می‌دهد که بازده سهام نیز در آینده به کمتر از میانگین خود افت خواهد کرد.»
نگرانی از رکود
سیهون بر این باور است که افراد مطلع از شرایط داخلی شرکت‌ها نگران وقوع رکود اقتصادی هستند، اتفاقی که معمولا منجر به کاهش چشمگیر قیمت‌ها در بازار سهام می‌شود. البته شاخص‌های اقتصادی فعلا در وضعیت مناسبی هستند. تورم افت‌کرده و اعتماد مصرف‌کنندگان رو به بهبود است، اما باید توجه کرد که اوایل سال‌جاری، نرخ بیکاری با مقداری رشد روبه‌رو شد و نشانه‌هایی وجود دارد که فشار بر مصرف‌کنندگان کم‌‌‌‌‌درآمد رو به افزایش است. از ابتدای سال‌جاری تا امروز، روند صعودی بورس ادامه یافته و هر اصلاحی بازگشت قدرتمند بازار را در پی داشته‌است. هیجان خرید سهام غول‌های فناوری که انتظار می‌رود سودآوریشان به کمک توسعه هوش‌مصنوعی جهش یابد، به سایر بخش‌های بازار نیز سرایت پیدا‌کرده و رالی سهام فراگیر شده‌است، به‌طوری که شاخص S&P ۵۰۰ از ابتدای سال بارها شاهد رکوردشکنی بوده و در مجموع ۲۱درصد صعود کرده‌است.
رشد یکپارچه بازار سهام به‌دنبال تقویت این باور رخ‌داده که فدرال‌رزرو قادر است بدون وارد‌کردن آسیب زیاد به اقتصاد، تورم را مهار کند. جیمی دیمون، مدیرعامل موسسه مالی جی‌‌‌‌‌پی‌‌‌‌‌مورگان چیس، یکی از مدیران بانکی برجسته‌‌‌‌‌ای است که هشدار می‌دهد مسیر پیش‌‌‌‌‌روی اقتصاد ممکن است دشوارتر از آن چیزی باشد که بسیاری از سرمایه‌گذاران تصور می‌کنند. او در ماه مه نسبت به ریسک‌های اقتصاد جهانی اظهار بدبینی و اعلام کرد؛ از نظر او، بازار قیمت سهام بانک‌ها را بیش برآورد کرده‌است. در عین‌حال، برخی سرمایه‌گذاران، معاملات درون شرکتی را شاخص کارآمدی برای ارزیابی بازار نمی‌دانند و می‌گویند ممکن است سهامداران بزرگ نه به علت نگرش منفی به روند آتی بورس، بلکه به دلیل متنوع‌‌‌‌‌‌سازی پرتفو یا دسترسی به نقدینگی در سمت عرضه سهام قرارگیرند. بررسی روند خریدهای درون شرکتی (بدون درنظرگرفتن فروش سهام) نیز نشان می‌دهد که اخیرا اشتیاق قابل‌توجهی در این بخش مشاهده نمی‌شود. مدیران و کارکنان شرکت‌های آمریکایی از ابتدای سال تا پایان سپتامبر، ۲.۳میلیارد دلار صرف خرید سهام شرکت خود کرده‌اند که کمترین رقم در این بازه از سال۲۰۱۴ محسوب می‌شود.
این افراد سال‌گذشته در همین بازه، سه‌میلیارد دلار سهام خریداری کرده‌بودند. در اوایل سال۲۰۲۰ که بازار همزمان با تشدید بحران کرونا با عرضه سنگین سهام مواجه شده‌بود، معامله‌گران درون شرکتی با اشتیاق در سمت تقاضا ظاهر می‌شدند و تنها در ماه مارس آن سال نزدیک به ۱.۳میلیارد دلار سهام خریداری کردند. این امر باعث اطمینان‌خاطر برخی دیگر از سرمایه‌گذاران شد و به احیای بازار کمک کرد. اما در سال‌جاری، بزرگ‌ترین معاملات درون شرکتی مربوط به‌فروش سهام توسط رهبران شرکت‌های بزرگ تکنولوژی بوده‌است.
بر اساس داده‌های شرکت رصد معاملات نهانی واشنگتن سرویس، در سال‌جاری بیزوس، مایکل دل (مدیرعامل شرکت دل) و زاکربرگ نسبت به عرضه سهام شرکت تحت‌مدیریت خرد به ترتیب به ارزش ۱۰.۳میلیارد دلار، ۵.۶میلیارد دلار و ۲.۱میلیارد دلار اقدام کرده‌اند. در همین‌حال، تحولی دیگر برخی از سرمایه‌گذاران را نسبت به چشمانداز بازار مردد کرده‌است؛ افزایش دارایی‌های نقد برخی از سرمایه‌گذاران مشهور. تازه‌‌‌‌‌ترین گزارش‌های منتشرشده توسط شرکت تحت‌مدیریت وارن بافت(برکشر هاتاوی) حاکی از عرضه سنگین سهام توسط این هلدینگ سرمایه‌گذاری است، به‌طوری که نقدینگی این شرکت در پایان ژوئن به بیش از ۲۷۶میلیارد دلار رسیده‌است.
