چرا موتور بورس روشن نمیشود؟
بااینحال به نظر میرسد این وضعیت چندان پایدار نماند. با روشن شدن اولین علائم از تضعیف تقاضا در جریان معاملات دیروز، آن دسته از تحلیلگرانی که انتظار بازگشت بازار را داشتند، به صف مخالفان پیوستند و بر عدم محبوبیت بورس در کوتاهمدت افزوده شد. به این ترتیب میتوان بیان کرد حداقل در شرایط فعلی نمیتوان طرف عرضه را برای مدت طولانی با محدودیت مواجه کرد و انتظار داشت در بازاری مانند بورس تقاضا افزایش یابد. اگرچه ممکن است در برخی روزها شاهد دستکاری در بازار و تلاش برای عدم سرکوب قیمتها به هر ترتیبی از سوی سیاستگذار باشیم، اما حتی این امر نیز در شرایط فعلی بازگشت بازار به روند صعودی را هموار میکند.
دلیل چنین ادعایی در این نکته نهفته است که در شرایط نبود امید به رشد قیمتها در بورس، پول چندانی از بیرون به این بازار تزریق نمیشود و بنابراین هر چه نقدینگی بیشتری در صفهای فروش حبس شود، با اندکی اختلاف به معنای نبود تقاضای موثر در بورس و فرابورس خواهد بود؛ عاملی که در نهایت با افزایش هیجان فروش در طرف عرضه تقویت میشود و حتی کورسوی امیدی که میتواند بازار را با روزهای بهتر مواجه کند از میان خواهد برد. در روزهای گذشته شاهد اصرار سهامداران خرد بر فروش و خروج آنها از بازار بودهایم. بررسیهای آماری نشان میدهد از ابتدای مردادماه نیز ۷۲۹میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. این وضعیت در تیرماه به همین منوال بود و در اکثر روزهای معاملاتی پول جدی وارد تالار شیشهای نمیشد.
سنگینی بار عرضه و ضعف تقاضا در بورس سبب شد ارزش صفوف فروش در این بازار طی معاملات روز دوشنبه نیز سنگینتر شود. اینطور که به نظر میآید طی روزهای گذشته رشد بازارهای موازی در کنار افزایش ریسکهای سیاسی در بازار سرمایه، راه را برای فروش بیشتر هموار کرده و در کنار آن ارزش دادوستدها به میزان ۲هزار و ۵۸۶میلیارد تومان رسیده است. معاملات روز گذشته حکایت از آن دارد که جو بدبینی حاکم در هفتههای اخیر در صورت تداوم وضعیت فعلی به شکل قابلتوجهی بهبود نخواهد یافت. همین امر بسیاری را مجاب کرده تا برای فروش سهام در سایه نبود چشماندازی روشن برای حصول توافق میان ایران و ایالات متحده در کوتاهمدت، آینده بازار سهام را از گذشته تاریکتر ببینند.
این مساله در حالی روی داد که از یک سو قیمتها در بازارهای جهانی کاهش پیدا کردند و از سوی دیگر ادامهدار شدن کاهش قیمت سهام در بازار داخلی نسبت P/E را در این بازار بهشدت کاهش میداد. این موضوع باعث شد به موازات کاهش قیمت سهام، حقوقیهای بازار سهام که همواره تحلیل بلندمدتتر نسبت به آینده قیمتها دارند و از هیجان کمتری در معاملات تاثیر میپذیرند، اقدام به خرید سهام از صفهای فروش کنند.