روزهای فرسایشی بورس تهران تا کجا ادامه دارد؟
حرکت خنثای بازار سهام
بر این اساس متغیر یادشده در مقایسه با روز گذشته بیش از ۱۰درصد کاهش را تجربه کرد. علاوه‌بر این در ادامه روند خروج سرمایه از بازار سهام حدود ۱۵۰میلیارد تومان نقدینگی مجددا از بازار سهام خارج شد و بر رکود هرچه بیشتر بورس تهران دامن زد. در چنین شرایطی است که بورس تهران به‌رغم قرارگرفتن P/ E آن در پایین‌ترین مقدار از هفت سال‌گذشته روزانه میزبان ریسک‌های متعدد سیاسی و اقتصادی است، از این‌رو با تاثیرپذیری از مسائل متعدد سیاسی و اقتصادی و البته متاثر از چگونگی وضعیت گزارش عملکردهای ۶ماهه شرکت‌ها در هاله‌ای از بلاتکلیفی باقی‌مانده‌اند، ضمن اینکه با نبود شفافیت کافی در وضعیت فعلی بازار سهام به‌نظر می‌رسد بازار در همان مسیر قبلی خود، حرکت کرده و معاملات بی‌رمقی را تجربه کند، مگر اینکه بهبودی در سازوکار تاثیرگذار بر معاملات بازار صورت بگیرد و اصلاحات لازم عملی شود.
نوسان محدود
بر این اساس در ادامه جریان خروج سرمایه از بورس تهران گروه «محصولات شیمیایی» با حدود ۳۰ میلیارد‌تومان بیشترین خروج سرمایه حقیقی درمیان صنایع را به‌نام خود به ثبت رساند و پس از آن صنعت «فرآورده‌های نفتی» با خروج پول بیش از ۲۳ میلیارد‌تومانی در دومین‌مرتبه از بیشترین خروج نقدینگی درمیان صنایع موجود در بازار سهام قرار گرفت؛ این در حالی است که گروه «زراعت» با جذب نقدینگی بیش از ۱۶/ ۳ میلیارد‌تومانی در صدرجدول ورود نقدینگی صنایع قرار گرفت و پس از آن گروه «لاستیک و پلاستیک» بیشترین ورود پول حقیقی را به ثبت رساند.
به تفکیک نمادهای معاملاتی نیز طی دادوستدهای روز گذشته بازار سرمایه «شپنا» با خروج حدود ۴۰میلیارد‌تومان در صدر خروج نقدینگی بورس روز گذشته قرار گرفت؛ این در حالی است که به‌دنبال افزایش قیمت نفت در آغاز مبادلات روز دوشنبه در بازارهای آسیایی، نمادهای پالایشی بورس تهران اغلب با رشد قیمتی همراه شدند، پس از آن، «شستا» با خروج بیش از ۱۲ میلیارد‌تومانی در رده دوم خروج نقدینگی از نمادهای معامله‌شده بورس تهران قرار گرفت و در‌مرتبه بعدی جدول نیز «فارس» با خروج بیش از ۱۳ میلیارد‌تومانی بیشترین خروج سرمایه در روز دوشنبه را به‌نام خود به ثبت رساند؛ این در حالی است که نمادهای «فمراد» و «زپارس» به ترتیب با ورود پول بیش از ۶/ ۳ میلیارد‌تومان و حدود ۴/ ۳ میلیارد‌تومان همراه شدند و در صدرجدول جذب سرمایه حقیقیها در روز گذشته قرارگرفتند.
سایه سرد
بازار سهام در این روزها شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند و به‌نظر می‌رسد که وضعیت مناسبات درون‌مرزی و برون‌مرزی تاثیرگذار بر بورس تهران همچنان در هاله‌ای از ابهام و بلاتکلیفی بر سر بازار یادشده سنگینی می‌کنند. چنین عواملی منجر به شکل‌گیری شرایطی شده که در آن بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقدند که رویدادها و اتفاق‌هایی که هم می‌توانست هریک به تنهایی مسیر بازار را تغییر دهد، با قرارگرفتن در مسیر فعلی در بازار بی‌اثر باشند و نتوانند کارآیی و عملکرد مناسبی از خود به‌جای بگذارند، اما به‌نظر می‌رسد شرایط در آینده نه‌چندان دور، مقداری تغییر یابد و احتمالا اتفاق‌هایی می‌تواند رخ دهد که در فضای فعلی بازار سهام موثر باشد، چراکه بر اساس تحلیل کارشناسان این روزها بازار بیش از پیش به شناسایی یک کف قیمتی قوی برای بازیابی خود نیاز دارد، ضمن اینکه تا به امروز شرایط طوری پیش رفته که فروشنده‌های دیروز نسبت به‌فروش قبلی خود پشیمان نبوده و سرمایه خود را از زیان بیشتر حفظ کرده‌اند؛ این در حالی است که به‌نظر شناسایی کف قیمتی در بازار احتمالا شرایط را کمی متعادل سازد و با برقراری امنیت خاطر نسبی در فضای معاملاتی بازار سهام شاهد فروش کمتر عرضه‌کنندگان بورس تهران باشیم. از طرفی خریداران هم به واسطه اینکه ریسک جدی در سمت قیمت آنها را تهدید نمی‌کند، ممکن است به تدریج در گردونه معاملات بازار سرمایه حضور یابند.
بورس در انتظار روزهای بهتر
به نظر می‌رسد بورس تهران در حال‌حاضر تحت‌تاثیر جریان انتشار گزارش ۶ماهه شرکت‌ها قرار دارد که با توجه به سطوح قیمتی فعلی و شناسایی سود منطقی، کف فعلی بازار در همین محدوده فعلی بازار شناسایی شود، اما چالشی در این میان وجود دارد که تاکنون راه‌حلی برای آن اندیشیده نشده و راهکارهای پیشنهادی صرفا حرف‌درمانی بوده‌اند، چراکه پس از گزارش‌های سه‌ماهه شرکت‌ها بار‌ها و بار‌ها مطالبات و ایرادات وارده بر این اقدام با مسوولان ذی‌ربط در سازمان بورس درمیان گذاشته شد، اما نهایتا نتایج و راه‌حل‌های خوبی به‌دنبال نداشت چراکه به‌نظر می‌رسد اولویت‌ها در حال‌حاضر موارد دیگری است و البته خود ناشران و شرکت‌ها هم به این موضوع خیلی تن نمی‌دهند. در چنین شرایطی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند انباشت گزارش‌های میان‌دوره‌ای به روزهای آخر مهلت ارائه گزارش، اثر‌گذاری آنها را کمتر و ریسک بازار را بیشتر می‌کند، ضمن اینکه به‌نظر می‌سد بررسی دقیق این گزارش‌ها نیز از سهامداران سلب شده است، از این‌رو احتمال می‌رود این موضوع موجبات ازدست‌رفتن کف قیمتی بازار در مقطع فعلی را فراهم کند؛ این در حالی است که در چنین شرایط انتظار می‌رود بازار بتواند گزارش‌های میان‌دوره‌ای خود را در قیمت لحاظ کرده و فضای بهتری در معاملات خود رقم بزند.
استراتژی معاملاتی سرمایه‌گذاران
در چنین شرایطی است که به‌نظر می‌رسد جریان پولی مردد در بازار سهام که برای حضور در معاملات یا فروش سهام و قرارگرفتن در نقش تماشاچی بازار تردید داشتند، تصمیم خود را گرفته است، چراکه بر اساس روند معاملاتی بورس تهران طی روزها و هفته‌های اخیر سرمایه‌گذاران حاضر در بازار، سهام موردنظر خود را خریده‌‌‌‌‌‌‌اند یا احتمالا تصمیم قطعی به صبر گرفته‌‌‌‌‌‌‌اند. به این معنا که اغلب سرمایه‌گذارانی که قصد خرید داشتند خریدهای خود را انجام دادند یا اگر در تردید هستند، صرفا در نقش تماشاچی به نظاره بازار نشسته‌اند، از این‌رو می‌توان گفت غبار بلاتکلیفی مانع از حرکت جریان پول به سمت بازار سهام می‌شود، ضمن اینکه این را باید به‌عنوان یک سناریو در نظر گرفت که اگر ابهامات موجود آنقدر پیش برود که فنر بازار فشرده و فشرده‌تر شود، احتمالا فشار روانی و مادی در بازار سرمایه گسترش می‌یابد. از طرفی این مساله رویدادی نیست که توان کنترل آن در دست بازار باشد، چراکه به‌نظر می‌رسد تا آرامش سیاسی‌اقتصادی برقرار نشود، نمی‌توان به عوامل بنیادی و غیر‌بنیادی موجود در سازوکار بورس تهران وزن به‌خصوصی داد. بر این اساس اغلب تحلیلگران بورسی همواره به فعالان حاضر در بازار یادشده توصیه دارند که در استراتژی معاملاتی خود در بازار سرمایه ریسک‌های متفاوتی به‌ویژه ریسک سیاسی را مد‌نظر داشته باشند.
از دریچه آمار
در نگاهی دقیق‌تر بورس تهران از ابتدای معاملات روز دوشنبه روند نسبتا نزولی به خود گرفت و از همان دقایق آغازین معاملات چراغ بازار قرمز روشن شد، به‌طوری‌که در ۲۰دقیقه ابتدایی بازار، نماگر اصلی تالار شیشه‌ای با تاثیرپذیری از نمادهای «شفن»، «کالا»، «غدشت» و «وآذر» حدود ۱۰۰ واحد کاهش داشت. شاخص هم‌وزن نیز تا مدت زمان یادشده معدل ۹۰ واحد کاهش را ثبت کرد؛ این در حالی است که با گذشت ۶۰ دقیقه از شروع معاملات در بازار، ارزش معاملات خرد به حدود ۵۵۰ میلیارد‌تومان رسید و حقیقیها نیز بیش از ۶۰ میلیارد‌تومان از بازار سهام خارج کردند، ضمن اینکه در نیمه معاملات بورس روز گذشته شاخص‌کل با کاهشی ۴۰۲واحدی همراه بود و از این‌رو نماگر یادشده نتوانست کانال یک‌میلیون و ۳۱۱هزار واحدی را حفظ کند. شاخص هم‌وزن نیز با افت و خیزهای متعدد تا محدوده زمانی مذکور با افت اندک ۲۶واحدی مواجه شد و در سطح ۳۷۶هزار واحد قرار گرفت.
به این ترتیب در پایان معاملات روز گذشته گرچه شاخص‌کل در چند دقیقه پایانی معاملات تغییر روند داد و قسمتی از افت خود را جبران کرد اما نهایتا با افتی ۱۹۸ واحدی به معاملات خود پایان داد و در کف کانال یک‌میلیون و ۳۱۱هزار واحدی قرار گرفت؛ این در حالی است که نمادهای معاملاتی «شپنا»، «فارس» و «شبندر» در این روز بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص‌کل را داشتند اما در مقابل نمادهای معاملاتی «حکشتی»، «کچاد»، «شفن» بیشترین تاثیر منفی بر شاخص‌کل را به ثبت رساندند.
