جایگزینی دلار به جای شاخص در چشم بورسیها
آنها این روزها خیلی کمتر از گذشته در صفحههایشان درباره عرضههای اولیه یا سهمهایی که دارند، مینویسند و بیشتر توجهشان به قیمت دلار، مذاکرات برجام و تحولات سیاسی و اقتصادی داخل کشور است که دو گزینه اول، بیشترین کلیدواژهها در نوشتههای سهامداران خرد و فعالان حوزه بورس در توییتر است. با یک رصد کلی فضای توییتر و در جمع سهامداران میتوان متوجه این موضوع شد که اگرچه آنها با ریزش شاخص شروع به انتقاد و گلایه از عملکرد دولت و پشیمانی از حضور در بورس میکنند اما رشد شاخص مثل قبل به چشمشان نمیآید و نگاهشان به دلار و مذاکرات و رسیدن آن روز نهایی برای رشدی عجیب در شاخص بورس است تا حالشان را خوب کند. هرچند که کارشناسان بگویند و بنویسند که برگشت به شاخص بورس در حدود یک سال پیش به این زودیها غیرممکن به نظر میرسد. اما صحبت از قیمت دلار از صبح دیروز در جمع اقتصادیها و بورسیها در توییتر فارسی شکل گرفت و با افزایش قیمت دلار و شروع روند افزایشی شاخص بورس این بحث داغتر هم شد. خیلی از کاربران این روزها چشمانتظار تحولی در مسائلی مثل مذاکرات بینالمللی برجام و تغییر قیمت دلار هستند اما در طرف دیگر ماجرا رابطه دلار و بورس هم از چشمها پنهان نمیماند و آنهایی که در بورس سرمایهگذاری کردهاند یا فعال این حوزه هستند معتقدند که با بالا رفتن قیمت دلار، بورس هم روند صعودی به خود میگیرد. دیروز در همین رابطه مهدی رباطی، در صفحه خود نوشت: «به احتمال زیاد دلار ۴۲۰۰ بهزودی حذف خواهد شد و گروههایی که در بورس طی این مدت به دلیل این تصمیم غلط لطمات جدی به سهامدارانشان وارد شد مورد توجه جدی قرار خواهند گرفت.» او در پاسخ به سوال کاربری که در قسمت نظرات نوشتهاش، این سوال را مطرح کرده بود که آیا بورس رشدی جدی خواهد کرد؟ ادعا کرده بود «در گروههایی که از برخی تحولات در زمینه قیمتگذاری سود میبرند احتمالا رشدی را شاهد باشیم، هر چه دولت از قیمتگذاری دستوری فاصله بگیرد هم به نفع مصرفکننده است، هم تولید و هم بازار سرمایه.»
در فضای کلی توییتر فارسی اما توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ورود محمولههای واکسن به کشور و سرعت گرفتن روند واکسیناسیون از جمله موضوعاتی بود که کاربران درباره آن مینوشتند. سه نگاه در این زمینه در فضای شبکه اجتماعی توییتر غالب است؛ نگاه اول، نوشتههایی است که به عملکرد دولت سیزدهم خوشبیناند. این نوشتهها از آنِ کاربرانی است که تا پیش از این اتفاقات به دولت سیزدهم نگاه بدبینانهای داشتهاند و حالا از نحوه مدیریت این دولت در مقابله با کرونا، توافق با آژانس و اقداماتی در راستای بهبود شرایط اقتصادی تاحدودی راضی شدهاند و امیدوارند که روند همینطور پیش برود. نگاه دوم، نوشتههایی است که به این اقدامات بدبین است. به اعتقاد این دسته، دستهای پشت پرده یا عواملی نگذاشتند دولت دوازدهم کارها را در حوزه توافقات هستهای یا بحث واکسیناسیون پیش ببرد تا دولت بعدی بتواند تمام امور را در دست بگیرد و محبوبیت کسب کند. این افراد با مطرح کردن این ادعا، مینویسند همین اقداماتی که امروز در دولت سیزدهم در حال وقوع است مثل ورود محمولههای واکسن، میتوانسته در دولت دوازدهم انجام شود. و نگاه سوم، نوشتههایی است که از قبل روی کار آمدن دولت سیزدهم تا امروز و در هر حال و وضعیتی در حال تعریف است. نوشتههایی که تمام عملکرد این دولت را مثبت جلوه میدهند و هیچ انتقاد و سرزنشی در کارشان نیست. در همین حال و احوال هم افرادی از حوزه اقتصاد، سیاست و رسانه در صفحههای خود توصیههایی به دولت ابراهیم رئیسی میکنند یا ابراز امیدواری میکنند که این دولت راه دولتهای قبلی را در برخی از حوزهها نرود و اقدامات درستی داشته باشد. برای مثال دیروز علی چشمی، استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد در صفحه توییتر خود نوشت: «هستند کسانی که مدافع افزایش قیمت بنزین تا قیمتهای جهانی هستند و همزمان مخالفند با افزایش قیمت لبنیات و دستمزد به سمت نرخهای جهانی! داستان یارانه پنهان، ساده نیست. کلاهی است که سر چند دولت رفته، امیدوارم سر این دولت نگذارند.» یا حسین سلاحورزی، نایبرئیس اتاق بازرگانی ایران که در توییتر خود نوشته بود: «ورای هزینههایی که دولت (در معنای وسیع آن) به فعالان اقتصادی (گیریم با دلایل مشروع) تحمیل میکند، خسارتهایی به آنها وارد میکند که حتی جایی حساب و کتابش هم نگهداری نمیشود. تا وقتی این مناسبات حاکم است انتظار اعتماد و همکاری از فعالان اقتصادی غیرممکن است.»
صحبت از سازمان بورس و عملکرد آن، از دیگر موضوعاتی بود که در جمع بورسیها در توییتر جریان داشت. موضوع اول که افراد زیادی درباره آن مینوشتند واکسیناسیون در سازمان بورس بود که به اعتقاد آنها با نظم و ترتیب مشخصی انجام میشود. دو موضوعی که به وفور در روزهای گذشته در توییتر فارسی دیده و باعث شده بود که تا حدودی نگاه کاربران عادی توییتر هم به واکسیناسیون در ساختمان سازمان بورس جلب شود. در همین رابطه شاهین احمدی از فعالان حوزه بورس در صفحه خود نوشته بود: «اول صبح رفتیم سازمان بورس سینوفارم زدیم، تشکیلات منظمی بود، ولی به تدریج داشت شلوغ میشد. کلی رفقای قدیمی را هم دیدم.» نکته دیگری هم که در رابطه با سازمان بورس مطرح شده بود، توییت رضا خانکی، فعال حوزه بورس بود. او در صفحه خود نوشته بود که «باورم نمیشود ولی سازمان بورس در حال ارائه مجوز private custodian است. به نظرم این خیلی به گسترش ابزارها و نهادهای مالی کمک میکند و کلی محصول میشود روی آن تعریف کرد و کسب و کارهای استارتآپی زیادی میتوانند از آن بهرهمند شوند. امیدوارم روند جدیدی که در سازمان بورس شکل گرفته است را خراب نکنند.» در کنار این موضوعات حمایتی و استقبال از برخی عملکردها، برخی از کانالهای پیامرسان تلگرام چند روزی است که به نحوه عرضههای اولیه اعتراض دارند و در همین رابطه اقدام به راهاندازی نظرسنجی در بین اعضایشان کردهاند و در نهایت در تلاشند که سر و سامانی به این اعتراضشان بدهند و آن را تبدیل به هشتگی در توییتر و در بین سهامداران کنند. اعتراض آنها به روش جدید عرضه اولیه است که خواستار لغو آن هستند. این کانالها که تعدادشان به دو سه کانال تلگرام میرسد، چند روزی است که روی این موضوع مانور میدهند و در تلاش هستند که این درخواست را به گوش وزیر اقتصاد برسانند.