افت شاخص‏‏‌های کالایی پیش از اعمال تعرفه‏‏‌ها

داده‌‌‌های منتشرشده توسط اداره ملی آمار چین نشان می‌دهد که فعالیت کارخانه‌‌‌‌‌‌های چین در ماه آوریل طی ۱۶ماه گذشته کاهش قابل‌توجهی داشته‌‌‌؛ چراکه در شرایطی که تعرفه‌‌‌های دونالد ترامپ دوماه به تعویق افتاده، درخواست‌‌‌ها برای محرک‌‌‌های اقتصادی چین بیشتر شده است. اعداد و ارقام منتشرشده با تفکر مقامات چینی مبنی بر اینکه دومین اقتصاد بزرگ جهان موقعیت خوبی برای جذب شوک تجاری ایالات‌متحده دارد در تضاد است و نشان می‌دهد که تقاضای داخلی ضعیف است؛ چراکه صاحبان کارخانه‌‌‌ها برای پیدا کردن مشتری جایگزین در خارج از کشور در تلاش هستند. تولیدکنندگان محموله‌‌‌های خروجی را برای پیش‌بینی تعرفه‌‌‌ها بارگیری اولیه می‌‌‌کردند، اما ورود عوارض به این استراتژی زمان می‌‌‌برد و سیاستگذاران را تحت فشار قرار خوهد داد تا در نهایت به تعادل مجدد اقتصاد بپردازند. براساس گزارش اداره ملی آمار (NBS)، شاخص رسمی مدیران خرید(PMI)  چین در ماه آوریل به ۴۹ در مقابل ۵۰.۵ در ماه مارس کاهش یافت که پایین‌‌‌ترین میزان از دسامبر ۲۰۲۳ تاکنون به حساب می‌‌‌آید و میانگین پیش‌بینی ۴۹.۸ در نظرسنجی رویترز را از دست داده است.

PMI غیرتولیدی که شامل خدمات و ساخت‌وساز می‌شود، از ۵۰.۸ به ۵۰.۴ کاهش یافت، اما بالاتر از ۵۰ است که وضعیت رشد اقتصادی را از فاز انقباض نشان می‌دهد.

اقتصاد چین در فاز انقباضی

زیچون هوانگ، اقتصاددان چین در کپیتال اکونومیکس، گفت: افت شدید شاخص‌‌‌های PMI احتمالا تحت‌تاثیر تعرفه‌‌‌های ترامپ رقم خورده است، اما همچنان اقتصاد چین با کاهش تقاضای خارجی تحت فشار قرار دارد. اگرچه دولت در حال افزایش حمایت مالی است، اما بعید به نظر می‌رسد که این موضوع به طور کامل این عقب‌‌‌نشینی را جبران کند و انتظار داریم که اقتصاد امسال فقط ۳.۵‌درصد رشد کند. منفی بودن نظر افرادی که در نظرسنجی شرکت کرده‌‌‌اند احتمالا تاثیر تعرفه‌‌‌ها را اغراق‌‌‌آمیز کرده است. شاخص سفارش‌های صادراتی جدید از آوریل ۲۰۱۲ به پایین‌‌‌ترین سطح خود رسیده است. تصمیم ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، برای اختصاص تعرفه‌‌‌های وارداتی ۱۴۵درصدی به پکن، در شرایط سختی برای چین رخ می‌دهد؛ کشوری که به دلیل رشد آرام درآمد و بحران طولانی‌مدت دارایی، با تورم دست و پنجه نرم می‌کند. پکن از زمان پایان همه‌گیری کرونا تا حد زیادی به صادرات متکی بوده است تا بهبود اقتصادی شکننده را تقویت کند و تنها در اواخر سال گذشته اقداماتی را برای افزایش جدی‌‌‌تر تقاضای داخلی انجام داد. ژائو چینگه، آمارگیر NBS، در یادداشتی گفت که این کاهش تا حد زیادی به دلیل تغییرات شدید در محیط خارجی (چین) اتفاق افتاده است. نظرسنجی جداگانه از بخش خصوصی نیز کاهش شدید سفارش‌های صادراتی جدید و کاهش کلی فعالیت کارخانه‌‌‌ها را نشان داد. پس از انتشار این داده‎ها، ارزش یوآن چین در برابر دلار کاهش یافت؛ چراکه اولین داده از زمان اعلام تعرفه ترامپ به نشانه‌‌‌های اولیه آسیب به اقتصاد این کشور اشاره می‌کند.

چین بارها موضوع مذاکره با آمریکا برای خروج از تعرفه‌‌‌ها را رد کرده است و به نظر می‌رسد در عوض شرط می‌‌‌بندد که واشنگتن اولین اقدام را انجام دهد. به این ترتیب، پکن برنامه‌‌‌های محرک امسال را برای کاهش درد اقتصادی ناشی از ازدست‌دادن بزرگ‌ترین مشتری خود پیش می‌برد.

وانگ چینگ، تحلیلگر ارشد کلان در Oriental Jincheng گفت: ما انتظار داریم PMI تولید در ماه مه در حال انقباض باشد، اما انتظار می‌رود که به دلیل افزایش سیاست‌‌‌های رشد پایدار، به حدود ۴۹.۵ برسد. ممکن است با بدتر شدن شرایط، کاهش بیشتر نرخ بهره و مقداری که بانک‌های تجاری باید در ذخایر خود نگه دارند، موردنیاز باشد. معاون برنامه‌‌‌ریز دولتی چین گفت که کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی (NDRC)  سیاست‌‌‌های جدیدی را در سه‌ماه دوم مطابق با شرایط اقتصادی حاکم بر آن زمان اعمال می‌کند. اجماع عمومی در میان ناظران چین این است که جنگ تجاری دوم با ایالات‌متحده به طور قابل‌توجهی بر رشد تاثیر خواهد گذاشت، اما ژائو چنشین از NDRC گفت که مطمئن است این کشور به هدف رشد اقتصادی ۲۰۲۵ خود در حدود ۵‌درصد دست خواهد یافت. صندوق بین‌المللی پول، گلدمن‌ساکس و UBS همگی پیش‌بینی‌‌‌های رشد اقتصادی خود را برای چین در سال ۲۰۲۵ و تا سال ۲۰۲۶ با اشاره به تاثیر تعرفه‌‌‌های ایالات‌متحده کاهش دادند. هیچ‌یک از آنها انتظار ندارند اقتصاد به هدف رشد رسمی پکن برسد.

مس سقوط کرد

بررسی بازار جهانی فلزات نیز نشان می‌دهد از زمان اعمال تعرفه‌‌‌های دونالد ترامپ بیشتر فلزات اساسی روند کاهشی را در پیش گرفتند؛ چراکه چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزاتی همچون فولاد و مس تحت‌تاثیر تعرفه‌‌‌ها میزان مصرف خود را کاهش داده است و از این‌رو فلزات بزرگ‌ترین مشتری خود را از دست داده‌‌‌اند. بررسی بازار فلزات در روز چهارشنبه ۳۰آوریل نشان می‌دهد که معاملات آتی مس پس از آزمایش بالاترین قیمت‌های چهار هفته‌‌‌ای ۴.۹دلار در اوایل هفته، به ۴.۶دلار به ازای هر پوند سقوط کرد؛ چراکه تهدید تعرفه‌‌‌های آمریکا در حال حاضر به تقاضای تولید جهانی ضربه زده است. از طرفی PMI رسمی تولید در چین در آوریل به طور غیرمنتظره‌‌‌ای به پایین‌‌‌ترین سطح ۱۶ماهه کاهش یافت و سفارش‌های صادراتی این بخش به بیشترین میزان از سال ۲۰۲۲ سقوط کرد که نشان‌‌‌دهنده بی‌‌‌میلی مصرف‌کنندگان آمریکایی برای حفظ زنجیره تامین پس از افزایش تعرفه‌‌‌های ترامپ به چین هستند. 

صادرات کالا برای تولیدکنندگان چینی و کارخانه‌‌‌های ذوب مس در وضعیت باثباتی قرار دارد؛ زیرا تقاضای داخلی ضعیف شرکت‌ها را مجبور به تخلیه کالاهای خود در بازارهای خارجی کرد. با این حال، کاهش بیشتر به دلیل نگرانی‌های عرضه در ایالت‌‌‌ها محدود شد. ترامپ تحقیقاتی را برای تعرفه واردات مس آغاز کرد که بر ظرفیت محدود ذوب و افزایش رقابت در مناقصه تاکید دارد. این تهدید، حق بیمه معاملات آتی مس را در ایالات‌متحده در برابر قراردادهای مشابه در LME افزایش داد.

 همچنین قیمت‌‌‌ سنگ‌آهن در چین به ۷۰۵یوآن به ازای هر تن رسید و در حال نزدیک شدن به سطح قیمتی ۸آوریل است که کمترین نرخ شش‌ماه اخیر به حساب می‌‌‌آید. داده‌‌‌ها نشان می‌دهد که تعرفه‌‌‌های ایالات‌متحده قبلا بر فعالیت کارخانه‌‌‌ها و ساخت‌وساز در چین تاثیر گذاشته است. سیگنال‌‌‌های ناشی از PMI اعلام‌شده در ماه آوریل نگرانی‌ها را نسبت به تقاضای ضعیف مصرف‌کننده اصلی سنگ‌آهن و فولاد یعنی چین افزایش داده است. دولت چین اعلام کرده است که ظرفیت مازاد کارخانه‌‌‌های فولادی ممکن است کاهش تولید را در سال ۲۰۲۵ تضمین کند. با این حال، تولید فولاد خام در چین با ۳.۶‌درصد افزایش سالانه به ۹۳میلیون تن در ماه مارس رسید.