بررسی صنعت فولاد نشان می‌دهد
آسمان ابری بازار فولاد
وضعیت بازار جهانی فلزات نیز همچون سایر کامودیتی‌‌‌ها تحت‌تاثیر جریانات اخیر در اقصی‌نقاط دنیا به صورت نسبی در شرایط ثبات قرار گرفته است. این ثبات در حالی برقرار شده است که فلزات اساسی به‌ویژه فولاد، درپی افزایش میزان تقاضای جهانی، روند صعودی قیمتی را در پیش گرفته بودند. اما در شرایط کنونی ادامه جنگ در نوار غزه باعث شده تا فعالان، واحدهای تولیدی، صادرکننده‌‌‌ها و واردکننده‌‌‌های فولادی و همچنین صنایع پایین‌دستی از میزان فعالیت خود بکاهند و معامله‌‌‌گران بازارهای کالایی ترجیح دهند تا روشن شدن سرنوشت جنگ از ریسک در معامله پرهیز کنند و با نوسان قیمتی محدود دست به خرید و فروش بزنند.
در عین حال، چین نیز به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا، تحت‌تاثیر شرایط موجود مجددا وارد دوره رکود شده است و از آنجا که این کشور به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده و صادرکننده فولاد در جهان شناخته می‌شود و در شرایط کنونی بخش مسکن و ساخت‌وساز آن نیز از رونق افتاده است، از این‌رو میزان تقاضا برای فولاد از سوی شرکت‌های ساختمانی چین به طور چشمگیری کاهش یافته است. البته رونق فعالیت زیرساختی در این کشور توانسته است رکود مصرف در بخش ساختمان را تا حدی برطرف کند و به این ترتیب مانع سقوط آزاد قیمتی فولاد شود. بازده قیمتی فولاد در بازار جهانی در بازه‌های ماهانه و سالانه مثبت است، اما تقاضا برای شمش و محصولات فولادی تحت فشار منفی قرار دارد که این موضوع از تمایل به تولید و صادرات در میان صنایع فولادی کشور، به‌‌‌خصوص صنایع تکمیلی فعال در بخش محصولات نهایی زنجیره فولاد کاسته است.
شمش فولاد طی هفته‌‌‌های اخیر در کانال 18هزار تومان به ازای هر کیلوگرم مورد دادوستد قرار گرفته که با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس به 20هزار و 700تومان میرسد. این در حالی است که هزینه حمل 700تومانی و همچنین هزینه تولید برای نوردکاران به نحوی رقم می‌‌‌خورد که قیمت هر کیلوگرم میلگرد به 23هزار تومان میرسد و عملا قیمت نهایی میلگرد بیشتر از شمش فولاد تمام می‌شود و از این‌رو خرید شمش برای نوردکاران صرفه اقتصادی ندارد. این موضوع در درازمدت موجب شده است که میزان تقاضا برای شمش در بورس‌کالا به مرور زمان روند کاهشی را در پیش بگیرد که ادامه این جریان خطر تعطیلی کارخانه‌‌‌های فولادی را در پی خواهد داشت. به طورکلی کاهش تقاضای داخلی از طرف واحدهای تولیدی میلگرد، بازار شمش را به هم ریخته و موجب افت قیمت آن شده است.
تهاتر؛ ابزاری برای نقدشوندگی خریدهای اعتباری
همچنین خریدهای اعتباری در بورس‌کالا به یکی از مولفههای برهم‌زننده بازار فیزیکی بدل شده است؛ چراکه خریداران غیر‌فولادی با خرید اعتباری از رینگ صنعتی درصدد نقد کردن محصول خریداری‌شده هستند که این موضوع به نوعی امکان رشد را از بازار فولاد گرفته و به عبارت بهتر تهاتر به ابزار نقدشوندگی برای خریدهای اعتباری در بورس‌کالا تبدیل شده است. در این بین مسوولی مانع این اتفاقات و دادوستدها نمی‌شود؛ چراکه سود حاصل از آن بسیار وسوسه‌برانگیز است. در حال حاضر بازار داخلی فولاد در رکود جدی به دام افتاده است و راه نجات شرایط فعلی صنعت فولاد صادرات است؛ اما تصویب لایحه کنترل ارز توسط بانک مرکزی تا حد زیادی مانع کار صادرکننده‌‌‌های بخش فولاد می‌شود. در این بین دیدار هیات دولت افغانستان از خط تولید فولاد ایران، آینده صادرات را کم و بیش امیدوارکننده کرده است.
موضوع قطعی گاز با آغاز فصل زمستان یکی از چالش‌‌‌هایی است که هر سال واحدهای تولیدی آهن اسفنجی را تهدید می‌کند که با اجرای محدودیت انرژی در سه‌ماهه فصل سرما آسیب‌‌‌های جبران‌‌‌ناپذیری به بدنه بخش فولاد وارد می‌شود. بروز مشکل در حوزه تولید آهن اسفنجی و بخش فولاد موجب می‌شود که میزان تولید به صورت چشمگیری کاهش یابد و این امر موجب به هم خوردن تعادل در بازار می‌شود و از این رو افزایش رقابت و قیمت‌ها را برای ادامه سال می‌‌‌توان پیش‌بینی کرد. طبق روال سال‌های گذشته، اخطار قطعی گاز در ابتدای آذرماه به واحدهای فولادی ابلاغ می‌شود که پیش‌بینی می‌شود گره کور بازار فولاد را پیچیده‌‌‌تر کند.
معاملات 43 درصدی شمش در رینگ فیزیکی
بازار فیزیکی تا لحظه تنظیم این گزارش در روز دوشنبه 22آبان‌ماه میزبان 265هزار و 720تن شمش فولادی بود که با تقاضای حدود 192هزار و 545تنی مواجه شد که از این میزان حدود 116هزار و 5تن مورد معامله قرار گرفت و به عبارت بهتر معادل 43درصد از میزان عرضه به فروش رسید. معاملات رینگ صنعتی بورس‌کالا در روز دوشنبه 22 آبان‌ماه نشان می‌دهد که دادوستد شمش‌‌‌های فولادی با میانگین قیمت پایه 18هزار و 370تومان به ازای هر کیلوگرم انجام شده که نسبت به میانگین قیمت پایه در هفته‌‌‌های گذشته تغییری ایجاد نشده است. معاملات انواع شمش فولاد در بازار فیزیکی 22آبان‌ماه در بازه قیمت پایه 17هزار و 900تومان تا 18هزار و 840تومان به ازای هر کیلوگرم انجام شد. پیش‌بینی می‌شود معاملات در تالار صنعتی بورس‌کالا هفته آینده نیز در بازه قیمتی 18هزار و 52تومان تا 18هزار و 796تومان به ازای هر کیلوگرم انجام شود، در چنین شرایطی عملا افت قیمت و کاهش میزان تقاضا برای شمش فولاد ادامه خواهد داشت.
