شواهد قیمتی از عقبگرد بازار کالاییها از اوج قیمتها حکایت دارد
سقوط فلزیها از میانهتنش قیمتی
بازگشت شاخص بورس فلزات لندن به اوج 10 ساله
بازارهای کالایی دنیا ظرف هفته گذشته روزهای پرنوسان و البته پررونقی را سپری کردهاند؛ به گونهای که در روزهای ابتدایی هفته منتهی به جمعه 14 مه، بهای بسیاری از فلزات در بازارهای جهانی به رکوردهای جدید قیمتی خود ظرف بیش از یک سال اخیر رسید و حتی در برخی گروههای کالایی شاهد ثبت رکوردهای تاریخی قیمت بودیم. البته این روند رو به رشد قیمتی چندان دوامی نداشت و از اواسط هفته گذشته اغلب بازارها با عقبگردی از سوی خریداران و در نتیجه ریزش اندک قیمت روبهرو شدند. با این وجود بازده ماهانه اغلب فلزات در بازارهای مختلف دنیا مثبت بوده و حتی بسیاری از گروههای کالایی ظرف هفته منتهی به 14 مه نیز عملکرد مثبتی داشتند.
شاخص بورس فلزات لندن (LME Index) در روزهای پایانی ماه آوریل از 4 هزار واحد نیز عبور کرد و در روز سهشنبه 11 آوریل به 4 هزار و 400 واحد رسید که این رقم بیشترین نرخ این شاخص پس از سال 2011 بوده است. میزان تقاضا برای تمامی فلزات صنعتی در ماههای سپری شده از سال جاری میلادی افزایش قابلتوجهی داشت و همین رشد تقاضا باعث شد تا بهای اغلب این فلزات به رکوردهای قیمتی چند سال اخیر خود برسد. رشد تقاضا برای اغلب فلزات صنعتی از ناحیه چین به عنوان بزرگترین بازار مصرف این کالاها و موفقیت فراتر از حد انتظار در واکسیناسیون بیماری کووید- 19 در کشورهای آمریکای شمالی و برخی از مناطق اروپا که به بازگشت تقاضا در این مناطق منجر میشود از جمله مهمترین دلایل افزایش بهای فلزات پایه در این مدت بوده است. البته در این میان نمیتوان از تاثیر افت شاخص دلار آمریکا و افزایش تورم به وجود آمده در ایالات متحده آمریکا بر روند رو به رشد بازارهای کالایی صرف نظر کرد. تصمیم دولت آمریکا برای تزریق نقدینگی به منظور مقابله با اثرات بیماری کووید- 19 باعث شده تا شاخص دلار این کشور افت محسوسی داشته باشد و بازارهای کالایی و مالی با اقبال خوبی از سوی سرمایهگذاران روبهرو شود. در عین حال گفته میشود که میزان تورم آمریکا در ماه آوریل به بیشترین میزان در 39 سال اخیر رسیده است. افزایش تورم این کشور به عنوان بزرگترین اقتصاد دنیا میتواند بر بازارهای کالایی و مالی دنیا اثرگذار شود. با این وجود فدرال رزرو این افزایش تورم را موقتی دانسته و در حال حاضر برنامهای برای کنترل آن با سیاستهای مالی همچون افزایش بهره اوراق قرضه ندارد.
رشد محسوس تقاضا برای انواع فلزات، ثبت رکوردهای جدید قیمتی، مشکلاتی که در سمت عرضه برخی از محصولات بخش معدن و صنایع معدنی به وجود آمده در شرایطی که شاخص دلار نیز در روند نزولی نوسان میکند باعث شده تا احتمال استمرار سوپرچرخه کالایی تقویت شود. این پیشبینی البته مخالفانی نیز دارد، اما در صورتی که این برآورد درست باشد نمیتوان انتظار داشت که در کوتاه و میانمدت قیمتها در بازارهای جهانی با تعدیل گسترده و جدی روبه رو شود.
شاخص بورس فلزات لندن در نیمه دوم هفته گذشته افت محسوسی داشت و در نهایت در روز پایانی هفته یعنی جمعه به 4 هزار و 312 واحد رسید اما همچنان این شاخص در اوج 10 ساله خود قرار دارد.
ریزش سنگآهن به بازار فولاد نرسید
محصولات مختلف زنجیره فولاد از حلقه ابتدایی یعنی سنگآهن تا انواع محصولات تخت و طویل در هفتههای گذشته با اقبال گستردهای از سوی خریداران در بازارهای مختلف دنیا روبهرو شدهاند و در این مدت شاهد ثبت رکوردهای جدید قیمتی برای این محصولات بودهایم. سنگآهن از جمله کالاهایی بود که ظرف ماههای اخیر روند رو به رشد کمنظیری را طی کرد. افزایش تقاضا برای سنگآهن از سوی چینیها متناسب با رشد تقاضای داخلی این کشور برای فولاد، ایجاد تنش میان چین و استرالیا و احتمال اثرگذاری این تنشها بر روند معاملات تجاری این دو کشور و درگیری شدید برزیل با شیوع بیماری کووید- 19 و افت عرضه سنگآهن از سوی این کشور به بازارهای دنیا مهمترین دلایل تقویت این بازار ظرف ماههای گذشته بود. مجموع این عوامل باعث شدند تا قیمت سنگآهن 62 درصد استرالیا تحویل بندر مقصد در روز بازگشایی معاملات بورس دالیان در هفته گذشته یعنی دوشنبه 10 مه به رکورد تاریخی 229.75 دلار به ازای هر تن برسد. اما این روند رو به رشد در روزهای پایانی هفته ادامه نیافت و بهای این سنگآهن در روز 14 ماه مه به 209 دلار به ازای هر تن رسید.
اوجگیری بهای جهانی سنگآهن باعث شده تا فولادسازان چین عقبگردی در خریدهای خود داشته باشند. درواقع فولادسازان چینی با توجه به قیمتهای بالای سنگآهن تنها براساس نیاز خرید میکنند و همین موضوع عاملی افت بهای این محصول است. با این وجود موجودی سنگآهن در ٣٥ بندر اصلی واردکننده سنگآهن چین طی یک هفته اخیر افت 22/ 3 میلیون تنی داشته و به 32/ 119 میلیون تن رسیده است. این موضوع سیگنالی مثبت برای بازار سنگآهن به شمار میرود و مانند سرعتگیری در مسیر ریزش بیشتر قیمت در این بازار عمل میکند.
بازار فولاد چین نیز در روز پایانی هفته قبل اندکی افت داشت اما ریزش ایجاد شده در این بازار کمتر از افت به وجود آمده در بهای سنگآهن بود. فولادسازان چینی بهمنظور تقویت بازار خود در این سالها دست به ادغام واحدهای فولادی این کشور زدهاند. روند ادغام فولادسازان چین در ماه گذشته ادامه داشت و پنج فولادساز خصوصی این کشور، واحد فروش خود را به غول فولادی این کشور BAOWU واگذار کردند. این موضوع باعث میشود تا از سطح رقابت در بازار داخلی این کشور کاسته شده و بهبودی در شرایط فروش فولادسازان این کشور به وجود آید.
علاوه بر موارد یاد شده تغییر سیاست داخلی چین و حرکت به سمت تکیه بر واردات در تامین کالاهای پایه همچون فولاد یکی از مهمترین دلایل افت محسوس بهای سنگآهن در این کشور است. در گزارشی که از سوی گروه تحقیقاتی رودیوم منتشر شده آمده است که چین حدود 27 درصد گازهای گلخانهای دنیا را تولید و منتشر میکند. ایالات متحده با 11 درصد و هند با 6/ 6 درصد در رتبههای بعدی تولید گازهای گلخانهای قرار دارند. چین متعهد شده تا تولید این گازها را تا سال 2060 به صفر برساند. حرکت به سمت کاهش تولید گازهای گلخانهای یکی از مواردی است که باعث شده تا تغییری در استراتژی این کشور برای تولید فلزات پایه به وجود آید. دولت چین از سویی اقدام به حذف یا کاهش مشوقهای صادراتی فولادسازان این کشور کرده و از سوی دیگر تعرفه واردات برخی محصولات زنجیره فولاد این کشور را کاهش داده است. این موضوع سیگنالی افزایشی برای بازار شمش فولاد دنیا به همراه دارد چرا که از این پس باید منتظر رشد تقاضای واردات شمش از سوی چینیها بود.
همچنین استمرار تعطیلی برخی واحدهای فولادسازی این کشور بهخصوص در استان شاندونگ همچنان ادامه دارد که این موضوع به افت تقاضا برای این محصول میانجامد. در عین حال این کشور برنامه تبدیل 10 درصد ظرفیت کورههای بلند این کشور به کورههای قوسالکتریکی را نیز با جدیت پیگیری میکند که این موضوع میتواند به کاهش تقاضای این کشور برای سنگآهن به عنوان خوراک کورههای بلند بینجامد هرچند که تحقق این موضوع میتواند به تقویت بازار گندله و قراضه بینجامد.