سال پرچالش فولادی‏‏‌ها در خط پایان

در سال‌جاری تولیدکنندگان فولاد علاوه  بر دست و پنجه نرم کردن با چالش تامین انرژی با مشکلات دیگری از جمله گران شدن نرخ ارز نیز مواجه بودند. نوسان و افزایش نرخ ارز سبب گران شدن برخی مواد اولیه و لوازم یدکی و... آنها شد که در نهایت به افزایش قیمت تمام‌‌‌شده محصولات آنها انجامید و از این مسیر نیز بازار را تحت‌‌‌تاثیر خود قرار داد.

سال‌جاری، سال خوبی برای فولادی‌‌‌ها نبود

محمدحسین بصیری عضو هیات‌‌‌مدیره هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: سال‌جاری برای تولیدکنندگان فولاد سال خوبی نبود، چراکه در این سال فولادسازان با چالش‌‌‌های بسیاری روبه‌‌‌رو بودند که بازده عملکرد آنها را تنزل داد. به دلیل عملکرد ضعیف دولت، نداشتن آینده‌‌‌نگری و دید بلندمدت، تامین نشدن زیرساخت‌‌‌های اساسی مانند برق و گاز و... بیشتر فولادسازان به اهداف ترسیم‌‌‌شده خود در این سال دست نیافتند. بصیری در ادامه با اشاره به این موضوع که یکی از چالش‌‌‌های اساسی فولادسازان در زمینه تامین انرژی بود، گفت: فولادسازان در سال‌جاری در تابستان با قطعی برق و در زمستان با قطعی گاز روبه‌‌‌رو بودند و این موضوع روند تولید آنها را برهم زد؛ مصرف روزانه گاز خانگی در کشور حدود ۶۲۰ میلیون مترمکعب است، این در حالی است که مصرف صنایع فولاد به ۴۰ میلیون مترمکعب در روز نمی‌رسد که از این میزان مصرف حدود ۱۴ میلیون مترمکعب روزانه به آنها اختصاص داده شده است. با توجه به این شرایط بسیاری از شرکت‌ها تعطیل یا نیمه‌‌‌تعطیل شدند و با ضررهای میلیاردی روبه‌‌‌رو شدند، از سوی دیگر این روند تولید بر گران شدن محصولات فولادی نیز به‌‌‌نوبه خود تاثیرگذار بود. وی در ادامه یادآور شد: همچنین در تابستان نیز شاهد بودیم که قطعی برق بیشتر بر دوش فولادسازان بود و این تولیدکنندگان از  این ناحیه نیز متحمل ضررهای بسیاری شدند.

این عضو هیات‌‌‌مدیره هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان در ادامه با اشاره به وضعیت بازار فولاد در سال‌جاری عنوان کرد: قیمت‌گذاری در زنجیره فولاد در سال‌جاری در حالت تعادل نبود، چراکه ما شاهد افزایش کاذب قیمت آهن اسفنجی بودیم و این در حالی بود که تولیدکنندگان صنایع پایین‌‌‌دست مانند تولیدکنندگان تیرآهن یا میلگرد و... محصولات خود را با قیمت پایین‌‌‌تر و گاهی با ضرر و زیان به فروش رساندند.

بصیری در پاسخ به این پرسش که افزایش قیمت ارز چه تاثیری بر بازار فولاد داشت، عنوان کرد: افزایش نرخ ارز در سال‌جاری در کل روی اقتصاد و بازار کشور تاثیرگذار بوده است. با گران شدن قیمت ارز قیمت تمام‌‌‌شده  مواد اولیه، ابزار یدکی و... که با قیمت ارز در ارتباط است، نیز افزایش پیدا کرده است و به تبع سبب افزایش گرانی محصول آنها در بازار می‌شود. افزایش نرخ ارز در سال‌جاری فشار سنگینی بر تولیدکنندگان وارد کرد.

وی در پاسخ به این پرسش که گران شدن نرخ ارز، سبب افزایش صادرات برای تولیدکنندگان در سال‌جاری نشد، گفت: هرچند افزایش نرخ ارز فرصت بیشتری را برای صادرات فراهم می‌کند، اما سیاستگذاری‌‌‌های داخلی و عوارضی که برای صادرات در نظر گرفته شد، زمینه‌‌‌ساز کاهش میزان صادرات در سال‌جاری بود. عوارض یک‌ماهه که در ابتدای سال‌جاری برای محصولات فولادی در نظر گرفتند، سبب شد که فولادسازان مشتریان خود را در بازارهای هدف از دست بدهند و در این میان روسیه به سرعت خود را جایگزین ما در این بازارها کرد.

این عضو هیات‌‌‌مدیره هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان همچنین در پاسخ به این پرسش که چشم‌‌‌انداز سال آینده را برای فولادسازان چگونه ارزیابی می‌‌‌کنید، گفت: با توجه به شرایط کنونی، چشم‌‌‌انداز چندان مطلوبی را نمی‌توان برای سال آینده متصور بود، مگر اینکه دولت سیاست‌‌‌های حمایتی اتخاذ کند تا تولیدکنندگان بتوانند از این تنگناها عبور کنند.

دلایل کاهش صادرات فولاد

امسال تولیدکنندگان فولاد با کاهش میزان صادرات روبه‌‌‌رو شدند. کارشناسان برای کاهش صادرات ایران دلایل مختلفی عنوان می‌کنند که از جمله می‌توان به نبود ثبات در بازار و قیمت‌ها و قوانین دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌وپاگیر در این زمینه اشاره کرد.چندی پیش زکریا نایبی مدیر تحقیق و توسعه شرکت فولاد پردیس آذربایجان در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرده بود: در سال‌جاری با افزایش تولید و کاهش صادرات مواجه بوده‌‌‌ایم که افزایش تولید فولاد دلایل خود را دارد و البته کاهش صادرات نیز با دلایل خود همراه است. البته در میان ۱۰ کشور نخست تولیدکننده فولاد، تنها ایران و هند افزایش تولید داشته‌اند و سایر کشورها یا ثابت مانده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند یا میزان تولید آنها روندی کاهشی داشته است.

نایبی در ادامه با اشاره به دلایل افزایش تولید فولاد در داخل عنوان کرد: به دلایل مختلفی میزان تولیدات فولاد در کشور نسبت به سال گذشته افزایشی بوده که در این راستا باید به این موضوع اذعان کرد که میزان تولید فولاد در سال ۱۴۰۰ به دلیل مواجه شدن واحدهای فولادی با قطعی ناگهانی برق و گاز با کاهش همراه شد، از همین رو تولیدات امسال نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: چالشی که تولیدکنندگان فولاد سال گذشته به شدت با آن روبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌رو بودند، این مساله بود که در تابستان با قطعی برق و در زمستان با قطعی گاز روبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌رو شدند که میزان تولیدات آنها را با کاهش شدید روبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌رو کرد، اما هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌اکنون فولادسازان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند که از این به بعد در تابستان و زمستان مشکل کمبود برق و گاز را خواهند داشت و با برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که انجام داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، قادر شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند میزان تولید خود را بر اساس برنامه به پیش ببرند، از این رو تا حدی موفق شده‌اند این چالش را نسبت به سال گذشته مدیریت کنند.

این کارشناس صنعت فولاد در ادامه با اشاره به کاهش میزان صادرات در سال ۱۴۰۱ خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات عمده ما در زمینه صادرات، نداشتن شرایط و قوانین ثابت در این زمینه است که گاه با بخشنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف و گاه با نوسان نرخ ارز و دلار ثبات صادرکنندگان را متزلزل می‌کند، این در حالی است که مشتریان خارجی روی تولیدکننده و فروشنده حساب باز می‌کنند و بر اساس آن برنامه‌‌‌ریزی می‌کنند، اما هنگامی که با نبود ثبات لازم روبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌رو می‌‌‌شوند، بدون شک ترجیح می‌دهند از بازار ایران خارج شوند.