آیا هوش مصنوعی رونقآفرین خواهد شد؟
موتور۲۰۲۴ اقتصاد آمریکا
کسبوکارهای فعال در زمینه هوش مصنوعی همچنان با قدرت در حال رشد هستند و نشانهای از ضعف در آنها به چشم نمیخورد؛ نکتهای که موجب شده است چشم امید اقتصاد آمریکا و دولت این کشور به غولهای تکنولوژی باشد. زمان به کام بازار سهام آمریکا میگذرد. طی سه ماه اخیر، شاخص اساندپی که نمایانگر وضعیت شرکتهای بزرگ این بازار است، نزدیک به ۱۵درصد افزایش یافته و به بالاترین حد تاریخی خود رسیده است. دادههای اقتصادی اخیر از خوشبینی سرمایهگذاران حکایت دارد. در ۲فوریه، وزارت کار ایالات متحده گزارش داد که ۳۵۳هزار شغل در ماه ژانویه ایجاد شده که بسیار بیشتر از انتظار و پیشبینیهای قبلی است. اقتصاد آمریکا در سهماه پایانی سال۲۰۲۳ رشدی معادل ۳.۳درصد را تجربه کرد. با وجود این، نرخ تورم بر اساس معیار ترجیحی فدرال رزرو به ۲.۶درصد رسیده که چندان از هدف تورم ۲درصدی این نهاد دور نیست. هماکنون سرمایهگذاران شرطبندی میکنند که تا پایان سال جاری میلادی، فدرالرزرو نرخ بهره سیاستی خود را از محدوده فعلی بین ۵.۲۵ تا ۵.۵درصد به کمتر از ۴درصد کاهش خواهد داد و متعاقبا یک رشد سریع و قابل توجه را برای اقتصاد آمریکا به ارمغان خواهد آورد.
پاول امیدها را ناامید کرد
با این حال چندان با اطمینان نمیتوان این پیشبینی را پذیرفت. در روز ۳۱ژانویه، جرمی پاول، رئیس فدرالرزرو آب پاکی را روی دست سرمایهگذاران ریخت و امیدها به کاهش قریبالوقوع نرخ بهره را ناامید کرد. استدلال پاول بر این اساس بود که نرخ تورم «همچنان خیلی بالا» است. همزمان با اینکه بدهیهای ارزانقیمت دوران همهگیری شروع به سررسید شدن میکنند، صورتحساب بهره انباشته ۲۱تریلیون دلاری بدهیهای غیرمالی شرکتهای بزرگ آمریکا همچنان افزایش خواهد یافت. در عین حال، وضعیت کسب سود کم و بیش راکد است. بر این اساس، در سه ماه پایانی سال گذشته میلادی، نرخ سوددهی شرکتهای حاضر در شاخص اساندپی بهطور میانگین ۱.۶درصد افزایش یافته است. این میزان افزایش بسیاری از مدیران کسبوکار را نگران ساخته است. اگر دقیقتر نگاه کنیم، ۳عامل مهم برای نگران شدن مدیران کسبوکارهای آمریکایی وجود دارد و آنها را به تعدیل نیرو و بازنگری در تولید سوق میدهد.
عقبنشینی مصرفکننده آمریکایی
یک نگرانی اصلی، افت تقاضای مصرفکنندگان آمریکایی است. سوخت برخی از عواملی که موجب افزایش مصرف شده و انتظار رکود اقتصادی در سال ۲۰۲۳ را از بین برده بود، در حال اتمام است. بر اساس برخی یافتههای پژوهشگران فدرالرزرو، پساندازهای اضافی که خریداران در دوران همهگیری به لطف چکهای محرک دولتی بهدست آوردهاند، تا حد زیادی هزینه شده است. نرخهای پیشفرض کارتهای اعتباری بهطور پیوسته در حال افزایش است.
در نتیجه، فروشندگان کالاهای بادوام و غیرضروری برای روزهای سخت آماده میشوند. طی هفته گذشته، یک فروشگاه اینترنتی فروش مبلمان، تنها چند هفته پس از ارسال یادداشت الهامبخش کریسمس با مضمون «آمیختن کار و زندگی» توسط رئیس آن برای کارکنان، اعلام کرد که ۱۳درصد از کارکنان خود را در پاسخ به «ضعف مستمر» اخراج میکند. در ۲۵ژانویه، لوی استراوس، تولیدکننده محبوب شلوار جین درآمریکا گفت که انتظار دارد درآمدش در سال جاری بین ۱ تا ۳درصد رشد کند؛ این عدد کمتر از چیزی است که تحلیلگران پیشبینی کرده بودند و این شرکت اعلام کرد که در پاسخ به این رشد ضعیف، ۱۰ تا ۱۵درصد از نیروی کار خود را اخراج خواهد کرد. در ۳۰ژانویه، ویرپول، سازنده لوازم خانگی اعلام کرد که انتظار دارد فروش مشابه در سال۲۰۲۴ ثابت باشد.
نگرانی از غول آسیا
دومین عامل نگرانی کسبوکارهای آمریکایی، حفظ سطح تقاضای مصرفکنندگان چینی است. بحران در بخش املاک چین بر احساسات مصرفکننده تاثیر گذاشته است. در دسامبر، قیمت سهام نایک پس از آن سقوط کرد که گزارش کند شدن رشد فروش در چین به علت «افزایش باد مخالف اقتصاد کلان» منتشر شد. دستور دادگاه هنگکنگ در ۲۹ژانویه که شرکت «اورگرند» را که زمانی بزرگترین توسعهدهنده املاک چین به حساب میآمد، وادار به انحلال کرد، میتواند احساس مصرفکنندگان را بیشتر تضعیف کند. روز بعد، رئیس استارباکس هشدار داد که وجود «یک مصرفکننده محتاطتر» در چین بر رشد کسبوکار آنها تاثیر میگذارد. اگرچه اپل، سازنده آیفون، در سه ماه پایانی سال گذشته موفق به رشد ۲درصدی سال به سال شد، فروش آن در چین ۱۳درصد کاهش یافت. برای اپل، نایک و استارباکس، تشدید رقابت محلی بر مشکلات آنها افزوده است.
آمریکا ترمز میگیرد
سومین عامل نگرانی کسبوکارها در سال جاری میلادی، کاهش نرخ رشد اقتصاد آمریکا است. در نیمه اول سال گذشته، ساختوساز ماهانه کارخانه در آمریکا ۱۷درصد افزایش یافت و تورم را تعدیل کرد. در نیمه دوم این رشد به ۸درصد کاهش یافت. شرکت Tsmc، سازنده تایوانی تراشه در ۱۸ژانویه اعلام کرد که افتتاح دومین کارخانه نیمههادی در آریزونا را یک یا دو سال به تاخیر میاندازد. در اول فوریه گزارش شد که اینتل، یک تولیدکننده تراشه آمریکایی، افتتاح یک کارخانه در اوهایو را به تعویق خواهد انداخت. این ممکن است به این دلیل باشد که یارانههای وعده دادهشده توسط دولت بایدن به کندی پرداخت میشود. از ۵۲میلیارد دلاری که در قانون تراشهها برای حمایت از تولید داخلی نیمههادیها تعیین شده، تاکنون تنها بخش کوچکی به آن اختصاص یافته است.
چشم امید آمریکا به هوش مصنوعی
در همین حال، تنها حوزهای اقتصاد آمریکا که با قدرت به مسیر خود ادامه میدهد، حوزه تکنولوژی و بهطور خاص هوش مصنوعی است. آمازون، آلفابت و مایکروسافت - سه شرکت اصلی رایانش ابری آمریکا – در سه ماه پایانی سال گذشته، رشد سال به سال در بخشهای ابری خود را ۱۳درصد، ۲۶درصد و ۳۰درصد گذشته گزارش کردند. این افزایش تقاضا به حدی بود که هر سه شرکت به سرمایهگذاران گفتند که جاهطلبیهایشان در زمینه هوش مصنوعی باعث میشود سرمایهگذاریهایشان را در سال آینده افزایش دهند. به نظر میرسد آن بخش از اقتصاد آمریکا که میتواند موجب عبور اقتصاد این کشور از این دوره سخت شود، بخش تکنولوژی آمریکاست و سرمایهگذاران چشم به سیلیکونولی دوختهاند.