تحولات رشد قیمت‌ها در آبان‌ماه چگونه بود؟

افت تورم در میانه پاییز

دنیای‌اقتصاد : بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم در آبان‌ماه به ۱/ ۲درصد رسید که نسبت به ماه قبل کاهشی بود. در مهرماه نرخ تورم ماهانه ۳درصد بود. نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در آبان ماه با ثبت ۱/ ۴۸درصد نسبت به ماه مهر کمتر بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم نقطه به نقطه در مهرماه در سطح ۶/ ۴۸درصدی گزارش شده بود. اما تورم متوسط در آبان با ثبت یک روند صعودی نسبت به ماه مهر افزایشی بوده است. بررسی‌ها حاکی از آن است که نرخ تورم متوسط در مهرماه ۹/ ۴۲درصد بوده که این رقم در آبان به ۴۴درصد افزایش یافته است. بنابراین تورم متوسط آبان از تورم مهرماه یک پله پایین‌تر بوده است.

نکته قابل توجه این است که تورم ماهانه خوراکی‌ها در مهرماه با ثبت رقم 3/ 1درصد، نسبت به سطح تورم پایین‌تر است. اما عاملی که باعث بالا ماندن تورم مهرماه شده بود، در آبان نیز رخ نمایی می‌کند. آمارها حاکی از آن است که تورم ماهانه مسکن در آبان‌ماه به سطح 7/ 3درصد رسیده است. گروه مسکن، آب و برق به میزان 5/ 35درصد از وزن کل تورم را دارد. بنابراین هر تغییری در تورم بخش مسکن روند کلی تورم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با توجه به کاهش نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه، هنوز مسیر برای یک روند کاهشی معنادار مهیا نشده است.

روند زیگزاگی تورم ماهانه

 تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده در یک ماه نسبت به ماه قبل، معادل تورم ماهانه خواهد بود. نرخ تورم ماهانه در ماه‌های اخیر یک روند نوسانی داشته است. پس از خردادماه سال جاری که نرخ تورم ماهانه به سطح 2/ 12درصد رسید، پس از آن روند تورم ماهانه کاهشی شد.در سه ماه تابستان نرخ تورم ماهانه در سطح 6/ 4درصد، 2درصد و 2/ 2درصد گزارش شد. در مهرماه دوباره نرخ تورم ماهانه صعودی شد و به 3درصد رسید. اما روند صعودی تورم ماهانه پاییز ادامه نیافت و در نتیجه در آبان‌ماه سال جاری نرخ تورم ماهانه با ثبت رقم 1/ 2درصد وارد یک فاز نزولی شد. این کاهش در نرخ تورم ماهانه در هر دو گروه «کالاهای خوراکی، آشامیدنی و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» منعکس شده است.

بر این اساس درحالی‌که نرخ تورم کالاهای خوراکی از 2/ 2 به 3/ 1درصد کاهش یافته است، افزایش سطح قیمت‌ها در بخش کالاهای غیرخوراکی و خدمات از 5/ 3درصد به 7/ 2درصد رسیده است. جزئیات گزارش منتشرشده حاکی از آن است که در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «میوه و خشکبار» و گروه «سبزیجات» (گوجه‌فرنگی و پیاز) است. در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» گروه «بهداشت و درمان» (انواع دارو) و اجاره‌بها بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. همچنین در آبان‌ماه گروه «روغن‌ها و چربی‌ها» (روغن نباتی جامد و روغن مایع) نسبت به ماه قبل کاهش قیمت داشته است.

کاهش در شاخص نقطه به نقطه

منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل است. به عبارت دیگر هنگامی که می‌گوییم نرخ تورم نقطه‌ای در آبان‌ماه 1401 به عدد 1/ 48درصد رسیده است، یعنی خانوارهای کشور به‌طور میانگین 1/ 48درصد بیشتر از آبان1400 برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. نرخ تورم نقطه‌ای آبان‌ماه نسبت به ماه قبل با کاهش نیم‌ واحد درصدی مواجه شد و از سطح 6/ 48درصدی به 1/ 48درصد رسید. بررسی جزئیات این آمار نشان می‌دهد در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» این کاهش بیشتر بوده و سرعت رشد سطح قیمت‌ها در این بخش از 7/ 70درصد به 7/ 67درصد کاهش یافته است. از آن‌سو، بخش «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» روند معکوسی را طی کرده و از سطح 1/ 36درصدی به 9/ 36درصد رسیده است.

رشد تورم گروه‌ها

بررسی جزئی‌تر رشد قیمت نقطه به نقطه گروه‌های کالایی حاکی از آن است که در بخش کالاهای خوراکی و آشامیدنی، گروه روغن‌ها و چربی‌ها با رشد 252درصدی بالاترین افزایش قیمت را ثبت کرده است. «شیر، پنیر و تخم‌مرغ» گروه بعدی است و 7/ 81درصد رشد قیمت را تجربه کرده‌ است. «نان و غلات» نیز در آبان ماه تورم نقطه به نقطه 4/ 77درصد را ثبت کرد. در میان خوراکی‌ها «ماهی‌ها و صدف‌داران» با 28درصد رشد کمترین افزایش قیمت را نسبت به آبان ماه گذشته به ثبت رساند. در گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» بالاترین تورم نقطه به نقطه مربوط به گروه «هتل و رستوران» است که عدد 3/ 79درصد را ثبت کرده است. از سوی دیگر بخش «بهداشت و درمان» 5/ 41درصد افزایش قیمت را تجربه کرد تا در آبان ماه دومین گروهی باشد که بالاترین تورم نقطه به نقطه در این بخش را ثبت کند. بخش مسکن نیز با 2/ 39درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال‌ گذشته سومین جایگاه را در گروه کالاهای خوراکی و خدمات دارد. آمارها نشان می‌دهد دو گروه ارتباطات با 2/ 10درصد و آب، برق و سوخت با 3/ 10درصد کمترین افزایش قیمت را در 12ماه گذشته تجربه کرده‌اند.