«دنیای‌اقتصاد» به بررسی وضعیت بهرهبرداری از انرژیهای پاک در ایران پرداخت
سهم تجدیدپذیرها در سبد انرژی ایران
تجدیدپذیرها در مقابل کمبود انرژی
بر همگان روشن است که توسعه انرژیهای تجدیدپذیر راهکاری جدی برای غلبه بر چالش کمبود منابع انرژی و تامین برق پایدار خواهد بود. چنانچه با اندکی دوراندیشی، پیشتر به فکر سرمایه‌گذاری و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در کشور بودیم، ناترازی کنونی برق به حداقل ممکن رسیده بود. در کشور ما ایران، گستره وسیع تابش خورشید در کنار کریدورهای بادخیز موجود در مناطق مختلف را می‌توان از جمله ظرفیت‌های بالقوه برای تولید انرژیهای تجدیدپذیر برشمرد.
در سال۱۴۰۰ بود که سرمایه‌گذاری و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در دستور کار دولت قرارگرفت و در همان سال بهرهبرداری از منابع انرژی پاک در کشور از‌هزار مگاوات فراتر رفت. در همان مقطع زمانی بود که «ایرنا» به نقل از وزیر نیرو نوشت؛ دولت برنامه‌‌‌‌‌‌ای چهار‌ساله برای افزایش ۱۰هزار مگاواتی انرژیهای تجدیدپذیر دارد. بازار انرژیهای تجدیدپذیر ایران، با اتکا به قابلیت بالای منابع انرژیهای پاک اعم از خورشیدی، بادی، زیست‌‌‌‌‌‌توده و زمین‌‌‌‌‌‌گرمایی، از طریق امکان عقد قراردادهای بلندمدت با نرخ‌های تشویقی، بازار بسیار جذابی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران خواهد بود.
مصوبه حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی
کشور همچنین از قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی برخوردار بوده، ضمن آنکه فرصت اقتصادی مناسبی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران در حوزه انرژیهای پاک برای ایجاد مزارع تجدیدپذیر فراهم‌آمده است. همچنین رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌‌‌‌‌‌وری برق ایران اعلام کرد۱۰هزار مگاوات نیروگاه جدید در بخش انرژیهای تجدیدپذیر با کمک سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران بخش‌خصوصی و در بازه زمانی ۴ ساله، ساخته خواهد شد. با استناد به اظهارات رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر، متوجه می‌شویم که انواع انرژیهای تجدیدپذیر در ایران شامل خورشیدی، بادی، برق‌‌‌‌‌‌آبی کوچک، زیست‌‌‌‌‌‌توده و توربین انبساطی است که همه این‌ها فقط یک‌درصد سهم ظرفیت نیروگاهی کشور را به خود اختصاص داده‌اند که البته سهم بسیار ناچیزی است.
افزایش ظرفیت تولید نیروگاه‌های تجدیدپذیر
تلاش‌های دولت برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر منجر به آن شد که برای سال‌نخست، مجوز احداث ۴هزار نیروگاه تجدیدپذیر از شورای اقتصاد اخذ شود. تلاش‌های صورت‌‌‌‌‌‌گرفته سبب‌شده تا پایان فروردین سال‌جاری، ظرفیت تولید نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور به بیش از ۵/ ۱۰۴مگاوات افزایش یابد. براین‌‌‌‌‌‌اساس سهم نیروگاه‌های خورشیدی ۳/ ۴۵درصد، بادی ۶/ ۳۶درصد، برق‌‌‌‌‌‌آبی کوچک ۴/ ۱۰درصد، زیست‌‌‌‌‌‌توده ۳/ ۱درصد و توربین انبساطی یک‌درصد شده‌است.
احداث شهرک‌های تخصصی خورشیدی
معاون فنی و عمرانی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران در جریان دومین گردهمایی توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در صنایع کشور، از برنامه‌‌‌‌‌‌ریزی جهت احداث ۵شهرک تخصصی خورشیدی در هریک از استان‌های کشور خبر داد. فتحعلی محمدزاده اعلام کرد که ایجاد این شهرک‌های تخصصی باهدف توسعه انرژیهای تجدیدپذیر انجام‌می‌شود. به گزارش «ایرنا» وی از اخذ ۲۵ مجوز برای احداث این شهرک‌ها خبر داد و افزود رویکرد سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، ایجاد بستر لازم برای توسعه این نوع انرژی در شهرک‌های صنعتی است. محمدزاده خاطرنشان کرد: عرضه و تقاضای برق در شرایط فعلی از یک ناترازی مزمن رنج می‌برد و عرضه و تقاضا در کشور روندی منفی دارد. افزایش هزینه انرژیهای فسیلی هزینه ساخت نیروگاه‌های حرارتی را نیز بالاتر برده و این در حالی است که هزینه احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر به ارزان‌ترین حد خود رسیده است.
وی از تلاش برای احداث ۵هزار نیروگاه خورشیدی در مجموع شهرک‌های صنعتی خبر داد و گفت:هزار مگاوات آن از طریق نیروگاه‌های خود تامین و هزار مگاوات نیز از طریق خرید تضمینی برق، احداث خواهد شد. سه‌هزار مگاوات باقی‌مانده نیز از محل ماده۱۲ قانون رفع موانع تولید ایجاد خواهد شد. سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در همه استان‌ها ساختمان‌‌‌‌‌‌هایی دارد که با سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌‌‌‌‌‌وری برق تفاهم شده تا از این اماکن نیز برای ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر بهره‌‌‌‌‌‌گیری شود که تاکنون در این زمینه برای تولید حدود ۵۰۰ کیلووات سرمایه‌گذاری شده‌است. براین‌‌‌‌‌‌اساس، ۹۲ شهرک صنعتی با مساحت ایجاد ۵هزار و ۲۰۰ مگاوات نیروگاه در اختیار سازمان انرژیهای تجدیدپذیر قرارداده می‌شود. علاوه‌بر این سقف صنایع مستقر در شهرک‌های صنعتی ایران برای ایجاد نیروگاه خورشیدی در اختیار سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌‌‌‌‌‌وری برق ایران قرار می‌گیرد.
تعیین قیمت خرید برق تجدیدپذیر
رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌‌‌‌‌‌وری برق ایران نیز در جریان این نشست از احداث بزرگ‌ترین ظرفیت نیروگاه تجدیدپذیر توسط صنایع خبر داد و اعلام کرد؛ قیمت خرید برق تجدیدپذیر نهایی شده و به‌‌‌‌‌‌زودی ابلاغ خواهدشد. محمود کمانی افزود: ابلاغ قیمت تعیین‌شده کمک شایانی به توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در کشور خواهد کرد و امیدواریم از نوسانات ارز عقب نماند تا برای فعالان این حوزه جذاب باشد. وی از احداث بزرگ‌ترین ظرفیت نیروگاه تجدیدپذیر توسط صنایع خبر داد و خاطرنشان کرد یک شرکت صنعتی احداث‌هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر را عملیاتی می‌کند. احداث این نیروگاه که بزرگ‌ترین نیروگاه تجدیرپذیر است، گام مهمی در توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور خواهد بود.
نخستین شهرک خورشیدی در قزوین
رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌‌‌‌‌‌وری برق ایران از راه‌اندازی نخستین شهرک خورشیدی در استان قزوین در آینده نزدیک خبر داد و اعلام کرد؛ ایجاد این شهرک‌ها به‌سرعت دنبال می‌شود. سرمایه‌گذاری در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر در جهان به‌‌‌‌‌‌شدت افزایش‌‌‌‌‌‌یافته است، به‌طوری‌که سال‌گذشته توسعه استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر نسبت به انرژی فسیلی، به ۸۳درصد رسید. این بدان معناست که به‌‌‌‌‌‌ازای هریک دلار سرمایه‌گذاری در بخش انرژی فسیلی، ۷/ ۱دلار در بخش انرژیهای تجدیدپذیر، برای تولید برق سرمایه‌گذاری شده‌است.
تولید انرژیهای تجدیدپذیر با ارزان‌ترین قیمت
تصور گران تمام‌شدن تولید انرژیهای تجدیدپذیر، از چالش‌های اصلی گذار انرژی است؛ در حالی‌که به باور کمانی، انرژیهای تجدیدپذیر اکنون با ارزان‌ترین قیمت تولید می‌شوند. واقعیت این است که تصور فراوانی گاز در کشور، توسعه تجدیدپذیرها را با تردید روبه‌رو کرده درصورتی‌که دیگر گازی وجود ندارد که با آن بتوان نیروگاه سوخت فسیلی ایجاد کرد. معاون وزیر نیرو ترکیب انرژی خورشیدی و بادی را پایدارترین انرژی تولیدی دانست و خاطرنشان کرد: اکنون ظرفیت تولید انرژیهای تجدیدپذیر کشور به بیش از‌هزار مگاوات رسیده که ۴۰۰ مگاوات آن بادی است. تهاتر برق با صنعت یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در انرژیهای تجدیدپذیر است. چنانچه صنعتی نسبت به احداث نیروگاه تجدیدپذیر اقدام کند معادل انرژی که تولید کرده در محل خود برق دریافت خواهد کرد و هیچ هزینه‌ای بابت انتقال، از آن صنعت دریافت نمی‌شود.
