چرا صادرات فرش افت کرده است؟
علامت هشدار از انبارهای تبریز
هشدار فعالان فرش
اوایل سال جاری بود که فعالان فرش تبریز و دیگر شهرهای استان در مصاحبه‌های مختلفی هشدار دادند صادرات فرش استان در مسیر نزولی قرار دارد و انبارهای این کالا با تجمیع تولیدات روبه‌رو است. این هشدار در جمع‌بندی گزارش‌های مربوط به صادرات فرش استان تایید شد که نه‌تنها میزان صادرات فرش استان منطبق با جدول تعیین‌شده رشد نداشته، بلکه فرش استان نمی‌تواند جایی در بازارهای هدف پیدا کند. به گفته اسماعیل چمنی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش، حدود ۳۰ درصد صادرات فرش استان به آمریکا و بقیه عمدتا به کشورهای اروپایی انجام می‌شود. این کاهش صادرات که اکنون بازار فرش تبریز را از رمق انداخته مسوولان صادراتی را به واکنش واداشته است تا جایی که حبیب امین‌زاده، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، در جلسه اخیر با فعالان و مدیران صادراتی با اشاره به وضعیت عمومی صادرات غیرنفتی استان به این روند کاهشی هم اشاره و از این وضعیت انتقاد کرده است. وی به مسوولان این بخش ماموریت داده شرایط را بررسی و راهکارهای جدیدی برای افزایش صادرات پیدا کنند.
نبود حمایت‌های بانکی
رئیس انجمن صادرکنندگان فرش سردرود با بیان اینکه حمایت‌های قانونی و بانکی لازم از صادرات فرش وجود ندارد، می‌گوید: ارائه ضمانت‌های ارزی برای صادرات فرش خارج از توان صادرکنندگان است. محمد قاسم حضوری می‌افزاید: بخش عمده‌ای از صادرات فعلی فرش استان به‌صورت تابلوفرش است که در برخی موارد به‌صورت تکی یا چندتایی صورت می‌گیرد. برخی صادرکنندگان همان تولیدکنندگانی هستند که مشتریان ثابتی در آن سوی مرزها دارند و شبکه گسترده‌ای از صادرکنندگان را شکل می‌دهند. آنها توان تامین ضمانت‌های سنگین را ندارند، چراکه خود عمدتا بدهکارانی هستند که برای تولید فرش به بانک بدهکار هستند.
وی تاکید می‌کند: در حالی که دولت برای تولید فرش تا ۸۰ درصد آورده نقدی تولیدکننده، وام کم‌بهره می‌دهد، این تسهیلات در بخش صادرات حالت عکس پیدا می‌کند و دولت صادرکنندگان و تولیدکنندگان فرش را متمایز می‌داند، در حالی که اگر صادراتی نباشد، تولید هم دچار مشکل می‌شود. این مسوول مشکل دیگر حوزه صادرات را عدم انطباق ماشین‌آلات شست‌وشو و پرداخت فرش استان با تکنولوژی روز اعلام می‌کند و می‌گوید: فرش‌های تابلویی پس از بافت نیاز به شست‌وشو و پرداخت با دستگاه‌های ظریف دارند ولی اکثر کارخانه‌های شست‌وشو و پرداخت فرش، برای فرش‌های خانگی و بزرگ طراحی شده‌اند؛ البته در ماه‌های اخیر دستگاه‌های جدیدی از سوی فعالان فرش تهران خریداری شده که موجب هدایت این فرش‌ها به این استان شده است. حضوری با اشاره به عدم صادرات این کالا از گمرک‌های استان اظهار می‌کند: صادرات فرش آذربایجان شرقی از گمرک‌های تهران یا قم صورت می‌گیرد که آمار صادرات این کالا در استان را کمتر از عدد واقعی نشان می‌دهد.
برنامه‌ریزی برای افزایش صادرات
رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی با اشاره به وضعیت صادرات فرش استان در ۶ ماه اخیر اظهار می‌کند: انتظار ما افزایش این صادرات بود اما این روند رو به نزول است و این صادرات به نسبت ۶ ماه سال گذشته حدود ۲ درصد کاهش نشان می‌دهد که امیدواریم در نیمه دوم سال جبران شود. ناصر آویشن با اشاره به‌نظر فعالان فرش و مشکلات بانکی پیش‌رو همچنین بر ضرورت برنامه‌ریزی برای حل این مشکلات تاکید می‌کند: مشکلات بانکی و ارزی که فعالان فرش استان بر آن تاکید دارند باید به‌صورت ملی و با همکاری بانک مرکزی حل شود؛ البته در سفر اخیر رئیس بانک مرکزی به استان این مشکلات منتقل و قول مساعد نیز در این زمینه داده شده است. ولی با توجه به زمان‌بر بودن برخی مصوبات دولتی امیدواریم در ۶ ماه دوم شاهد حمایت‌های بیشتر بانکی از صادرات فرش استان باشیم.
این مسوول با یادآوری وضعیت نامناسب قالیشویی‌ها، شست‌وشو و پرداخت فرش در استان اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین مراحل تولید فرش شست‌وشو و پرداخت نهایی است که باید به خوبی صورت گیرد. اما در حال حاضر این عملیات عمدتا در تهران یا قم انجام می‌شود. به همین دلیل صادرات هم از همان مبدأ صورت می‌گیرد. وی تاکید می‌کند: مشکل دیگری که در زمینه صادرات فرش استان خود را نشان می‌دهد انعطاف و هوشمندی در شناخت بازارهای جدید و کار با مشتریان جدید است که تحقق آن خروج از حالت بازاریابی سنتی در حوزه صادرات را می‌طلبد و نیاز به تشکیل دوره‌های بازاریابی فرش با همکاری اتحادیه‌های مربوطه وجود دارد.
براساس اعلام اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف تبریز مقصد اصلی صادرات فرش دستباف استان، آمریکا با ارزش ۱۲۶ میلیون دلار و پس از آن به ترتیب آلمان، لبنان، انگلیس، ژاپن، امارات، پاکستان، آفریقای‌جنوبی، ایتالیا، استرالیا و کانادا است. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف تبریز با اشاره به اینکه سازمان تامین اجتماعی در بیمه قالیبافان سخت‌گیرانه برخورد می‌کند، می‌گوید: این سازمان بیمه افرادی را که چند روز تاخیر در پرداخت دارند، قطع می‌کند و برقراری مجدد آن فرآیند نفس‌گیری دارد. ما در اتحادیه حاضریم هر ۳ ماه یک‌بار بیمه عقب‌افتاده را جبران کنیم تا قالیبافان کمتر دغدغه قطعی بیمه داشته باشند. اسماعیل چمنی با بیان اینکه مواد اولیه فرش دستباف در بازار کمیاب شده یا ۳ برابر قیمت واقعی فروخته می‌شود، می‌افزاید: باید راهکاری برای کاهش قیمت مواد اولیه فرش و عدم صدمه به اشتغال و معیشت تولیدکنندگان فرش دستباف اندیشیده شود. ۱۱۰۰ کارگاه فعال بافنده، ۴۰۰ واحد پرداخت فرش، ۴۰۰ واحد رفوگری، ۹۵ واحد قالیشویی، ۲۲۰۰ واحد عرضه قالی جمعا حدود ۲۰۰ هزار شاغل دارد که باید با حمایت ویژه، اجازه ندهیم افزایش قیمت و رکود این حجم از اشتغال استان را تهدید کند.
ارسال نظر