کارنامه دریایی و بندری ایران در ۴۰ سالگی انقلاب
مهم‌ترین دستاوردهای حملونقل پس از انقلاب
رویکرد سازمان بنادر و دریانوردی در زمینه ظرفیت‌سازی بنادر بازرگانی کشور رویکردی راهبردی و برنامه‌محور بوده که اجرای آن بر اساس طرح‌های جامعی مدنظر قرار گرفته و در زمینه توسعه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های بنادر به موقع مطالعه شده‌اند. در این بین افزایش ۱۲ برابری ظرفیت نفتی و غیر نفتی بنادر بازرگانی کشور از ۱۹ میلیون تن در سال ۱۳۵۷ به ۲۳۳ میلیون تن در سال ۱۳۹۶، افزایش ۹۴ برابری ظرفیت کانتینری بنادر از ۷۵ هزارTEU در سال ۱۳۵۷ به بیش از ۷ میلیونTEU در سال ۱۳۹۶، افزایش ۴۸ برابری ظرفیت مسافری بنادر از ۵۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۵۷ به ۲۴ میلیون نفر در سال ۱۳۹۶، افزایش ۴ برابری طول اسکله‌های بنادر تجاری اصلی از ۱۱ هزار متر در سال ۱۳۵۷ به ۳۷ هزار متر در سال ۱۳۹۶، افزایش ۶ برابری مساحت انبارهای سر پوشیده بنادر از ۲۶ هکتار در سال ۱۳۵۷ به ۱۴۷ هکتار در سال ۱۳۹۶ و افزایش ۷ برابری مساحت باراندازها و انبارهای روباز بنادر از ۱۶۴ هکتار در سال ۱۳۵۷ به ۱۱۹۷ هکتار در سال ۱۳۹۶ را می‌توان به‌عنوان ظرفیت ایجاد شده در بنادر بازرگانی کشور طی ۴۰ سال اخیر دانست.
سرمایه‌گذاری در بنادر
افزایش ۵۹۲ برابری میزان سرمایه‌گذاری سالیانه سازمان در توسعه زیرساخت‌ها (به قیمت‌های جاری) از ۳.۱۷ به ۱۰۲۳۶ میلیارد ریال، افزایش ۹۰ هزار برابری سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی (تجمعی) از رقم صفر به رقم ۹۰۸۱۸ میلیارد ریال در بنادر، افزایش ظرفیت پذیرش کشتی‌ها در بنادر از عمق ۱۰ متر و کشتی‌های با ظرفیت ۲۰ هزار تنی با ایجاد امکان پذیرش کشتی‌های خیلی بزرگ بالاتر از ۱۰۰ هزارتنی به بنادر با تامین عمق‌های لازم به‌ویژه عمق بیش از ۱۷ متر در کانال‌ها و حوضچه‌های بنادر نیز حجم سرمایه‌گذاری صورت گرفته در بنادر کشور است.
بخش خصوصی در کانون توجه سازمان بنادر و دریانوردی
حمایت از بخش خصوصی با اعطای تسهیلات وجوه اداره شده، جذب سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی و نیز واگذاری امور و فعالیت‌ها به بخش غیر دولتی مدنظر قرار گرفته است. تصویب اعطای ۱۰۲۳۹ میلیارد ریال تسهیلات وجوه اداره شده به بخش غیردولتی برای اجرای تعداد ۲۸۳ طرح شامل شناورهای تجاری وخدماتی، نفتی، مسافربری و تجهیزات بندری و طرح‌های سرمایه‌گذاری از دیگر مواردی است که در راستای حمایت از بخش خصوصی مدنظر قرار گرفته است. علاوه بر این جذب سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به میزان بیش از ۱۰۳ هزار میلیارد ریال در قالب ۳۲۰ قرارداد با عمده زمینه‌های سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی در سال جاری شامل مخازن نگهداری فرآورده‌های نفتی، انبارهای سرپوشیده و مکانیزه چند‌منظوره نگهداری کالا، دریافت و پردازش مواد زاید و نفتی حاصل از عملیات کشتی‌ها، سیلوی غلات و خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی بوده است.
در راستای واگذاری امور و فعالیت‌ها به بخش غیردولتی نیز باید عنوان کرد که تا سال ۱۳۷۲ تقریبا تمامی فعالیت‌های اصلی اپراتوری دریایی و بندری کاملا دولتی بود و پس از این تاریخ به‌تدریج فعالیت‌ها به بخش غیردولتی واگذار شد، به نحوی که تعداد شرکت‌های اپراتور فعال در بنادر در سال ۵۷، صفر بود و در هیچ پایانه کالایی در بنادر فعالیت نمی‌کردند در حالی که هم اکنون تمامی پایانه‌های کالایی بنادر به تعداد ۲۴ پایانه به ۱۷ شرکت کارگزاری اپراتور بندری واگذار شده است.
رونق حملونقل مسافری
درخصوص تحول، توسعه و رونق حملونقل مسافری در بخش بندر و پایانه مسافری؛ ساماندهی، بازسازی، توسعه و افزایش ظرفیت در پایانه‌های ۱۷ بندر مسافری شامل بنادر شهید ذاکری، شهید حقانی، کیش، لنگه، لافت، شهید باهنر، پهل، هرمز و بهمن در استان هرمزگان، خرمشهر و آبادان در استان خوزستان، خارک، گناوه و بوشهر در استان بوشهر و ترکمن و گز در استان گلستان و چابهار و نیز توسعه و نوسازی ناوگان مسافربری دریایی از محل وجوه اداره شده با ارائه تسهیلات بانکی کم‌بهره و مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی با هدف بسط فعالیت‌های حملونقل و گردشگری دریایی که منجر به ایجاد ظرفیت بیش از ۲۴ میلیون نفر مسافر دریایی مدنظر قرار گرفته است. در حوزه شناورهای مسافربری نیز تصویب اعطای ۱۵۸۰ میلیارد ریال تسهیلات وجوه اداره شده به بخش غیردولتی برای ساخت تعداد ۳۹ فروند شامل مسافربری با ظرفیت ۴۹۴۱ صندلی صورت پذیرفته است.
فناوری اطلاعات در بنادر
لازم به ذکر است که هوشمند‌سازی فرآیندها، مکانیزاسیون و الکترونیکی کردن ۹۰ درصد فرآیندها و خدمات مرتبط با مشتریان و کسب رتبه دستگاه برتر در زمینه دولت الکترونیک در سال ۱۳۹۶ از مهم‌ترین دستاوردها در بخش فناوری اطلاعات است. در حوزه فناوری اطلاعات در بنادر کشور می‌توان به سامانه مدیریت اسناد و عملیات کالاهای متفرقه بنادر جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد، سامانه‌ای که به جهت رهگیری کالاهای متفرقه وارده به بنادر از لحاظ اسنادی و مالی طراحی شده است و یکی از گام‌های اساسی در هوشمند‌سازی بنادر و ایجاد بستر دولت الکترونیک در بنادر تلقی می‌شود. سامانه نرم‌افزاری عملیات کانتینری در بنادر نیز سامانه جیکامز بوده که طراحی اصلی آن برای کالاهای غیرکانتینری است، اما ماژول کانتینر جهت کانتینرهای وارده از طریق کشتی‌های غیرکانتینری در آن تعبیه شده است. نرم‌افزار اصلی در ترمینال‌های کانتینری، نرم‌افزار CCS است و کارکرد اصلی آن مشابه نرم‌افزار جیکامز بوده با این تفاوت که هزینه‌های مترتب بر کانتینر مستقیما از شرکت‌های کشتیرانی دریافت می‌شود.
و... ضرورت تداوم سرمایه‌گذاری در بنادر ایران
با سرمایه‌گذاری در بنادر ایران از رقابت تنگاتنگ با کشورهای منطقه جا نمی‌مانیم و می‌توانیم پا به پای کشورهای همسایه از پتانسیل بنادر کشورمان به بهترین شکل بهره ببریم. خوشبختانه این موضوع در برنامه ششم توسعه نیز به صراحت گنجانده شده است. از دولت و دستگاه‌های ذی‌ربط خواسته شده نسبت به توسعه بنادر و سواحل اقدام جدی‌تری صورت گیرد و برنامه‌های جامعی را تدوین و اجرایی کنند، ضمن اینکه طبق قانون احکام دائمی و بودجه سنواتی از سرمایه‌گذاری در بنادر حمایت خاصی شده است.
نقطه عطف دستیابی به این اهداف، ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بنادر کشورمان است که خوشبختانه از سوی سازمان بنادر و دریانوردی با جدیت در حال اجرا و پیگیری است؛ در واقع با اجرایی شدن این سیاست از سوی سازمان بنادر و همچنین حمایت‌های لازم از سوی مسوولان می‌توان شاهد جذب و حضور سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و استقرار و راه‌اندازی واحدهای صنعتی در مناطق بندری کشور بود و با سرمایه‌گذاری هر چه بیشتر در بنادر کشور می‌توان ضمن بهره‌مندی از تجهیزات تخلیه و بارگیری، موجبات ارتقای کارآمدی و کاربری پروسه انتقال و جابهجایی کالاها را هم فراهم کرد.
ارسال نظر