سه درس آموختنی  ازگردشگری بالی اندونزی

مترجم: مهدی نیکوئی nikoueimahdi@gmail.com با اطمینان می‌توان جزیره بالی را جواهر اقتصادی اندونزی نامید. این جزیره زیبا و سرزنده ۵۰ درصد از درآمدهای گردشگری ملی را به خود اختصاص داده است. از نظر اقتصادی، بالی به صورت گسترده‌ای براساس گردشگری و درآمدهای ورود گردشگران خارجی توسعه یافته است. این مطلب زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که درمی‌یابیم بالی تنها ۵۶۳۶ کیلومتر مربع مساحت داشته و جمعیت نه‌چندان زیادی برابر با ۳ میلیون نفر را دارا است. جدا از آمارهای تامل‌برانگیز مرتبط با بالی، می‌توان گفت که مقایسه وضعیت گردشگری کشورها با یک جزیره مانند مقایسه سیب و پرتقال است. اما در صورتی که بخواهیم صنعت گردشگری خود را توسعه دهیم، قطعا درس‌های بسیاری می‌توان از راز موفقیت این جزیره گرفت. سه راه‌حل ساده‌ای را که صاحب‌نظران معتقدند، می‌توان از موفقیت بالی آموخت، می‌توان به این صورت بیان کرد:

۱- خدمات کافی و میهمان‌نوازی

مردم جزیره بالی در سراسر دنیا به خونگرمی، میهمان‌نوازی و کیفیت خدمات شهره هستند. به‌دلیل فرهنگ منعطف و پذیرای آنها، اهالی بالی می‌توانند ضمن میزبانی و پذیرایی از خارجی‌ها، فرهنگ غنی و آداب و رسوم دیرینه خود را نیز حفظ کنند. این ویژگی آنها مورد توجه و علاقه گردشگران است.

مردم بالی همچنین توانسته‌اند کیفیت خدمات ارائه شده خود را به سطحی برسانند که امروزه می‌توانند با کشورهای توسعه‌یافته رقابت کنند. هر چند در بالی محدودیت‌های زبانی و گفتاری زیادی با گردشگران مشاهده می‌شود، اما آنچه اهمیت بیشتری برای بازدیدکنندگان دارد، تلاش و کوششی است که آنها برای تدارک آرامش و میهمان‌نوازی تمام و کمال مسافران از خود نشان می‌دهند.

۲- حفظ هویت و زیبایی‌های فرهنگی

ابتکاری که بالی در این زمینه به‌کار برده است، ایجاد اقامتگاه‌ها و موزه‌ها در کنار یکدیگر است. همچنین اضافه کردن مولفه‌های فرهنگی به اقامتگاه‌ها و طراحی داخلی و خارجی آنها براساس فرهنگ بالی از دیگر راهکارهای استفاده شده در این مقصد است. این اقامتگاه‌ها که از آنها تحت نام موزه-اقامتگاه یاد می‌شود، هم جاذبه‌ای فرهنگی برای گردشگران بوده و هم توانسته است فرهنگ مردم بالی را زنده نگاه دارد و مانع از گسستگی فرهنگی شود. به این طریق درآمدهای موزه‌ها نیز افزایش یافته است. میهمانانی که در این اقامتگاه‌ها می‌مانند، بلیت ورودی رایگان به موزه‌ دریافت می‌کنند که می‌توانند از نقاشی‌ها و سایر آثار هنری این جزیره بازدید کنند. تئاترهای خیابانی غالبا نمایش‌دهنده رقص سنتی و اجراهای موسیقی هستند. رقص، موسیقی و نقاشی به صورت رایگان برای میهمانان جوان‌تر اقامتگاه‌ها ارائه می‌شود.

این مطلب زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که متوجه می‌شویم بیشتر کشورهای در حال توسعه برای توسعه صنعت گردشگری خود اقدام به ایجاد هتل‌ها و اقامتگاه‌هایی می‌کنند که تقریبا هیچ ویژگی فرهنگی نداشته و مشابه آن را می‌توان در بسیاری از کشورهای دیگر نیز مشاهده کرد. از طرفی توجه بیش از اندازه به منافع اقتصادی و نادیده گرفتن ابعاد دیگر توسعه باعث گسستگی فرهنگی و اجتماعی شده است. اما تجربه بالی نشان می‌دهد که برای ارائه خدمات تراز اول به گردشگران و جلب توجه آنها نیاز نیست که از سبک معماری یا سایر ابعاد فرهنگی آنها تقلید کرد.

۳- استفاده هوشمندانه از چشم‌اندازها و احترام به محیط

امروزه توریسم را شاید بتوان تنها صنعت درآمدزای بالی دانست و با این وجود بالی یکی از ثروتمندترین نواحی اندونزی محسوب می‌شود. نکته جالب‌تر این است که تنها سه دهه پیش اقتصاد بالی، چه از نظر اشتغال نیروی انسانی و چه از نظر درآمدها به شدت وابسته به کشاورزی بود. با مدیریت مناسب شاهد هستیم که در این جزیره سواحل تمیز و بکر هستند، جنگل‌ها (به‌خصوص جنگل میمون) به خوبی حفاظت شده‌اند و مزارع برنج نه‌تنها از نظر زیبایی بلکه از نظر اقتصادی نیز به خوبی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

«اقامتگاه پنج ستاره چهارفصل سایان» پیرامون چشم‌انداز سبز ساخته شده و بر کرانه رود سحرآمیز آیانگ قرار دارد. مزارع کوچک برنج و سبزیجات به همراه درختان میوه به زیبایی در محوطه اقامتگاه کاشته شده‌اند. در حدود ۲۰ دقیقه دورتر از مزارع سرسبز و دره پرآب می‌توان به کافه‌ها و رستوران‌هایی رسید که فضایی آرام و دلچسب را در کنار مزارع برنج به گردشگران هدیه می‌کنند. اما در بسیاری از مقاصد گردشگری جهان شاهد هستیم که این احترام به طبیعت و حفظ یکپارچگی آن مورد توجه کافی قرار نمی‌گیرد و برای کسب درآمد و منافع اقتصادی بیشتر نادانسته به سایر بخش‌های اقتصادی و محیط‌زیست لطمه می‌زنند. این موضوع باعث می‌شود پایداری مقصد به خطر افتاده و در بلندمدت نتواند نیازهای اقتصادی ساکنان را تامین کند.