تسریع واکسیناسیون چگونه میتواند به بازار پولساز توریسم کمک کند؟
فرصت ارزی در احیای گردشگری
در این بین نگاه بخش عمدهای از کشورها به حوزههای خدماتی در کنار بخشهای صنعتی است. یکی از گستردهترین پیشرانهای اقتصادی جهان که بزرگترین صنعت خدماتی دنیا هم محسوب میشود، گردشگری است. سهامدار اصلی حوزه اشتغال که سهمی بیش از ۱۰ درصد شاغلان جهان را به خود اختصاص میداد. رشد نزدیک به ۴ درصدی این صنعت طی سالهای اخیر تا پیش از همه گیری ویروس کرونا و پیشی گرفتن از حوزههایی چون عمران و ساختوساز، خردهفروشی و عمدهفروشی، خدمات درمانی، کشاورزی و... نشان از ابزاری قدرتمند در اقتصاد جهانی دارد که البته به همان میزان که آسیبپذیر است بیش از آن انعطافپذیری و ظرفیت بالایی در بازیابی از شوکهای مختلف دارد.
کشور ما نیز همچون دیگر کشورهای دنیا، آسیبهای جدی در حوزههای مختلف تجربه کرده و همچنان این شرایط باعث ایجاد سختیهای زیادی در زندگی مردم بهویژه دهکهای پایین جامعه شده که در این بین با توجه بهوجود تحریمها و اهرمهای بازدارنده مالی و مبادلاتی، شاهد شرایط نامطلوبی در بسیاری از شاخصهای اقتصادی و بهتبع آن افزایش معضلات اجتماعی و گرفتاریهای حوزههای مختلف هستیم. بدون شک با توجه بهوجود فاکتورهایی چون گستردگی و تنوع اقلیمی و معماری و فرهنگی در کشور و علاقهمندی رو به تصاعد ایرانیان به سفر و از آنجا که سهم سفرهای داخلی رقمی بیش از ۷۰ درصد از مخارج کل سفر را به خود اختصاص میدهد بهنظر میرسد در شرایط سخت امروز جامعه ما توجه جدی به مقوله گردشگری میتواند علاوه بر افزایش سرعت و میزان ورود ارز به کشور، باعث توسعه اقتصادی سریع و افزایش فرصتهای اقتصادی- اجتماعی در سطح کشورشود. گسترش گردشگری در دهههای اخیر به ویژه افزایش چشمگیر سرمایهگذاریها در بخشهای مختلف از جمله اقامتی، پذیرایی، حملونقل و ایجاد بنگاههای کوچک و بهویژه کسبوکارهای خرد تحتتاثیر این وضعیت، اکنون بستری برای توزیع مناسبتر ثروت از دل ظرفیتهای اقتصادی موجود فراهم آورده است از هتلها و مجموعههای بزرگ در کلانشهرها گرفته تا اقامتگاههای بومگردی در روستاها، حتی در دورافتادهترین مناطق کشور.
درحالیکه براساس آمارها بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان خسارت به این صنعت در کشور وارد آمده و بیکاری بخش زیادی از شاغلان را در پی داشته اما بدون شک سریعتر از سایر حوزهها بازیابی خواهد شد و اگر سیاستهای در دست پیگیری نظام برای کاهش فشارهای بینالمللی به نتیجه برسد این شرایط حالتی «موج مثبت» را در افزایش تعداد گردشگران خارجی تجربه خواهد کرد. بدون شک کرونا آنچنان فشاری به اقتصاد جهانی وارد آورده که یکی از مهمترین رویکردهای کشورهای صاحب قدرت حضور و بهرهبرداری از بازارهای بزرگ و جدیدی همچون ایران است که پیش از این سهلالورود نبودند. شرایطی که فرصتهای زیادی برای کشورمان در پی خواهد داشت.
اگر روند واکسیناسیون سرعت بگیرد رفتهرفته میتوان از نیمه دوم سال شاهد تحرک در بازار گردشگری داخلی و در پایان سال ورود مجدد گردشگران خارجی بود. دولت جدید باید با درک مناسب این موضوع، تمرکز جدیتری بر سرعت بخشیدن به این روند داشته باشد. بهرهگیری از روشهایی چون تهاتر و نیز خرید واکسن از محل پولهای بلوکهشده در کنار خرید از محل ذخایر ارزی بانکمرکزی میتواند سرعت ورود واکسن به کشور را افزایش دهد تا در کنار تولید واکسنهای داخلی و روانه شدن آنها به جامعه، شرایط مناسب و قابل اتکایی را در کشور شاهد باشیم که حاصل آن سرعت بخشیدن به خروج از وضعیت نفسگیر کنونی است.
تاکید مجدد بر این نکته ضروری است که با بهبود شرایط شاهد افزایش چشمگیر رفتوآمدها در مسافتهای کوتاه و رفتهرفته مسافتهای طولانیتر خواهیم بود و این یعنی عملکرد مناسب گردشگری در اشتغال و درآمد و سوق دادن پول از بازارهای بزرگتر به محیطهای کوچکتر و کاهش آسیبهای این دست محیطها، چراکه با در نظر گرفتن تاثیرپذیری زنجیرهای و ضربدری عوامل اثرگذار در اقتصاد و بالا بودن ضریب تکاثر اشتغال در این بخش، گردشگری تعویض طلایی اقتصاد ما خواهد بود، پس واکسیناسیون وقت طلایی برای تعویض طلایی به حساب میآید.