راه باریکه سفر بسته می‌شود؟

براساس آمارهای ارائه شده از سازمان جهانی گردشگری طی ۵ ماه نخست سال ۲۰۲۰ تعداد گردشگران بین‌المللی در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۱۹ بیش از ۵۰ درصد کاهش داشته و حدود ۳۰۰ میلیون توریست ورودی را از دست داده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کاهش مسافران بین‌المللی طی ۵ ماه نخست ۲۰۲۰ براثر شیوع ویروس کرونا در جهان سه برابر بیشتر از کاهش مسافران سال ۲۰۰۹ به دلیل بحران اقتصاد جهانی بوده است. بسته شدن کامل مرزهای بین‌المللی براثر شیوع ویروس کرونا منجر به کاهش ۹۸ درصدی ورود گردشگران بین‌المللی در ماه مه در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ شده است.سقوط چشمگیر جهانگردی به‌ویژه در کشورهای درحال توسعه، معیشت میلیون‌ها نفر در جهان را در معرض خطر قرار داده است که این امر دولت‌ها در هر منطقه از جهان را با مسوولیت دوگانه‌ای همراه کرده است که از جهتی باید بهداشت عمومی را در اولویت قرار دهند و از طرف دیگر باید به حفاظت از مشاغل مرتبط با بازارهای پرآسیب (همچون بازار گردشگری) و معیشت شهروندان خود بپردازند. از این رو برخی کشورها به‌منظور بازیابی مجدد سفر و بازگیری رونق اقتصادی مشاغل اقدام به بازگشایی تدریجی مرزهای ملی و شروع سفرهای هوایی و زمینی همراه با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی کرده‌اند. بازگشایی تدریجی و محتاطانه در نیم‌کره شمالی و به‌ویژه باز شدن مرزهای منطقه شنگن اتحادیه اروپا از اول ژوئیه از جمله این تحولات بوده است.به گزارش «دنیای‌اقتصاد» براساس شاخص‌های سازمان جهانی گردشگری، باوجود بازگشت تدریجی برخی مناطق به بازار گردشگری و جهانگردی، اما همچنان بین ماه مه تا آگوست (اوایل اردیبهشت تا اوایل مرداد) با کاهش ورود توریست خارجی همراه بوده است. باتوجه به بحران پیش رو و عدم مهار و کنترل ویروس کرونا و بی‌اعتمادی مردم جهان به سفر کردن، اکثر کارشناسان احتمال بهبود گردشگری بین‌المللی را تا نیمه دوم ۲۰۲۱ برآورد کرده‌اند و برخی از آنان انتظار بازیابی گردشگری بین‌المللی در نیمه نخست سال ۲۰۲۱ را دارند. کارشناسان از جمله خطرات افت ورود گردشگران را محدودیت مسافرتی و تعطیلی بسیاری از مرزها که همچنان در اکثر مقاصد وجود دارد، می‌دانند. از مهم‌ترین بازارهای گردشگرفرست و گردشگرپذیر جهان همچون آمریکا و چین به‌دلیل نگرانی‌هایی از ایمنی سفرها، شیوع مجدد ویروس کرونا، خطرات ناشی از بسته شدن مرزها و جلوگیری از فعالیت‌های جدید، همچنین نگرانی‌های مربوط به کمبود اطلاعات قابل اعتماد و وخامت محیط اقتصادی امکان سفر وجود ندارد. اگرچه برخی از کشورهای اروپایی از ماه ژوئن (خرداد) و برخی کشورهای دیگر از ماه ژوئیه (تیر) اقدام به بازگشایی مرزهای خود برای آغاز سفرها کرده‌اند اما شروع پیک جدید شیوع کرونا در سراسر اروپا و سایر کشورها، پیشرفت‌های اخیر را در معرض تهدید مجدد قرار داده است. سازمان تجارت و توسعه سازمان ملل در اوایل ماه ژوئیه خسارت ۲/ ۲ تریلیون دلاری تا پایان سال ۲۰۲۰ را ارزیابی کرده است. بازار گردشگری به‌طور مستقیم در معرض آسیب ناشی از بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ قرار دارد زیرا بیشتر افراد در جهان به‌منظور جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا در خانه‌های خود می‌مانند. در ماه ژوئن اتحادیه بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (IATA) خسارت شرکت‌های هواپیمایی در سال ۲۰۲۰ را ۳/ ۸۴ میلیارد دلار برآورد کرده و احتمال بازگشت سفرهای هوایی به زمان پیشاکرونا را تا سال ۲۰۲۴ برآورد کرده است.