مواجهه جدید خطوط هوایی خارجی با مسافران پروازهای لغو شده
عطر و ادکلن به جای بلیت
تا هفته گذشته شرکت‌های هوایی برای توضیح اینکه پول مسافران را چرا بر نمی‌گردانند فقط در قالب یک موضوع با آژانس‌های مسافرتی صحبت و به آنها اعلام کردند به زودی پول مسافران را پرداخت می‌کنیم اما تحقیقات و بررسی‌های جدید «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد شرکت‌های هوایی زمین بازی با مسافران پروازهای کنسلی کرونا را عوض کردند. بدهکاران مسافران کنسلی(شرکت‌های هوایی) بازی تازه‌ای را مقابل افرادی که پیش از عید بلیت پرواز برای سفر خارجی داشته‌اند شروع کردند. ضوابط و مقررات ظاهرا سختگیرانه متولی امور هوایی کشور هنوز نتوانسته طلب درحال کهنه شدن مسافران کنسلی عید ۹۹ را از خطوط هوایی داخلی و خارجی دریافت کند. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» برخی از خطوط هوایی خارجی از طریق واسطه دفاتر خدمات مسافرتی به مسافران پروازهای کنسلی تعطیلات نوروز پیغام می‌دهند که اگر به‌دنبال برگشت پول هستند می‌توانند عطر، ادکلن یا پوشاک خارجی از سایت‌های فروش بین‌المللی انتخاب کرده و معادل پول بلیت برای آنها اجناس مورد نیاز را ارسال کنند. در واقع چنین کشورهایی با یک تیر، دو نشان می‌زنند، زیرا نه تنها از پرداخت پول سر باز زده‌اند بلکه علاوه بر آن با توجه به‌وجود کرونا و کاهش فروش محصولات داخلی کشور خود این حوزه را با خرید اجباری که برای دفاتر خدمات مسافرتی و مسافران در نظر گرفته‌اند رونق خواهند بخشید. برخی از ایرلاین‌ها نیز به دفاتر خدمات مسافرتی پیشنهاد اعتبار کیلومتری پرواز را اعلام کرده‌اند به این معنا که مجموع طلبی را که یک آژانس مسافرتی از شرکت هوایی دارد برای بازگشت آن اعتبار پرواز (کیلومتری پرواز) از خط هوایی دریافت خواهد کرد. در واقع دفاتر درحال‌حاضر باید از پول خود بگذرند و این شرکت‌ها بعد از اتمام کرونا تعدادی بلیت و خدمات به آنها ارائه خواهند کرد. بازی سوم ایرلاین‌ها این است که به دفاتر خدمات مسافرتی اعلام کرده‌اند که مسافران احتمالی در دوران پساکرونا را جایگزین مسافران کنسلی عید ۹۹ کنند و هزینه را از مسافران پسا کرونا دریافت کرده و به مسافران کنسلی پرداخت کنند.
در این میان برخی دیگر از شرکت‌های هوایی شروع به اعطای چک با مدت زمان ۳ تا ۶ ماه کرده‌اند که همین امر نیز از نظر اقتصادی برای مسافران کنسلی اصلا مقرون به صرفه نیست زیرا آنها عنوان کرده‌اند اگر این پول را سرمایه‌گذاری می‌کردند می‌توانستند ارزش پول خود را بیشتر از اینها حفظ کنند. برخی از ایرلاین‌ها نیز به دفاتر خدمات مسافرتی اعلام کرده‌اند که در انتهای سال با آنها و تصفیه خواهند کرد. همچنین دسته‌ای دیگر از این شرکت‌های هوایی آب پاکی را روی دست دفاتر خدمات مسافرتی ریخته و به آنها عنوان کرده‌اند هرگاه به نقدینگی رسیدیم پولتان را بازمی‌گردانیم. در این میان دسته‌ای دیگر از این فعالان به اعطای چک‌های بلندمدت پرداخته‌اند. حرمت‌الله رفیعی رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران به «دنیای‌اقتصاد» گفت: دفاتر خدمات مسافرتی محصول سایر فعالان حوزه گردشگری را به فروش می‌رسانند و در واقع خود آنها محصولی برای عرضه ندارند. بنابراین در زمان بروز چنین مشکلاتی دفاتر باید ابتدا با نهادهای مربوط تصفیه حساب کنند و پس از آن وجه دریافتی از مسافران را به آنها بازگردانند. متاسفانه متولیان دولتی هم در مصاحبه با اصحاب رسانه و هم در بخشنامه‌ای به تمامی مسافران اعلام کردند که می‌توانند به دفاتر خدمات مسافرتی مراجعه کرده و وجوه دریافتی خود را پس بگیرند، حالا سوال ما اینجاست که درحالی‌که شرکت‌های هوایی و هتلداران پولی به دفاتر خدمات مسافرتی پرداخت نکرده‌اند چگونه باید مبالغ پرداختی مسافران را که مبلغ قابل‌توجهی هم هست به آنها پرداخت کنند. وی افزود: اما به هر حال باید پول مردم در کوتاه‌ترین زمان برگشت داده شود اما درحال‌حاضر دفاتر خدمات مسافرتی توان بازپس گرفتن پول خود که در واقع همان پول مردم است را از شرکت‌های هواپیمایی و هتلداران ندارند. یکی از مشکلات در صنعت گردشگری این است که ایرلاین‌ها به راحتی تصمیم می‌گیرند وارد این کشور شده و جیب مردم را خالی کنند و پس از دریافت میزان قابل‌توجهی سود تصمیم می‌گیرند از این کشور خارج شوند. درحال‌حاضر ایرلاینی در کشور وجود داشته که اعلام ورشکستگی کرده و میلیاردها تومان به دفاتر کشور ما بدهی دارد. یکی از ایرلاین‌ها بخشنامه‌ای صادر کرده است که تا دو ماه دیگر به ایران برنمی‌گردد و پس از آن نیز که مجددا فعالیت خود را آغاز کرد از ۶۰ روز بعد از شروع کار خود پول را به‌صورت اقساطی به آنها پرداخت می‌کند. متولیان گردشگری که در وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فعال هستند باید پاسخگو باشند که چه ضمانت‌نامه‌ای از این شرکت‌ها در دست دارند تا بتوانند پول مردم را از آنها پس بگیرند. زیرا صاحبان آژانس‌ها دارای بودجه درونی چند صد میلیارد تومانی نیستند که بتوانند پول مسافران را پرداخت کرده و بعدا از ایرلاین‌ها یا هتلداران دریافت کنند. رفیعی تصریح کرد: متولیان بخشنامه‌ای صادر کرده‌اند که خود آنها می‌دانند این بخشنامه قدرت اجرایی ندارد و چنین کاری صرفا موجب شده تا مسافران با دفاتر خدمات گردشگری درگیر شده و مشکلات بیشتر از آنچه که هست شود. در حق مردم جفا شده است. دولت می‌توانست از ابتدا اعلام کند که بسته‌ای با تسهیلات ویژه به مسافران برای چند ماه بعد از اتمام کرونا در نظر گرفته و گردشگران در دوران پسا کرونا می‌توانند با شرایطی بهتر سفر خود را انجام دهند. بنابراین از فعالان قوه قضائیه خواهشمندم که پول مسافران را از حساب ایرلاین‌ها خارج کرده و به مردم بازگردانند. این درحالی است که مقامات هوایی طی همه این سال‌ها این‌طور اظهار می‌کردند که ضابطان ناظر بر کار شرکت‌های هوایی به قدری سختگیرانه است که هیچ زمانی حقوق مسافران در خطوط هوایی به‌خصوص خطوط خارجی پایمال نخواهد شد. در این میان یکی از بخش‌هایی که به خوبی وظایف خود را انجام داده است بخش ریلی است که باوجود اینکه هنوز خبری از تسهیلات حمایتی کرونایی برای آنها نیست هزینه بلیت مسافران را به‌طور کامل مسترد کرده‌اند. تاکنون خطوط هوایی ۸۰۰ میلیارد تومان به دفاتر مسافرتی درخصوص مسافران کنسلی عید نوروز ۹۹ پرداخت کرده‌اند که این مبلغ عمدتا به خودی‌ها و مسافرانی که آشنایی در دفاتر خدمات مسافرتی داشته‌اند پرداخت شده است. در واقع می‌توان گفت آن دسته از مسافرانی که با دفاتر مسافرتی آشنا بوده‌اند توانسته‌اند به سختی پول خود را بازپس گیرند.
