بازار گردشگر خارجی چقدر آسیب دید؟
توریست ورودی در مسیر کاهش
بررسیهای «دنیایاقتصاد» درباره تغییر نبض بازار گردشگر خارجی نشان میدهد: طی سه ماه گذشته با سقوط ۲۵ درصدی بازار گردشگر خارجی مواجه بودهایم، زیرا مطابق آمارها در سال ۹۷ تعداد توریستهای خارجی با ۵۰ درصد رشد به ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر رسید. در بهار امسال نیز ۴۱ درصد نرخ رشد را تجربه کردهایم علاوه بر آن این نرخ رشد در ۷ ماه ابتدای امسال نیز ۲۴ درصد تعیین شده است که ۵ میلیون و ۸۹۰ هزار نفر گردشگر خارجی وارد ایران شدهاند. در مهر ۹۸ نیز ورود ۸۰۰ هزار نفر گردشگر خارجی به کشور را تجربه کردهایم.
دو تنش داخلی ضربه شدیدی به بازار گردشگری ورودی وارد کرده است که تنش اول مربوط به اعتراضهای ناشی از افزایش قیمت سوخت در اواخر آبان و اوایل آذر است و تنش دوم در دیماه رقم خورد که ضربه آن به بازار گردشگری به مراتب شدیدتر از تنش قبلی بود ومربوط به حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در دیماه میشود که باعث شد شرکتهای هواپیمایی خارجی برای مدتی پروازهای خود را از روی آسمان ایران تعلیق کنند. در کنار این امر حجم قابل توجهی از تورهای خارجی به ایران به حالت تعلیق درآمد؛ بهطوریکه ماههای گذشته فعالان بازار گردشگری ایران در حوزه رزرو هتل و ارائه خدمات توریستی به گردشگران خارجی اعلام کردند بیش از ۵۰ درصد از تورهای خارجی به ایران لغو شده است. اکنون آمار مربوط به ورود ۸ میلیون گردشگر خارجی که طی ده ماه اول امسال توسط وزیر میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری اعلام شد نشاندهنده ضربات اتفاقات اخیر به بازار توریسم ایران است. البته از بین ۲ تنش داخلی تنش مربوط به سقوط هواپیمای اوکراینی بیشترین ضربه را به بازار گردشگری خارجی وارد کرد. بهطوریکه بخش زیادی از سفرها صرفا در آبان ماه رقم خورده است و بیشترین رکود ورود توریست خارجی در آذر و دی بوده است.
البته این کاهش توریست ورودی به کشور صرفا از این دو تنش داخلی تاثیر نگرفته است؛ بلکه اتفاقات برجامی و همچنین رکود اقتصادی در کشور نیز طبق بررسیهای سازمان جهانی گردشگری بر کاهشی شدن جریان ورود توریست به کشور تاثیر داشته است.در حال حاضر نه تنها شدت افزایش ورود توریست خارجی به ایران کاهش یافته، بلکه با وجود اینکه متولیان گردشگری امیدوار بودند جذب گردشگران خارجی تا پایان سال به ۱۰ میلیون نفر برسد احتمالا این نرخ رشد تا پایان سال ۹۸ منفی نیز خواهد شد. اما گویا ناآرامیهای ناشی از افزایش قیمت بنزین و حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی موجب شد تا توریستهای خارجی ایران را منطقهای ناامن بدانند و همین امر نیز موجب ریزش گردشگران ورودی شد و اگر روند سه ماهه اخیر(ورود ماهانه ۶۵۰ هزار نفر به کشور) در سه ماهه باقی مانده پایان سال ادامه پیدا کند در این زمان با نگاهی خوشبینانه اگرتعداد آنها کاهش پیدا نکند ورود گردشگر به کشور میتواند به مرز ۱۰میلیون نفر برسد که اگر این امر محقق شود آن را مدیون رشد مثبت در نیمه اول امسال هستیم. علاوه بر آن، سازمان جهانی نیز پیشتر ۲ عامل کاهنده جریان ورود گردشگر به ایران را که شامل رکود اقتصادی و برجام بود، اعلام کرده بود.یکی از مزایای ورود گردشگر خارجی به هر کشور مربوط به درآمد ارزی است که توسط توریستهای خارجی در آن کشور ایجاد میشود. با توجه به اینکه هر گردشگر خارجی بهطور میانگین ۱۴۰۰ دلار برای ایران ارزآوری به همراه دارد این کاهش ورود گردشگر به کشور میتواند بر افت ارز ورودی به کشور نیز تاثیرگذار باشد.