«8+1» شرط ورود 20 میلیون توریست

بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد: برای اینکه تعداد گردشگران ورودی به کشور ۳ برابر شود باید در زیرساخت‌های «نرم» و «سخت» حوزه گردشگری هشت گام تحول‌ساز برداشته شود و در عین حال یک منفی‌زدایی از این بازار- حذف نقاط ضعف- نیز مورد نیاز است. با وجود اینکه جذب گردشگر خارجی اهمیت فراوانی در تمام کشورهای جهان دارد اما حفظ گردشگران جذب شده و همچنین ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای جذب گردشگر جدید نیز یکی از پر اهمیت‌ترین و مهم‌ترین موضوعاتی است که باید دولت‌ها به آن بپردازند، موضوعی که شاید بتوان به جرات گفت که حفظ گردشگر خارجی از جذب آن بسیار دشوارتر است و برای تحقق این امر همه کشورها نیازمند آماده‌سازی زیرساخت‌های قابل‌توجهی هستند. «توسعه گردشگری» یک از موضوعات تجربه‌شده در دنیا محسوب می‌شود؛ به‌طوری‌که هفت دهه است که کشورهای مختلف دنیا آن را مورد بررسی قرار داده و تجربیات منحصربه‌فردی را نیز کسب کرده‌اند و ایران نیز می‌تواند از این تجربیات استفاده و صنعت گردشگری خود را فعال کند.

ناصر رضایی، رئیس پژوهشکده گردشگری وزارتخانه میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: همه کشورهای جهان برای جذب گردشگر ابتدا به رصد بازار هدف و تبلیغات و بازاریابی می‌پردازند و پس از استخراج اطلاعات آنها را در اختیار بخش خصوصی قرار می‌دهند زیرا بخش خصوصی برای تبلیغات از امکانات و توان مالی کافی برخوردار نیست. علاوه‌بر آن دولت باید ایمنی و امنیت را در فضاهای گردشگری ایجاد کند و «زیرساخت‌های نرم» و «سخت» را نیز در کشور مهیا سازد. وی «زیرساخت‌های نرم» را مربوط به بخش‌های مدیریتی و برنامه‌ای عنوان کرد و گفت: در راستای تحقق آنها باید مدیران پرسابقه در راس کار قرار گیرند که در حوزه گردشگری این مدیران نیازمند داشتن تحصیلات مرتبط نیز هستند تا با استفاده از تجربه عملی در کنار آموزش‌های آکادمیک بتوانند بهترین مدیریت در این بخش را داشته باشند.

رضایی تصریح کرد: در «زیرساخت‌های سخت» که شامل حمل‌و‌نقل (ریلی، جاده‌ای و هوایی)، اقامتگاه‌ها، بنادر و فرودگاه‌ها است کشور ما کمبودهای قابل‌توجهی دارد و در بهره‌برداری‌ها با مشکلات متنوعی همراه بوده است و همچنین با وجود داشتن تجهیزات و دستگاه‌های پیشرفته، در فضای مجازی دارای ارتباطاتی بسیار محدود با دنیا هستیم. بنابراین با وجود اینکه از نظر رونق صنعت گردشگری جذب ۲۰ میلیون گردشگر تا سال ۱۴۰۴ می‌تواند محاسن بی‌شماری داشته باشد، اما در حال‌حاضر ظرفیت اسکان ما بسیار ضعیف است؛ به‌طوری‌‌که کمبودهای قابل‌توجهی همچون هتل‌های چهار و پنج ستاره را در این حوزه داریم.

وی تاکید کرد: در حال‌حاضر ایران دارای دو تا چهار هزار نوع غذا است اما متاسفانه در هتل‌ها، مهمانپذیرها، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و رستوران‌ها برای پذیرایی از گردشگران به منوی محدود و یکنواختی اکتفا می‌شود که این ضعف نیازمند آموزش‌هایی از سوی مراکز مربوطه است. مرتضی احمدی، مشاور معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری درباره هدف جذب ۲۰ میلیونی گردشگران خارجی گفت: زمانی که یک مکان به‌عنوان مقصد گردشگری جهان معرفی می‌شود باید در راستای دستیابی به موفقیت عزم جدی در سطح کلان داشته باشیم، همان‌طور که در حال‌حاضر در سیاست‌های کلی نظام به این تفاهم‌ها رسیده‌ایم. وی افزود: با توجه به اینکه در بند پنجم ماده ۱۰۰ برنامه ششم توسعه سیاست‌های کلی مورد بحث قرار گرفته؛ به صراحت اشاره شده که باید تعداد گردشگران ورودی به کشور پنج برابر شود و برای اجرایی شدن این برنامه باید حوزه توسعه گردشگری کاملا مشخص و تعیین شده باشد و همچنین هماهنگی‌های لازم با سایر بخش‌های ارگان‌های دولتی نیز انجام شود.

وی تاکید کرد: داشتن مطالعات و برنامه‌ریزی دقیق روی ظرفیت‌های کشور، معرفی ایران، اطلاع‌رسانی در خصوص جاذبه‌های گردشگری و از بین بردن تصویر منفی ایران با نشان دادن قوانین حاکم در کشور و ارائه اطلاعات دقیق درخصوص هزینه و شرایط ویلا، هتل، حمل‌و‌نقل و امنیت اقامتگاه‌ها از جمله کارهایی است که دولت باید برای رسیدن به هدف جذب ۲۰ میلیون گردشگر انجام دهد. احمدی تصریح کرد: باید قبل از جذب ۲۰ میلیون گردشگر وضعیت پروازهای بین شهری را ساماندهی کنیم یعنی باید از کشور مبدا به شهرهای پرگردشگر پروازهای مستقیمی را تعبیه کنیم علاوه‌بر آن در حوزه حمل‌و‌نقل زمینی نیز باید از اتوبوس‌های توریستی با تمام امکانات که دارای امنیت و راحتی باشند برای جابه‌جایی گردشگران استفاده شود.

وی یکی از مشکلات گردشگران را کمبود اقامتگاه عنوان کرد و گفت: همه توریست‌هایی که به نقاط مختلف جهان سفر می‌کنند؛ توریست‌های لاکچری نیستند و با توجه به اینکه ما چگونه بازار گردشگری خود را تعریف کنیم، می‌توانیم از پتانسیل‌های سنتی موجود برای ایجاد انواع اقامتگاه‌های بوم‌گردی، هتل‌های کم‌ستاره و مسافرخانه‌ها استفاده کنیم. علاوه‌بر آن باید در بازار اقامتگاهی ایران مدیریت دقیق‌تری صورت گیرد زیرا در برخی ایام (همانند چند روز تعطیلی رسمی) شاهد کمبود اقامتگاه در آن بازه زمانی هستیم. در صورتی که در سایر روزهای سال ۸۰ درصد اقامتگاه‌ها بدون مسافر  هستند. احمدی درخصوص کمبودهایی که در حوزه پذیرایی از گردشگران وجود دارد، عنوان کرد: باید برای بر طرف کردن این مشکل ارتباط خوبی بین تورگردانان و رستوران‌داران برقرار کنیم تا با تشکیل گروه‌های حرفه‌ای چنین مشکلاتی از میان برداشته شود.