امکانات موثر ایران

در سراسر جهان مناطقی که دارای چشمه‌های آب گرم حاوی املاح مفید هستند، از جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شوند که شمار فراوانی از چشمه‌های آب‌گرم با فعالیت آتشفشانی در ارتباط هستند و در بسیاری از موارد، مقادیر زیادی املاح و گازهای مختلف، همراه با آب این چشمه‌ها به سطح زمین آورده می‌شود. طبیعت‌درمانی با تکیه بر ویژگی‌های آب و هوایی و طبیعی مناطق مختلف، همچنین پتانسیل‌های آن در ایران نیز بسیار دیده می‌شود. استفاده از اثرات شفابخش چشمه‌های آب گرم برای درمان بیماری‌ها در پزشکی نوین و نیز انواع طب مکمل، جایگاه ویژه‌ای در گردشگری درمانی کشور دارد و در موارد متعددی توصیه می‌شود. در ایران شمار، کیفیت و پراکنش بیش از ۴۵۰ چشمه آب‌گرم به‌گونه‌ای‌ است که می‌توان طبیعت درمانی با استفاده از اثرات درمانی چشمه‌های آب گرم را به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزار و منابع گردشگری کشور معرفی کرد. بیشتر چشمه‌های آب گرم ایران در دامنه‌های رشته کوه البرز قرار دارد.

با وجود این، تعداد و کثرت چشمه‌های آب‌گرم در دیگر نقاط کشور نیز جالب‌توجه است. از دیگر شاخه‌های مرسوم در طبیعت درمانی، بهره‌مندی از مناطق ییلاقی به‌عنوان نقاهتگاه است که در ایران نیز از گذشته‌های دور تاکنون معمول بوده است. لجن درمانی نیز گزینه‌ای است که بسیاری از گردشگران آن را به‌عنوان روش درمان خود انتخاب می‌کنند. سواحل دریاچه ارومیه در ایران و همچنین دامنه‌های کوه تفتان با داشتن لجن‌های سرشار از مواد معدنی و درمانی می‌توانند در جذب گردشگر سلامت نقش موثری را ایفا کنند. این گل و لای ته‌نشین شده از آب‌های معدنی در درمان بیماری‌های پوستی، مفصلی، بیماری‌های زنان، بیماری سیاتیک یا بیماری‌هایی که منشا روانی دارند، بسیار موثر عمل می‌کند. وجود دریاچه نمک هم در ایران بهانه‌ای برای سفر درمانی و سلامت به این کشور است. امروزه نمک‌درمانی مورد توجه بسیاری از توریست‌ها قرار گرفته است. از طرفی ایران نیز با داشتن گنبدها و غارهای نمک گزینه خوبی برای مقصد گردشگران سلامت است که نمک‌ در درمان بیماری‌های تنفسی مانند آسم، برونشیت و انواع سینوزیت بسیار موثر خواهد بود.

در همین حال، اکثر گردشگران سلامت به وسیله آب درمانی خود را مداوا می‌کنند. به شکرانه وجود بیش از هزار چشمه آب معدنی در کشور ایران، می‌توان از این روش درمانی نیز برای جذب گردشگر سلامت و درمان بیماری‌های بسیاری کمک گرفت. چشمه‌های آب‌گرم معدنی می‌تواند کمک بسیاری در درمان بیماری‌های مفصلی توریست‌ها باشند. نوشیدن آب معدنی نیز می‌تواند درمان‌کننده بیماری‌های بسیاری ازجمله سنگ‌کلیه باشد. از سوی دیگر، ایران در زمینه طب سنتی نیز دارای سابقه‌ای طولانی و به بلندای تاریخ ایران است. بسیاری از کشورها ازجمله یونان طب سنتی را از ایران آموخته‌اند. در واقع وفور گیاهان دارویی و ادویه‌جات مختلف در ایران زمین یکی از بهانه‌های سفر برای درمان به این کشور و رونق بخشیدن به صنعت جذب گردشگر سلامت است. اعمال روش‌های مختلف درمانی از جمله حجامت، زالو، فصد (رگ‌زنی) و استفاده از ماساژ درمانی از دیگر روش‌های درمانی طب سنتی در ایران است. در کنار همه این جاذبه‌های سلامت، قیمت عاملی مهم در جذب گردشگر سلامت به‌شمار می‌رود و این فاکتور بسیار موردتوجه توریست‌های سلامت قرار می‌گیرد. کشور ایران به‌دلیل پایین بودن هزینه‌های درمان نسبت به سایر کشورها می‌تواند جذب بیشتری در گردشگر سلامت داشته باشد.

چالش‌ها

اما عدم تعامل ایران با شرکت‌های بیمه‌ای معتبر دنیا، عدم اتصال سیستم بانکی کشور به سیستم‌های بین‌المللی بانکی نبود قوانین مناسب و سریع قضایی در امور پزشکی از مهم‌ترین نقطه ضعف در این صنعت پر سود به‌حساب می‌آید. بنا بر آمار منتشر شده به‌طور متوسط هر گردشگر سلامت، سه‌برابر یک گردشگر معمولی ارزآوری برای کشور دارد. این آمار فارغ از سایر ارزآوری‌های همراهان و کارآفرینی به ازای هر توریست است که معادل ذخیره پنجاه بشکه نفت به جهت ارزآوری و اشتغالزایی برای ۱۶ نفر به‌طور مستقیم و ۱۲۰ نفر به‌طور غیرمستقیم به جهت کارآفرینی و ایجاد شغل است. برای اینکه کشوری بتواند در صنعت توریسم درمانی به پیشرفت دست پیدا کند باید این موارد به خوبی رعایت شود:

- پزشکان و شاغلان در حرفه پزشکی باید در حرفه خود توانمند و فعال باشند.

- در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها باید استانداردهای روز و تکنولوژی نوین اعمال شود.

- هزینه‌های درمانی نباید خیلی بالا باشد.

- مقررات داخلی کشور نباید خیلی برای توریست‌ها سخت بوده و همچنین مقررات قضایی، درمانی و پزشکی باید مطابق با استاندارد جهانی باشد.

با توجه به این امر که ایران در این موارد توانسته نسبت به کشورهای منطقه بهتر عمل کند لذا توانایی بالایی در پیشرفت صنعت توریسم درمانی دارد و می‌تواند در این حوزه بسیار موفق‌تر عمل کند. البته علاوه‌بر تقویت عوامل جذب‌کننده توریست درمانی نباید از شناساندن امکانات و توانایی‌های کشور و همچنین شرکت در نمایشگاه‌ها وتبلیغات اصولی در این زمینه غافل ماند.