دو مانع بودجه‌ای سفرهای داخلی و خارجی

چالش‌هایی از جمله روند نامشخص شرکت در نمایشگاه‌های خارجی، سیاست‌های تبلیغاتی نامناسب دولت در حوزه گردشگری، آموزش نیافتن عموم مردم و دست‌اندرکاران توریسم و... تنها بخشی از مشکلات کلانی است که آژانس‌دارها با آنها مواجه هستند؛ مشکلاتی که روز گذشته در نشست هیات‌مدیره این انجمن با رسانه‌ها مطرح شد. در کنار این چالش‌ها اما انتقاداتی نیز به آژانس‌ها مطرح می‌شود؛ ارائه ناقص خدمات تعهدشده مانند راهنمای تور، عدم پاسخگویی کامل برخی کانترهای فروش، گرانی غیرمنتظره و نامتناسب تورها به‌ویژه در ایام پیک سفر، به‌روز نبودن خدمات آژانس‌ها و... بخشی از این انتقادها است که البته رئیس انجمن دفاتر مسافرتی ایران آنها را صرفا متوجه آژانس‌ها نمی‌داند و معتقد است ایرلاین‌ها، هتل‌ها و دیگر مراکز ارائه‌دهنده خدمات گردشگری که در این چرخه حضور دارند نیز در چنین مسائلی سهیم هستند. با این همه قرار است این انجمن ۷ اسفندماه ضمن برگزاری شصتمین سالگرد تاسیس خود، مطالبات و چالش‌های پیش‌روی این صنف را به مسوولان و نمایندگان مجلس اعلام کند تا همه درصدد رفع آنها برآیند.

مخالفت با افزایش عوارض خروج از کشور

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و هواپیمایی ایران در این نشست، ضمن غیرکارشناسی خواندن افزایش سه برابری عوارض خروج از کشور اعلام کرد: «این نهاد حتی با افزایش هزار تومانی این نرخ نیز مخالف است؛ چراکه این سوال وجود دارد که اساسا چرا چنین افزایشی باید رخ دهد، آن هم درحالی‌که معلوم نیست محل هزینه‌کرد این درآمدها کجاست؟»  حرمت‌الله رفیعی افزود: «به نظر می‌رسد دولت می‌خواهد با وضع این نرخ برای عوارض خروج از کشور، جلوی سفرهای خارجی مردم را بگیرد. اما مگر در قرآن نداریم که «سیروا فی‌الارض» ؟ آیا به نظر دوستان، این سیروا فی‌الارض تنها باید در ایران باشد؟ با این همه اگر این تصمیم وجود دارد که جلوی سفرهای خارجی را بگیریم، باید گفت این راهش نیست.» وی با اشاره به اینکه اگر گردشگر در تعطیلات به خارج از کشور نرود باید به سفرهای داخلی بپردازد، تصریح کرد: «به‌دلیل تعطیلات نابسامان می‌دانیم وضعیت جاده‌ها در تعطیلات به چه صورت درمی‌آید.

در چنین شرایطی مردم مجبورند تمام زمان تعطیلات خود را در ترافیک بگذرانند. بنابراین می‌بینیم که برای سفرهای داخلی نیز زیرساخت مناسبی نداریم. از سوی دیگر، همزمان با آنکه عوارض خروج از کشور سه برابر شده، قیمت بنزین نیز براساس لایحه بودجه ۹۷ درحال افزایش است؛ اتفاقی که مانع رشد سفرهای داخلی خواهد شد و به این ترتیب ما هم با عوارض خروج جلوی سفرهای خارجی را گرفته‌ایم و هم دربرابر سفرهای داخلی مانع قیمتی به نام بنزین گذاشته‌ایم.» به باور رفیعی، توسعه گردشگری هم به توسعه زیرساخت‌ها نیاز دارد و هم به معرفی بیشتر؛ دو مساله‌ای که دولت نسبت به آنها ظاهرا اهتمامی ندارد. این فعال گردشگری با تاکید بر اینکه در این مساله ما به‌عنوان آژانس‌دار چندان آسیب نمی‌بینیم، خاطرنشان کرد: «در واقع اینجا مردم عادی و طبقه متوسط هستند که باید فشار را تحمل کنند چراکه اغلب کسانی که از ما تور می‌خرند، چنین هزینه‌هایی برایشان دغدغه ایجاد نمی‌کند.» وی با ارائه این پیشنهاد که مالیات را می‌توان روی بلیت‌های هواپیما و براساس دوری و نزدیکی مسیرها گرفت، افزود: «به این ترتیب آژانس‌ها در همان زمان فروش بلیت می‌توانند مالیات را حساب کرده و به دولت بدهند و این سیستم امکان شناور بودن مالیات‌های اخذشده را نیز ایجاد می‌کند.»

ایرانِ گران، تعطیلاتِ نابسامان

رفیعی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه سفر به ایران گران است، تصریح کرد: «جذب گردشگران خارجی برای ما به لحاظ اقتصادی سود بیشتری دارد اما چالش‌های آن نیز کم نیست. در یک جمله می‌توان گفت زیرساخت‌های ما بسیار محدود است و در چنین زیرساخت‌هایی نمی‌توانیم به راحتی گردشگر به کشور بیاوریم. این درحالی است که اساسا ایران نسبت به مقاصد مشابهش، برای گردشگران گران محسوب می‌شود.» رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران همچنین با انتقاد از تعطیلات نامناسب در کشور، در پاسخ به انتقاد از گرانی ناگهانی تورها در ایام پیک سفر گفت: «ما دو فصل پرترافیک تعطیلات داریم و این مساله در گرانی تورها بی‌تاثیر نیست. زمانی که تنها در دو مقطع از سال آژانس‌ها می‌توانند درآمدی همراه با سود داشته باشند، بدیهی است که می‌خواهند زیان‌هایی که در دیگر ایام سال داشته‌اند را نیز جبران کنند.» وی ادامه داد: «این در شرایطی است که در همه دنیا تعطیلات در تمام فصول سال به‌طور متوازن توزیع شده است و به این ترتیب مردم می‌توانند برنامه‌های خود را برهمین اساس هماهنگ کنند.» رفیعی با بیان اینکه اگر نارضایتی درباره قیمت تورها و ارائه خدمات آژانس‌ها وجود دارد، ایرلاین‌ها نیز در آنها سهیم هستند، گفت: «در زمان پیک سفرهای اربعین، اعلام شد که بلیت هواپیما به مقصد عراق تنها باید یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان باشد؛ این درحالی بود که ما یک میلیون و ۸۰۰هزار تومان با ایرلاین قرارداد داشتیم. این‌گونه است که می‌توان متوجه ضرری شد که آژانس‌ها در چنین مواردی متحمل می‌شوند.»

بلاتکلیفی نمایشگاه‌ها

رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران درباره مشکلات حضور آژانس‌ها در نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز گفت: «ما بارها در این خصوص با مسوولان جدید سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صحبت کرده‌ و از آنها خواسته‌ایم برگزاری غرفه ایران در نمایشگاه‌های خارجی را واگذار کنند؛ با این همه این اتفاق در زمان مقتضی نمی‌افتد.» وی افزود: «علاوه بر این، به رغم آنکه این سازمان برای برگزاری نمایشگاه و تبلیغات و بازاریابی گردشگری بودجه دارد، اما به درستی هزینه نمی‌کند. برای مثال در مورد اخیر از ما خواسته شده برگزاری غرفه ایران در نمایشگاه برلین را که چیزی به آغاز آن باقی نمانده به عهده بگیریم اما سازمان برای پرداخت هزینه زمین در نمایشگاه نیز اقدامی نمی‌کند.» رفیعی یادآور شد: «این درحالی است که در دیگر کشورها دولت برای تبلیغات گردشگری هزینه می‌کند.»