هتلها بیشتر رزرو شده است یا بومگردیها؟
اقامتگاه مطلوب گردشگران نوروزی
او در این باره که سالهای گذشته در این تاریخ چنددرصد از اتاقهای هتلها در این شهر رزرو شده بودند، عنوان میکند: در سال ۹۶ و ۹۷ این عدد بین ۷۰ تا ۸۰درصد بود. سال ۱۳۹۸ با بارشهای شدید و وقوع سیل مواجه شدیم که سبب کنسلی رزروها و برگرداندن هزینهها شد. بعد از آن با شیوع کووید-۱۹ در کشور روبهرو بودیم که سفرها را به نحو قابلتوجهی کاهش داد و نوروز ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ تحتتاثیر آن قرار گرفت.
رئیس جامعه حرفهای هتلداران فارس اضافه میکند: نوروز سال ۱۴۰۱ بعد از دو سال و نیم همهگیری کرونا، مردم تصمیم به سفر گرفتند و طبیعی است نه تنها استان فارس بلکه سایر استانها نیز پذیرای گردشگران بود و ظرفیت هتلها نیز تکمیل شد. با این حال در سال جدید شمسی به واسطه اوضاع اقتصادی شاهد کاهش تعداد سفرهای نوروزی هستیم که سبب شده سفر از سفره برخی خانوارها حذف شود. او با ابراز امیدواری از در نظر گرفتن تمهیداتی برای بازگشت سفر به سبد خانوارهای ایرانی میگوید: سفر به لحاظ روحی و روانی از ارکانی است که یک انسان برای آینده میپروراند با این حال بسیاری این گزینه را به دلیل تورم و افزایش قیمت کالاهای مختلف کنار گذاشتهاند.
به نظر میرسد اقامتگاههای بومگردی وضعیتی بهتر از هتلها دارند و ضریب اشغال آنها نسبت به این تاسیسات بالاتر است. رئیس جامعه حرفهای هتلداران فارس در این باره میگوید: اقامتگاههای بومگردی نسبت به هتلها شرایط متفاوتی دارند. در حالی که متوسط اتاقهای هتل بین ۵۰ تا ۲۵۰ اتاق است، یک اقامتگاه ممکن است دو تا سه اتاق داشته باشد. در استان فارس ما نزدیک به ۱۶۰ اقامتگاه بودمگردی در مناطق مختلف داریم که با ظرفیتهای محدود به توریستها خدمات ارائه میدهند. او همچنین درباره برنامه هتلها به واسطه همزمانی نوروز و ماه رمضان بیان میکند: به رستورانهای هتلها اعلام شده دو وعده سحر و افطار را به وعدههای غذایی خود اضافه کنند تا مسافران در این استان هم سفر نوروزی خوبی داشته باشند و هم خدمات مرتبط با این ماه را دریافت کنند.
درآمد برای تمام فصول
کوروش پارسیان یکی از فعالان گردشگری در شیراز نیز در این باره به «دنیایاقتصاد» میگوید: گردشگری صنعتی است که به شرایط و تحولات اجتماعی و... در داخل و خارج مرتبط است. بنابراین ما باید اتفاقات و حوادث را رصد کنیم تا بتوانیم در این حوزه موفق باشیم.
او با اشاره به اینکه نگاه به صنعت گردشگری نمیتواند یک کسبوکار فصلی باشد میافزاید: ما فراتر از تعطیلات سال نو و دیگر تعطیلات مناسبتی باید به گردشگری در یک شهر یا منطقه نگاه کنیم. طبیعی است که در نوروز اقامتگاهها با استقبال بالا از سوی توریستها مواجه شوند و اغلب اتاقهای آنها پر باشد، اما این موضوع معیاری برای ترغیب سرمایهگذاری در این حوزه نیست. به گفته پارسیان در حال حاضر صنعت گردشگری به صنعتی ضررده بدل شده است. او ادامه میدهد: به عنوان فردی که در این حوزه سرمایه خود را صرف کرده است، احساس پشیمانی میکنم همانطور که بسیاری از افرادی که در تولید، سرمایهشان را به کار انداختند با ورود کالاهای ارزان از چین دچار ورشکستگی و پشیمانی شدند، زیرا با زیان قابلتوجهی مواجه شدهام.
به گفته این فعال کسبوکار گردشگری، یکی از دلایلی که باعث میشود یک کشور در حوزه توریسم با کاهش استقبال مواجه شود به تصویری که در ذهن گردشگر از آن وجود دارد، برمیگردد. او میگوید: گرچه ایران برای توریستهای خارجی همچنان یکی از امنترین مقاصد است اما تصویری که از رسانهها وجود دارد چنین گزارهای را تایید نمیکند و همین امر سبب میشود تعداد کسانی که قصد سفر به کشورمان را دارند با کاهش قابلتوجهی مواجه شود.
ضریب اشغال ۵۰ درصدی اقامتگاههای فارس
مجید جعفرزاده صاحب اقامتگاهی در شیراز هم از کاهش استقبال گردشگران به شیراز در نوروز ۱۴۰۲ خبر میدهد و به «دنیایاقتصاد» میگوید: در حال حاضر ۵۰درصد ظرفیت اقامتگاهها در این شهر رزرو شده است. یکی از دلایل این امر به گفته این فعال کسب و کار گردشگری به موضوع تورم برمیگردد. جعفرزاده میافزاید: تورم باعث شده مردم فقیرتر شوند و هزینههایی را که برای سفر در نظر گرفته بودند صرف موارد دیگر کنند. علاوه بر آن بسیاری هم انگیزهای برای سفر ندارند و در کنار آن آغاز ماه رمضان را هم داریم که باعث میشود برخی تصمیم بگیرند این ماه را در خانه باشند. به گفته این صاحب اقامتگاه گردشگری در شیراز اغلب رزروهای انجام شده به هفته اول نوروز برمیگردد. او میگوید: بخش اعظم این رزروها برای دوره بین ۲۸ اسفند تا سوم و چهارم فروردین انجام شده است و برای هفته دوم عید امکان رزرو برای اغلب اقامتگاهها مهیاست چون متقاضیان اندکی دارد. او در این باره که چه خدماتی در ماه رمضان به مسافران داده میشود، عنوان میکند: گردشگرانی که اقامتگاههای بومگردی را برمیگزینند، میتوانند خدمات مرتبط با این ماه از جمله سحری یا افطاری را دریافت کنند.
جعفرزاده در این باره که بیشترین متقاضیان سفر به شیراز از چه استانهایی هستند نیز میگوید: عمده مسافران ما از استانهای آذربایجان شرقی و غربی و شهرهای شمالی هستند. عموما تهرانیها در ماههای دی و بهمن به شیراز سفر میکنند تا پس از اقامت و گشت و گذار در شیراز بتوانند ادامه سفرشان را در شهرهای جنوبی داشته باشند. سالهای قبل نیز بیشتر مسافران از این شهرها بود، البته تعداد تهرانیها نسبت به سالهای قبل کمتر شده است.
«دنیایاقتصاد» در اسفند سال گذشته ضمن معرفی مقاصد جدید گردشگری در استان فارس، هزینههای اقامت در این استان را بررسی کرده بود. جدول منتشر شده در گزارش «نقشه سفر چهار روزه به شیراز» که در هفدهم اسفند ماه منتشر شد نشان میداد که هزینه اقامت در نوروز ۱۴۰۱ به ازای هر نفر یک شب در اقامتگاه بومگردی با استاندارد بالا به عدد ۲۵۰هزار تومان میرسید. این عدد برای هتلهای دوستاره ۳۳۰هزار تومان، هتل سهستاره ۴۳۰هزار تومان، هتل چهارستاره ۵۰۰هزار تومان و برای هتل پنجستاره ۹۰۰هزار تومان بود. این در حالی است که این عدد در نوروز ۱۴۰۲ برای اقامتگاه بومگردی ۶۰۰ هزارتومان، هتل دوستاره ۶۵۰هزار تومان، هتل سهستاره ۸۰۰هزار تومان، هتل چهارستاره یک میلیون تومان و هتل پنجستاره یک میلیون و ۸۰۰هزار تومان است. اگر این افزایش تقریبا ۱۰۰ درصدی را درکنار بالا رفتن سایر هزینهها بگذاریم آنگاه میتوان دلیل کمفروغی سفرهای نوروزی را بهتر درک کرد.