«دنیای‌اقتصاد» از زشت و زیبای سفر به «فیلبند» گزارش می‌دهد
ویلاسازی در «اقیانوس ابر»
شاید بتوان زیباترین منطقه در قسمت شرقی مازندران را روستای «فیلبند» در ارتفاعات منطقه چلاو دانست که قدم زدن در بالای دریایی از ابر برجسته‌‌‌ترین و مهم‌ترین ویژگی این روستای ییلاقی بسیار زیباست که طی چند سال گذشته، گردشگران بسیاری را از سراسر ایران به‌‌‌ویژه تهران به این روستا جذب می‌کند و این پدیده، فیلبند را به یکی از محبوب‌‌‌ترین نقاط دیدنی شمال کشور تبدیل کرده است. شاید آنچه که بیش از هرچیزی این روستای ییلاقی را برای ساکنان تهران محبوب کرده، فاصله نزدیک فیلبند به پایتخت است که امکان تماشای زیباترین مناظر ییلاقی و طلوع و غروب آفتاب بر فراز ابرها را فراهم می‌کند.
مسیر رسیدن به روستای فیلبند از طریق جاده هراز است و فاصله تهران تا این روستای مرتفع در حدود ۱۷۰ کیلومتر است اما پیچ وخم‌‌‌های جاده فرعی کوهستانی این روستا باعث می‌شود این مسیرحدود ۴ ساعت زمان ببرد. از تهران باید از خروجی‌‌‌های شمال شرق به بزرگراه تهران- پردیس وارد شد و با گذشتن از رودهن به خروجی جاده هراز رسید. جاده هراز را تا جنگل الیمستان ادامه داده و روبه‌روی روستای پرن به مسیر فرعی جاده فیلبند وارد شد. این مسیر فرعی در شرق جاده هراز قرار دارد. از تهران تا جاده فیلبند ۱۴۰ کیلومتر است و از ابتدای جاده فرعی ۳۰ کیلومتر تا روستای فیلبند راه دارد. اما طی کردن این مسافت حدود یک ساعت زمان می‌‌‌برد که باید از روستاهای چلاو ،پاشاکلا و سنگچال عبور کرد. روستای فیلبند که بعد از سنگچال قرار دارد بسیار پرپیچ و خم است که در زمان بارندگی تردد در این جاده خطرناک خواهد بود. این جاده پرپیچ و خم در پاییز و زمستان خطر بیشتری دارد و در زمان بارش‌‌‌های زمستانی امکان تردد به این روستا به دلیل خطر سقوط به دره وجود ندارد اما در بهار و تابستان سفر با ماشین شخصی به فیلبند میسر است.
«فیلبند»، روستایی در ارتفاع ۲۳۰۰ متری از سطح دریا، مرتفع‌‌‌ترین روستای شرق مازندران است که از این رو به «بام شرقی مازندران» شهرت دارد و تراکم ابر و مه در این منطقه به‌‌‌دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات است که علاوه بر رطوبت بالای هوا، نسبتا سرد و خشک است و به شکل ابر درآمده‌‌‌است.
زمان مناسب سفر به فیلبند، بهار و تابستان است و هرچه به سمت تابستان پیش برویم شرایط سفر بهتر می‌شود. این فاصله، شلوغ‌‌‌ترین زمان گردشگری منطقه است و گردشگران زیادی در این بازه زمانی از سال، به این روستا سفر می‌کنند. آب‌‌‌و‌‌‌هوای فیلبند در فصل بهار و پاییز متنوع، بارانی و خنک و همچنین بسیار برای سفر مطبوع است. اما جالب است بدانید در نیمه دوم تابستان، شب‌‌‌های فیلبند آنقدر سرد می‌شود که باید کنار بخاری یا زیر چند لایه پتو شب را به صبح برسانید. اما در فصول سرد حتی ساکنان روستا نیز به مناطق دیگر می‌‌‌روند و روستا خالی از سکنه خواهد شد. این فصلی بودن روستا، باعث شده تا این روستا به‌‌‌ویژه در فصل تابستان به یکی از گران‌‌‌ترین مناطق ییلاقی تبدیل شود و با توجه به اینکه در این روستا هتل یا مهمان‌‌‌پذیری وجود ندارد خانه‌‌‌های ییلاقی اجاره داده می‌‌‌شوند که در این بازه زمانی در مقایسه با دیگر نواحی مشابه بسیار گران ارزیابی می‌شود.
از همین رو بسیاری از گردشگران، کمپ زدن را بر اجاره خانه ترجیح می‌دهند که کمپ زدن در این منطقه بی‌‌‌نظیر هنگام طلوع خورشید که دریاچه ابر زیباترین حالت ممکن خود را به نمایش می‌‌‌گذارد، تجربه فوق‌العاده‌‌‌ای را برای گردشگران به‌‌‌همراه خواهد آورد. البته با توجه به غیرقابل پیش‌بینی بودن هوا در این منطقه، در هر شرایطی باید لباس گرم و کفش مناسب به‌‌‌همراه داشت و اگر قرار بر کمپ زدن باشد که باید تمامی وسایل موردنیاز را نیز باخود به‌‌‌همراه آورد. زیرا در این روستای ییلاقی امکانات محدود است و برای خرید وسیله موردنیاز باید چند برابر هزینه کرد.
اگرچه با شروع پاییز و با سرد شدن هوا، از تعداد گردشگران به این منطقه کاسته می‌شود و به‌‌‌ویژه با شروع بارندگی‌‌‌ها و بارش برف حتی روستاییان نیز کم‌‌‌کم روستا را ترک می‌کنند و به مناطق گرم‌‌‌تر می‌‌‌روند، اما سفر در اوایل پاییز در این منطقه، بسیار زیباتر خواهد بود، چرا که طی عبور از این مسیر پر پیچ و خم از ابتدای جاده چلاو، شاهد منظره‌‌‌ای بی‌‌‌نظیر از درختانی رنگی خواهیم بود که تلالو آفتاب از لابه‌‌‌لای درختان و آسمانی آبی و ابری ، چشم‌انداز منحصربه فردی را خلق می‌کند. در عین حال، مشاهده دریای ابر در فصل سرما مانند تابستان فقط هنگام طلوع خورشید نخواهد بود، بلکه در بیشتر زمان‌‌‌ها از روز تا غروب خورشید می‌توان به تماشای آن نشست.
علاوه بر این باتوجه به کاهش مسافران در این فصل، میزان اجاره خانه‌‌‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند و امکان اسکان در خانه‌‌‌ها در این سرما به‌‌‌جای کمپ زدن برای همه مسافران فراهم می‌شود. در کنار تمام زیبایی‌‌‌هایی که در فیلبند می‌توان یافت، اما شهرت این روستای ییلاقی مانند بسیاری از مناطق دیگر از شمال، آن را دستخوش تغییرات و آسیب‌‌‌های گسترده‌‌‌ای کرده که علاوه بر زشت شدن چهره روستاهای اطراف در مسیر فیلبند، بافت و هویت محیط را نیز تغییر داده است. پدیده زمین‌‌‌خواری و واگذاری زمین‌‌‌های روستایی را می‌توان در تمامی مسیر چلاو به فیلبند مشاهده کرد که ساخت‌وسازهای بیرویه بافت روستاها را تغییر داده و آسیب‌‌‌های گسترده‌‌‌ای هم به محیط‌زیست و هم به فرهنگ جامعه محلی وارد کرده است.
شهرت این روستاها منجر به هجوم افراد زیادی برای ساخت ویلا و عمدتا آپارتمان در روستاهای این منطقه شده است که تعطیلات خود را در این منطقه ییلاقی بگذرانند. اما این حجم از تعدی به زمین‌‌‌ها و ساخت‌وسازهایی که هیچ شباهتی به محیط روستایی ندارد، علاوه بر شلوغی بیش از حد در این روستاها در آخر هفته‌‌‌ها، چهره این مسیر پر پیچ و خم بسیار زیبا را تغییر داده و در بسیاری از مواقع تا چشم کار می‌کند به‌‌‌جای درختان و مناظر زیبا، ساختمان‌‌‌های بلند و خانه‌‌‌های متفاوت از شکل روستایی دیده می‌شود. این موضوع تاثیر مستقیمی بر فرهنگ بومی منطقه خواهد داشت، زیرا در حال حاضر حضور افراد غیربومی بسیار بیشتر از افراد بومی است و باتوجه به برتری «ثروت»، بومیان منطقه به‌‌‌عنوان زیردستانی تحت سلطه ثروتمندان مهاجر به‌‌‌شمار می‌‌‌روند که در ازای دریافت مبلغی، با خدمت‌رسانی‌به این ثروتمندان کسب درآمد می‌کنند.
