برنامه پیشنهادی اوکراین برای صادرات غلات

به گزارش Ukrinform، وزارت اقتصاد اوکراین این موضوع را با استناد به اظهار نظر تاراس کاچکا، معاون وزیر اقتصاد این کشور بیان کرد. او اظهار کرد: ما برنامه خود را برای کنترل صادرات محصولات کشاورزی به همه کشورهای همسایه ارائه کردیم و پاسخ بسیار خوبی از رومانی و بلغارستان دریافت کردیم که کاملا واکنش مثبتی به این برنامه نشان دادند و ممنوعیت‌‌های ملی را بهانه نکردند.

تاراس کاچکا توضیح داد که سه کشور دیگر از جمله لهستان نیز سیگنال‌‌های مثبتی از آمادگی خود برای بررسی مکانیسم پیشنهادی اوکراین می‌‌دهند. به گفته وی، اوکراین پیشنهاد کرده است راهکار مشترک را برای تایید عرضه چهار نوع کالای کشاورزی (گندم، ذرت، کلزا و تخمه آفتابگردان) به پنج کشور اتحادیه اروپا ارائه دهد. به گفته کارشناسان این راهکار، مشکل را به طور کامل حل نخواهد کرد. این در واقع نشان می‌‌دهد که تجارت بین اوکراین و این پنج کشور اتحادیه اروپا در حالت فعال باقی خواهد ماند، اما این یک گام رو به جلو و رد ممنوعیت‌‌هایی خواهد بود که برای ما غیرقابل قبول است.

کاچکا در ادامه خاطرنشان کرد: پیشنهاد اوکراین می‌‌تواند مبنایی برای حل مساله صادرات محصولات کشاورزی به پنج کشور اتحادیه اروپا باشد. به گفته وی، طرف لهستانی قبلا اعلام کرده که آماده است برای حل این مشکل همکاری کند. من معتقدم که تا پایان هفته می‌‌توانیم به یک مصالحه برسیم. به هر حال، هم برای لهستان و هم برای اوکراین مهم است که همکاری، تجارت، کشاورزی و مراقبت از منافع کشاورزان یکدیگر را توسعه دهند، نه اینکه فقط به انتقادات عمومی ‌‌پاسخ دهند.

پیش از این، روبرت تلوس، وزیر کشاورزی لهستان از آمادگی طرف لهستانی برای یافتن راه‌‌حلی برای مشکل واردات غلات اوکراینی خبر داده بود. در ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۳، کمیسیون اروپا (EC) اعلام کرد که به دلیل کار خط مشى هماهنگی و اقدامات موقت، انحرافات در بازار غلات در پنج کشور عضو هم‌مرز با اوکراین از بین رفته است. در همین راستا، اتحادیه اروپا تصمیم گرفت تصمیم خود برای ممنوعیت واردات کالا از اوکراین را تمدید نکند. اتحادیه اروپا خاطرنشان کرد که اوکراین باید اقداماتی را برای جلوگیری از هرگونه انحراف بازار در کشورهای همسایه اتخاذ کند.

در همان روز، اسلواکی، لهستان و مجارستان به طور یکجانبه ممنوعیت ملی واردات کالاهای کشاورزی از اوکراین را اعمال کردند. پس از آن، اوکراین یک پرونده در سازمان تجارت جهانی علیه این کشورها تشکیل داد. این در حالی است که تخمین زده می‌‌شود که اگر برخی از کشورهای اتحادیه اروپا محدودیت واردات محصولات کشاورزی اوکراین را تمدید کنند، اوکراین ممکن است تا پایان سال ۲۰۲۳ تا ۶۰۰ میلیون یورو ضرر کند.

دنیس مارچوک، نایب‌رئیس شورای ارضی اوکراین این را طی یک جلسه توجیهی در Ukrinform مرکز رسانه‌‌ای اوکراین بیان کرد. وی گفت: هر ماه، از آنجا که نمی‌‌توانیم محصولات کشاورزی خود را به این پنج کشور اعضای اتحادیه اروپا که تحریم واردات از اوکراین را اعمال کرده‌‌اند، صادر کنیم حدود ۱۷۰ میلیون یورو ضرر می‌‌کنیم. اکنون اگر این شرایط ادامه پیدا کند ما تا پایان سال حدود ۶۰۰ میلیون یورو ضرر خواهیم کرد.

مارچوک خاطرنشان کرد که با وجود چنین حجم زیادی از ضرر مالی، کلید اصلی اوکراین حفظ ترانزیت محصولات خود از طریق سرزمین‌‌های کشورهای همسایه است. به گفته وی، پس از اعمال ممنوعیت صادرات در ماه مه ۲۰۲۳، مشکلات مربوط به ترانزیت محصولات کشاورزی اوکراین شروع شد. این کارشناس تاکید کرد که موضوع ترانزیت برای صادرات محصولات کشاورزی اوکراین بسیار مهم است، زیرا اوکراین عمدتا مواد غذایی را به کشورهای ثالث عرضه می‌‌کند و آن را از طریق خاک کشورهای همسایه حمل می‌‌کند. طبق گزارش Ukrinform ، کمیسیون اروپا (EC) در ماه مه ‌‌۲۰۲۳ واردات گندم، ذرت، کلزا و آفتابگردان از اوکراین به بلغارستان، مجارستان، لهستان، اسلواکی و رومانی را با اصرار این کشورها ممنوع کرد.

در ۵ ژوئن، این ممنوعیت تا ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۳ تمدید شد و در ۱۵ سپتامبر، اتحادیه اروپا اعلام کرد که اتحادیه اروپا محدودیت‌‌های موقت غلات اوکراین را تمدید نخواهد کرد. به دنبال آن، لهستان، مجارستان و اسلواکی تصمیم خود را برای مسدود کردن یکجانبه واردات محصولات کشاورزی اوکراین اعلام کردند. در ۱۸ سپتامبر، معاون اول نخست‌وزیر و وزیر اقتصاد یولیا سویردنکو گفت که اوکراین خواستار مشورت با اسلواکی، لهستان و مجارستان در سازمان تجارت جهانی شده است. در ۱۹ سپتامبر، وزارت سیاست ارضی گزارش داد که کابینه وزیران رویه جدیدی را برای صادرات ذرت، کلزا، آفتابگردان و گندم تصویب کرد که بر اساس آن مجوز وزارت اقتصاد برای عرضه این محصولات به پنج کشور عضو اتحادیه اروپا در مرز اوکراین باید با هماهنگی وزارت سیاست ارضی همراه باشد.  با حملات روسیه به اودسا، اوکراین به طور فزاینده‌‌ای از مسیر زمینی و ترانزیت از طریق اتحادیه اروپا برای صادرات غلات خود استفاده می‌‌کند. اما این کار باعث پایین آمدن بهای غلات در برخی کشورهای اروپایی شد و اتحادیه اروپا با محدودیت واردات به این مساله واکنش نشان داد و به دنبال آن ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به شدت از این سیاست انتقاد کرد. با توجه به محاصره جدید دریایی روسیه علیه صادرات غلات از اوکراین، زلنسکی از اتحادیه اروپا خواست تا مرزهای خود را به روی محصولات کشاورزی کشورش باز کند. او در پیام ویدئویی اظهار کرد که نهادهای اروپایی می‌‌توانند به جای بستن مرزهای خود روی یک محصول خاص، معقولانه‌‌تر عمل کنند.