بازار فروش سموم کشاورزی سمی است
آشفتگی در بازار کود و سم
معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی شهرستان مشهد در خصوص مشکلاتی که بازار سموم به آفت کشاورزی و بلای جان مردم تبدیل شده است به بازار می‌‌‌گوید: استفاده از آفت‌‌‌کش‌‌‌های غیرمجاز اثرات زیست‌‌‌محیطی مخربی در درازمدت دارند و افراد ناآگاه متوجه اثرات دراز مدت آن نیستند، بنابراین مشاهده می‌شود برخی از بهره‌‌‌برداران برای کنترل آفت در کوتاه‌مدت در اراضی اجاره‌ای، بدون اهمیت دادن به این موضوع از سموم و آن هم به مقادیر غیر‌استاندارد استفاده می‌‌‌کنند. سهراب شید بهرامی‌‌‌اذعان می‌‌‌کند: از نظر ما هر آفت کشی که به محیط‌‌‌زیست خسارت وارد کند غیرمجاز محسوب می‌شود، بنابراین آفت‌‌‌کش‌‌‌های غیرمجاز اثرات مخرب زیست‌‌‌محیطی با ماندگاری بالا دارند و گاهی به روی کشت سال بعد اراضی مصرف‌‌‌شده تاثیر مخربی برجا می‌‌‌گذارند. وی متذکر می‌شود: بسیاری از آفت‌‌‌کش‌‌‌ها به صورت غیرمجاز از طریق چین و هندوستان و همچنین کشورهای عربی به‌‌‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شود که نه تنها برای مقابله با آفات تاثیری ندارد بلکه مضرات بسیاری برای سلامتی جامعه به همراه دارد. بهرامی بیان می‌‌‌کند: سموم کشاورزی در اصل باید مانند دارو با نسخه افراد متخصص و گیاه‌‌‌پزشک یا کارشناسان دارای درجه تخصصی تجویز سموم در اختیار کشاورزان قرار گیرد.
وی با اشاره به این موضوع که تقریبا ۷۵درصد سموم شیمیایی به‌‌‌صورت فنی از خارج از کشور وارد و با فرمول مشخص در داخل تبدیل به سموم موردنیاز می‌شود و ۲۵درصد سموم از کشورهای هند و چین و گاهی اروپا به‌‌‌صورت آماده وارد کشور می‌شود، ادامه می‌‌‌دهد: جهاد کشاورزی به‌‌‌صورت گروه‌‌‌های گشت‌‌‌زنی متشکل از کارشناسان تولیدات گیاهی، حفظ نباتات و حراست، سازمـان نظام‌‌‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و بازرسی اصناف مستقر در سطح شهرستان مشهد در راستای تامین سلامت شبکه توزیع آفت‌‌‌کش‌‌‌های کشـاورزی اقدام می‌‌‌کند. معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی شهرستان مشهد ادامه می‌‌‌دهد: در همین راستا به‌‌‌دفعات و در قالب بازرسی‌‌‌های سرزده از واحدهای عرضه‌‌‌کننده آفت‌‌‌کش نسبت به شناسایی واحدها و همچنین سموم غیرمجاز کشاورزی در شهرستان مشهد اقدام کرده و در این بازرسی‌‌‌ها نه‌‌‌تنها از ورود این مواد شیمیایی به چرخه تولید جلوگیری می‌‌‌کند، بلکه با متخلفان نیز برخورد می‌شود. وی با بیان اینکه هر ساله فهرست آفت‌‌‌کش‌‌‌های غیرمجاز و ناسازگار با طبیعت از طرف سازمان‌های جهانی زیست‌‌‌محیطی و غذایی اعلام می‌‌‌شوند و جهاد کشاورزی با تخلفات در این حوزه به‌‌‌صورت جدی برخورد می‌‌‌کند، می‌‌‌افزاید: به‌‌‌طور حتم تخصص فنی برای فروشندگان سموم شیمیایی اهمیت بسیار بالایی دارد و الزام حضور کارشناس فنی دارای مجوز در محل فروشگاه سم به‌‌‌صورت مداوم ضروری است.
مشکل حل می‌شود
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی نیز در این رابطه اظهار می‌‌‌کند: برای نخستین بار با ابلاغ بخشنامه رسمی دستگاه قضایی صدور پروانه کسب توسط اتحادیهها و اصناف برای واحدهای فروشندگی سموم دفع آفات نباتی، تولید و فروش گل و گیاه، بذر و کود، خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات اتحادیهها عنوان شده است. حمیدرضا شریفی اظهار می‌‌‌کند: متاسفانه مراکز فروش سموم دارای یک صنف مستقل نیستند و نیمی از فروشندگان سم در خراسان رضوی فاقد مسوول فنی هستند. وی توضیح می‌‌‌دهد: طی سال‌‌‌های گذشته مجوزهای بسیاری در حوزه فروش و توزیع سم و کود صادر شده که نظارت بر آنها نیاز به تخصص و مهارت لازم را می‌‌‌طلبد.
وی بیان می‌‌‌کند: از آنجا که این مراکز فروش در برخی از شهرستان‌‌‌ها تعداد اندکی را تشکیل داده و از طرفی دارای صنف مستقل نبودند، بنابراین حتی شاهد هستیم که فعالیت برخی از این فروشندگان سموم زیر نظر برخی اصناف غیر‌مرتبط مانند خواربار فروشی تعریف شده که این موضوع دارای اشکال است. این کارشناس کشاورزی با بیان اینکه در حال حاضر نظارت کلی واحدهای صنفی در حوزه کشاورزی به سازمان نظام مهندسی واگذار شده است بیان می‌‌‌کند: برای افزایش ضریب سلامتی محصولات کشاورزی باید هم کشاورز و هم خانواده وی با مضرات و فواید سموم و بذور آشنا شوند و آگاهی لازم را کسب کنند.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی متذکر می‌شود: در حال حاضر تمامی مراکز و واحدهای فروشندگی سموم، تولید و فروش گل و گیاه، بذر و کود که دارای پروانه فعالیت از سازمان نظام مهندسی کشاورزی هستند نیاز به اخذ پروانه فعالیت صنفی نخواهند داشت و بنابراین نظارت بر این حوزه از این پس با جدیت بیشتری دنبال می‌شود.یک کارشناس سموم و دفع آفات اظهار کرد: سلامت محصولات کشاورزی به دلیل ارتباط با سلامت انسان بسیار حائز اهمیت است و لذا اگرچه اقدامات پراکنده‌‌‌ای درزمینه اندازه‌‌‌گیری سموم صورت گرفته، اما به‌‌‌صورت منظم نیست و باید در این زمینه برنامه‌‌‌ریزی کرد. شیدالله احمدی بیان کرد: متاسفانه شمار زیادی از سموم مختلف وارد کشور می‌شود و هیچ آزمایشی روی آن صورت نمی‌گیرد و هیچ اقدامی برای آگاهی از تاثیرات آن بر سلامت انسان انجام نشده است.وی با اشاره به خطرات و مضرات استفاده از سموم بدون رعایت حد استاندارد عنوان کرد: معمولا مصرف دراز مدت مواد غذایی آلوده به آفت‌‌‌کش‌‌‌ها ممکن است منجر به بیماری شود.
کارشناس سموم و دفع آفات: سموم آفت کش باعث سقط جنین، عدم‌رشد فکری، اثرات مخرب ساختمانی در بدن هنگام تولد و نقص‌‌‌هایی در اعمال و بافت‌‌‌های بدن می‌‌‌شوند و بنابراین آفت‌‌‌کش‌‌‌ها دارای اثرات مخرب و بسیار سمی روی اندام‌‌‌های تولید مثل هستند.این کارشناس عنوان کرد: سموم شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی، مواردی هستند که اگر به طرز درست مصرف نشوند، برای محیط‌‌‌زیست و سلامت انسان مضر هستند، بنابراین امروزه به دلیل استفاده بی‌‌‌رویه از کودها و سموم شیمیایی خطر آلودگی تالاب‌‌‌ها، رودخانه‌‌‌ها و دریاها توسط این مواد به‌‌‌شدت احساس می‌شود. وی تاکید کرد: سیاست‌‌‌های کاهش مصرف سموم شیمیایی در کشور شامل حذف یارانه سموم شیمیایی، توسعه روش‌‌‌های مبارزه بیولوژیک در کشور، تدوین استانداردهای مصرف بهینه سموم در محصولات، تدوین بیشینه حد مجاز باقی‌مانده سموم در محصولات، اصلاح ساختار مصرف سموم شیمیایی و حذف سموم پرخطر از لیست سموم مصرفی است.
