انتقال ۱۳ همت سودانباشته به سرمایه

علیرضا توکلی * در دهه سوم آذرماه ۱۸ مجوز برای افزایش‌‌سرمایه ازسوی سازمان بورس صادر شد که بیش از ۱۳همت از محل «سودانباشته و اندوخته» (سهام جایزه) مربوط به ۱۶ شرکت بازارسرمایه و حدود ۱.۵ همت از محل مطالبات و آورده‌‌نقدی و مربوط به ۲ شرکت بود.

«گروه گسترش نفت و گاز پارسیان» با نماد پارسان تصمیم دارد با افزایش‌‌سرمایه ۲۰۰‌درصدی از سود انباشته سرمایه حدود ۴ همتی خود را به بیش از ۱۲ همت برساند و این مبلغ را صرف جبران سرمایه‌گذاری‌‌های خود کند. کمتر از نیمی از این مبلغ صرف جبران سهام خریداری شده در چندسال اخیر خواهد شد و بقیه هم پرداختهای شرکت برای دو پروژه «دماوند انرژی عسلویه» و «پتروشیمی کیان» را جبران می‌کند. 

«دماوند انرژی عسلویه» برق، آب، گاز، بخار، هوای‌‌فشرده، اکسیژن و نیتروژن (که مجموعا برای آنها کلمه انگلیسی یوتیلیتی به‌کار برده می‌شود) مجتمع‌‌های پتروشیمی فاز‌دوم عسلویه را تامین خواهد کرد که سه فاز‌دارد و فاز‌اول به بهره‌‌برداری رسیده و فاز‌دوم در حال احداث است. «پتروشیمی کیان» نیز در فاز‌اول ۵ محصول پتروشیمی با ارزش‌‌افزوده بالا در گروه الفین‌‌ها (اتیلن، پروپیلن، بنزن، بوتادین و پلی‌‌اتیلن سنگین) تولید می‌کند.

شرکت فرابورسی «صنایع الکترونیک مادیران» با نماد الکتروماد که سازنده محصولات نمایشی مانند تلویزیون و نمایشگر و زیرمجموعه شرکت فرابورسی دیگر یعنی «گروه مادیران» با نماد مادیرا بوده و اواخر بهمن سال گذشته عرضه‌‌اولیه شد، مجوز افزایش‌‌سرمایه دومرحله‌‌ای را دریافت کرد تا در مرحله اول از سودانباشته ۵۰‌درصد به سرمایه ۶۰۰‌میلیاردی‌‌اش افزوده و به ۹۰۰‌میلیاردتومان برساند. مرحله دوم یعنی رساندن سرمایه به ۱.۲همت در مجمع فوق‌‌العاده یکشنبه هفته آینده قابل‌تفویض به هیات‌‌مدیره است تا پس از ثبت مرحله اول، در جلسه هیات‌‌مدیره به تصویب رسیده و اجرا شود.

شرکت «شیر پاستوریزه پگاه گیلان» (غگیلا) با مجوز سازمان بورس می‌تواند با حدود ۵۴‌درصد افزایش از سودانباشته، سرمایه حدود ۶۴‌میلیارد تومانی‌‌اش را به ۱۰۰‌میلیاردتومان برساند تا شرط حضور در تابلوی اول فرابورس را داشته باشد و نیز از معافیت مالیاتی نزدیک ۸‌میلیاردتومانی بهره‌مند شود. غگیلا یکی از چندین کارخانه توزیع شیر است که در سال ۱۳۵۴ در استان‌های مختلف کشور تاسیس شدند و پس از انقلاب در اوایل دهه هشتاد، هر یک به شرکت جداگانه‌‌ای تقسیم شده و در ذیل «شرکت صنایع شیر ایران» متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری مجتمع شدند. «ماشین‌‌سازی اراک» با نماد فاراک اجازه یافت اندکی بیش از ۲۱۲‌میلیاردتومان یعنی حدود ۸‌درصد به سرمایه بالای ۲.۴ همتی خود در مجمع فوق‌‌العاده همزمان با مجمع سالانه که در همین ماه برگزار می‌شود، بیفزاید. 

فاراک در سال مالی منتهی به پایان شهریور امسال اندکی کمتر از سی تومان سود به ازای هر سهم (حسابرسی نشده) ساخته است که احتمالا مطابق روش چند سال اخیر ۲۰‌درصد یا کمتر را به‌صورت نقدی تقسیم می‌کند.

«بیمه اتکایی تهران رواک» با نماد بتهران افزایش سرمایه ۲۵‌درصدی از سودانباشته و سایراندوخته‌‌ها به‌صورت سهام جایزه به سهامداران تقدیم کرده و سرمایه خودش را از ۵۰۰‌میلیاردتومان به ۶۲۵‌میلیاردتومان می‌‌رساند. بتهران که خود مستقیما بیمه‌‌نامه صادر نکرده و پوشش اتکایی برای شرکت‌های بیمه دیگر ارائه می‌دهد، در دو سه سال ابتدای تاسیس خود عملکرد عملیاتی سودمند و تحسین‌‌برانگیزی برای سهامداران خود داشت.

دو شرکت فرابورسی دیگر که یک سال از عرضه‌‌اولیه‌‌شان می‌گذرد هم از سودانباشته مجوز افزایش‌‌سرمایه گرفته‌‌اند که اولی «دارویی و نهاده‌‌های زاگرس داروپارسیان» با نماد دزاگرس با ۶۰۰‌میلیاردتومان (حدود ۳۵۲‌درصد) و دیگری «نساجی بابکان» با نماد نبابک با ۶۰‌میلیاردتومان (حدود ۶۶‌درصد) است.

دو مجوز از سودانباشته دیگر هم مربوط به دو شرکت بورسی متعلق به «گروه صنعتی گلرنگ» است که اولی «گروه صنعتی پاکشو» (پاکشو) یک همت (حدود ۱۴‌درصد) به سرمایه ۷ همتی خود و دومی «پدیده شیمی قرن» (قرن) که ۷۰۰‌میلیاردتومان (معادل ۷۰‌درصد) به سرمایه یک همتی خود خواهند افزود. «گروه تولیدی مهرام» (غمهرا) مجوز افزایش ۱۸۰‌میلیاردتومانی (حدود ۵۶‌درصد) از سودانباشته به سرمایه ۳۲۰‌میلیاردتومانی‌‌اش را دریافت کرد تا سرمایه‌‌اش به ۵۰۰‌میلیاردتومان برسد و ضمن اصلاح ساختار مالی خود، بیش از ۳۰‌میلیاردتومان مالیات کمتری برای عملکرد سال‌جاری پرداخت کند.

«شرکت حمل‌ونقل ترکیبی موادمعدنی گهرترابر سیرجان» با نماد حگهر هم مجوز افزودن ۶۳۰‌میلیاردتومان (حدود ۴۰‌درصد) به سرمایه بالای ۱.۵ همتی خود دریافت کرد تا ضمن اصلاح ساختار مالی از معافیت مالیاتی ۱۵۰‌میلیاردتومانی برخوردار گردد. حگهر از زیرمجموعه‌‌های «شرکت معدنی و صنعتی گل‌‌گهر» (کگل) است که در اردیبهشت ۱۴۰۱ «عرضه‌‌اولیه خصوصی» شد یعنی به جای عرضه به عموم سرمایه‌‌گذاران با تصمیم مدیریت فرابورس به سهامداران حقوقی (صندوق‌ها) واگذارشد و بنابراین برای بیشتر سهامداران حقیقی بازار ناآشناست.

 دو مجوز از مطالبات و آورده‌‌نقدی

شرکت «تجلی توسعه معادن و فلزات» سنگین‌‌ترین افزایش‌‌سرمایه از محل مطالبات و آورده‌‌نقدی را به خود اختصاص داد که به میزان ۱۰۹۰‌میلیاردتومان (حدود ۱۰‌درصد سرمایه فعلی) است. با این مجوز سرمایه ۱۰.۷ همتی تجلی به بیش از ۱۱.۷ همت می‌رسد. 

تجلی زیرمجموعه پروژه‌‌محور شرکت بورسی «سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات» (ومعادن) است و عمده منابع این افزایش‌‌سرمایه را صرف اجرای پروژه تولید آهن‌‌اسفنجی و فولاد «سرمد ابرکوه» خواهدکرد.

 از مبلغ بالای یک همت افزایش‌‌سرمایه دوسوم آن از مطالبات سهامداران عمده و یک‌‌سوم آورده‌‌نقدی خواهد بود و سهامداران خرد باتوجه به اینکه سودنقدی آخرین مجمع سالانه را دریافت کرده‌‌اند به ازای هر ده سهم یک حق‌‌تقدم دریافت می‌کنند که باید برای آن صد تومان واریز کنند. 

باتوجه به اینکه در مجمع فوق‌‌العاده سال گذشته تجلی افزایش‌‌سرمایه مرحله دوم به هیات‌‌مدیره تفویض شده در جلسه هیات‌‌مدیره شنبه همین هفته در مورد آن تصمیم‌گیری خواهدشد و نیاز به تشکیل مجوز فوق‌‌العاده ندارد.

شرکت بازارپایه‌‌ای «بیمه سرمد» (وسرمد) نیز مجوز افزایش ۴۰۰‌میلیاردتومانی از آورده‌‌نقدی را دریافت کرد تا سرمایه ۱ همتی خود را به ۱.۴ همت برساند و ضمن رسیدن به حداقل سرمایه مورد نظر بیمه‌‌مرکزی، بتواند بخش بیشتری از بیمه‌‌نامه‌‌های صادرشده را نزد خود نگه‌‌دارد (به بیمه‌‌های اتکایی نسپرد.) وسرمد در مجمع اواخر تیرماه امسال ده‌درصد از سود سال یعنی ۳۲ ریال را تقدیم و سپس پرداخت کرد و بنابراین سهامداران به ازای هر صد سهم ۴۰ حق‌‌تقدم خواهند داشت که باید با پرداخت صد تومان آنها را به سهم تبدیل کنند و یا به دیگران واگذار کنند. 

وسرمد در سال ۱۳۹۲ تاسیس شد و در چند سال ابتدایی عملکرد تدریجی مناسبی داشت تا اینکه چند سال پس از شروع به کار دچار حاشیه و سپس زیان گردید و اینک دو سه سالی است که در حال بازیابی مجدد خود است.

* کارشناس بازار سرمایه