اثرات حذف ارز نیما بر صنعت لاستیک و پلاستیک بررسی شد؛
لزوم آزادسازی نرخ تایرسازان
عامل اصلی وضعیت خوب تایرسازان دریافت مجوزهای متعدد افزایش نرخ در سال گذشته بوده است. بهبود متغیرهای مالی، این صنعت را به یکی از صنایع بورسی پربازده ظرف هشت‌ماه سال‌جاری تبدیل کرده است. هرچند حذف ارز نیما اقدام بسیار خوبی برای صنایع بورسی است، اما در برخی صنایع همچون شوینده‌‌‌ها و تایرسازان که مواداولیه خود را با ارز نیمایی تهیه می‌‌‌کردند، این اقدام موجب زیان می‌شود. تنها راه بهبود وضعیت تایرسازان، آزادسازی نرخ فروش این صنعت است. دریافت مجوز افزایش نرخ صنعت لاستیک یا اقدام بهتر آزادسازی نرخ این صنعت می‌‌‌تواند وضعیت سودآوری لاستیکی‌‌‌ها را بهبود بخشد.
جبران عقب‌‌‌ماندگی تولیدی
با توجه به اینکه حدود ۵۰درصد مواداولیه شرکت‌های تایرساز از طریق واردات تامین می‌شود، همواره ریسک پایداری تولید در این صنعت بالاست. از طرفی افزایش نرخ ارز موجب رشد هزینه‌‌‌های تولید این صنعت می‌شود و چون نرخ‌‌‌گذاری در تایرسازان دستوری است، سودآوری تایرسازان با کاهش همراه می‌شود. در مقیاس سالانه به‌طور متوسط هر سال ۳درصد به تولیدات صنعت تایر افزوده شده است. طی سال ۱۴۰۲ مجموع تولیدات این صنعت ۲۳۵هزار تن بوده که در مقایسه با سال ماقبل نزول ۶درصدی را تجربه کرده است و با توجه به رشد ۳درصدی سالانه می‌‌‌توان گفت عملکرد این صنعت در سال گذشته ضعیف بوده است. در مقیاس فصلی طی بهار و تابستان امسال مجموع تولیدات صنعت لاستیک و پلاستیک به‌‌‌ترتیب رشد ۱۳ و ۲درصدی را تجربه کرده و عملکرد ضعیف سال گذشته این صنعت تا حد زیادی جبران شده است. طی هشت‌ماه امسال تجمیع تناژ تولیدی تایرسازان ۱۶۲هزار تن بوده که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته ۷درصد افزایش یافته است. ارزیابی مقدار تولید این صنعت در سال‌جاری نشان می‌دهد وضعیت تولیدات این صنعت طی سال‌جاری مطلوب بوده است. در هشت‌ماه نخست امسال بیشترین رشد مقداری تولید مربوط به شرکت «پکویر» بوده است. مجموع تولیدات این شرکت در سال‌جاری ۲۸هزار تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲۶درصد افزایش یافته است.
سبقت فروش «پکویر»
با توجه به خاصیت دپوپذیری محصولات تایرسازان، ارزیابی مقدار فروش در کنار تولیدات می‌‌‌تواند دیدگاه بهتری نسبت به عملکرد مالی این صنعت نمایان کند. در بازه سالانه مقدار فروش این صنعت همچون مقادیر تولید رشد سالانه ۳درصدی را تجربه کرده است. با این حال طی سال ۱۴۰۲ مقادیر فروش این صنعت با افت ۸درصد به ۲۳۳هزار تن کاهش یافته است. در بازه فصلی طی سال‌جاری مقادیر فروش تایرسازان بهبود یافته است. طی بهار و تابستان امسال تمجیع مقدار فروش این صنعت به‌‌‌ترتیب یک‌درصد و ۱۳درصد افزایش را نسبت به دوره مشابه سال قبل تجربه کرده است. طی هشت‌ماه سال‌جاری مجموع فروش این صنعت ۱۵۹هزار تن به ثبت رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۵درصد افزایش یافته است. در خصوص مقادیر فروش شرکت «پکویر» با افزایش ۲۶درصدی، بیشترین میزان رشد فروش را در بازه هشت‌ماه نخست امسال تجربه کرده است.
تاثیر حذف ارز نیمایی
نرخ فروش محصولات تایرسازان به‌صورت دستوری توسط دولت تعیین می‌شود و همین موضوع بزرگ‌ترین ریسک برای این صنعت است. این ریسک زمانی جدی می‌شود که بخش زیادی از مواداولیه این صنعت از طریق واردات تامین می‌شود؛ این امر موجب تحمیل هزینه بر صنعت لاستیک و پلاستیک می‌شود. به دلیل رشد دلار و افزایش هزینه تایرسازان نمی‌‌‌توانند نرخ فروش خود را به‌‌‌میزان شتاب رشد بهای تمام‌شده افزایش دهند. از طرفی اخیرا با حذف ارز نیما، هزینه تامین مواداولیه شرکت‌های تایرساز به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است. قرار بود شرکت‌های تایرساز پس از حذف ارز نیما افزایش نرخ دریافت کنند، اما این شایعه به‌‌‌سرعت تکذیب شد و خبری از افزایش نرخ این صنعت نیست. بر این اساس می‌‌‌توان گفت در ماه‌‌‌های آتی وضعیت سودآوری این صنعت به‌طور قابل‌توجهی کاهش خواهد یافت؛ مگر آنکه نرخ فروش این صنعت آزاد یا مجوز افزایش نرخ برای تایرسازان صادر شود.
رشد نرخ بیش از ۷۰درصدی «پسهند»
در هشت‌ماه نخست امسال به‌طور میانگین ۲۵درصد به نرخ فروش محصولات اصلی تایرسازان در قیاس با مدت مشابه سال گذشته افزوده شده است. در این مقیاس بیشترین رشد نرخ فروش مربوط به شرکت «پارتا» بوده که تایر سواری رادیال این شرکت به‌‌‌میزان ۴۲درصد طی سال‌جاری افزایش یافته است. در مقیاس نقطه به نقطه طی آبان امسال به‌طور میانگین ۲۹درصد به نرخ فروش محصولات اصلی صنعت لاستیک و پلاستیک در قیاس با آبان ۱۴۰۲ افزوده شده است. بیشترین رشد نرخ فروش در این مقیاس مربوط به شرکت «پسهند» بوده که تسمه نقاله خود را با ۷۷درصد افزایش به فروش رسانده است. علت اصلی جهش نرخ بی‌سابقه تسمه نقاله به این موضوع برمی‌‌‌گردد که حساسیت دولت برای افزایش نرخ این محصول کمتر است و درنتیجه به‌راحتی مجوز افزایش نرخ برای این محصول صادر می‌شود. در هشتمین ماه از سال‌جاری ۸درصد نرخ فروش محصولات اصلی شرکت‌های تایرساز در قیاس با متوسط امسال افزایش یافته است. در این بازه بیشترین میزان افزایش نرخ فروش را شرکت «پسهند» تجربه کرده که تسمه نقاله خود را در آبان‌ماه ۲۳درصد بیشتر از متوسط امسال به فروش رسانده است.
سبقت درآمد از تورم
پس از ارزیابی مقادیر تولید، فروش و نرخ فروش شرکت‌های تایرساز بورسی، حال نوبت بررسی اصلی‌‌‌ترین متغیر این صنعت یعنی درآمد فروش است. طی ۱۳سال گذشته هر سال به‌طور متوسط ۳۶درصد به درآمد فروش این صنعت افزوده شده است. روند درآمدی تایرسازان همواره افزایشی بوده و طی سال ۱۴۰۲ در مجموع فروش این صنعت ۳۱هزار میلیارد تومان به ثبت رسید که در قیاس با سال ماقبل افزایش ۴۱درصدی داشته است. در مقیاس فصلی نیز این رشد تداوم داشته و طی بهار و تابستان امسال به‌‌‌ترتیب فروش تایرسازان ۳۹ و ۴۸درصد رشد را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. در هشت‌ماهه سال‌جاری تجمیع درآمد این صنعت ۲۶هزار و ۸۰۰میلیارد تومان بوده که در مقایسه با هشت‌ماه نخست ۱۴۰۲ حدود ۴۰درصد افزایش یافته است. بیشترین میزان رشد درآمد طی سال‌جاری مربوط به شرکت «پارتا» بوده و این شرکت با ثبت فروش ۲هزار و ۶۰۰میلیارد تومان توانسته است درآمد خود را ۶۶درصد افزایش دهد. اصلی‌‌‌ترین عامل رشد خوب درآمد این شرکت به افزایش ۴۲درصدی نرخ فروش محصول اصلی یعنی تایر سواری رادیال بازمی‌گردد.
بهبود چشمگیر متغیرهای سودآوری
اصلی‌‌‌ترین متغیر سنجش هر صنعت یا شرکت، میزان سودآوری و پایداری آن است. از آنجا که نیمی از مواداولیه تایرسازان به‌طور وارداتی تامین می‌شود و در مقابل، نرخ‌‌‌گذاری این صنعت دستوری است همواره با تاخیر رشد هزینه‌‌‌های لاستیکی‌‌‌ها در نرخ فروش آنها نمایان می‌شود. در بازه سالانه متوسط حاشیه سود شرکت‌های تایرساز بورسی ۱۵درصد بوده است. روند سودآوری این صنعت به دلیل نوسانات نرخ ارز و عدم‌ثبات هزینه‌‌‌ها طی دوره‌‌‌های گذشته بسیار نوسانی بوده است. در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ حاشیه سود این صنعت به ۱۰درصد کاهش یافته است. با این حال سال گذشته با دریافت مجوزهای متعدد برای افزایش نرخ، حال تایرسازان خوب بوده است. حاشیه سود این صنعت در سال ۱۴۰۲ به میزان ۲۲درصد ثبت شده که در قیاس با میانگین سالانه ۷درصد بهبود یافته است. رشد متغیرهای سودآوری در مقیاس فصلی نیز ادامه داشته است. در بازه فصلی میانگین حاشیه سود تایرسازان ۱۷درصد بوده است. با این حال طی بهار و تابستان امسال متغیرهای سودآوری این صنعت به ۲۱ و ۲۰درصد افزایش یافته که به‌‌‌معنای رشد ۳ و ۴درصدی حاشیه سود لاستیکی‌‌‌ها در قیاس با میانگین فصلی است. چه در مقیاس فصلی و چه در بازه سالانه، شرکت «پسهند» از لحاظ حاشیه سود عملکرد بسیار بهتری نسبت به شرکت‌های هم‌‌‌گروه خود داشته است. طی سال ۱۴۰۲ و تابستان امسال حاشیه سود این شرکت به‌‌‌میزان ۴۵ و ۴۴درصد به ثبت رسیده است. عامل اصلی در افزایش متغیرهای سودآوری این شرکت به رشد بیش از ۷۷درصدی نرخ فروش تسمه نقاله این شرکت بازمی‌گردد.
