متغیرهای مالی ۱۴ بانک و موسسه مالی اعتباری در مهرماه ۱۴۰۳ بررسی شد
واکاوی عملکرد بانک‌های بورسی
سه‌گانه جذب سپرده مهرماه
در مهرماه سال‌جاری بیشترین جذب سپرده توسط موسسه مالی اعتباری ملل، بانک صادرات و بانک سینا صورت گرفته که به ترتیب نسبت به شهریورماه 5.65، 3.96 و 3.46درصد افزایش سپرده داشته‌اند. مابقی بانکها عملکرد منفی نداشته و در این زمینه تغییر محسوسی را تجربه نکرده‌‌‌اند. از 14بانک مورد بررسی، 4بانک با کسری درآمد در مقایسه با هزینه‌ها (که شامل هزینه‌های پرسنلی، اداری و مشکوک‌الوصول نیست) مواجه بوده‌اند که شامل بانک‌های پارسیان، موسسه مالی اعتباری ملل، پاسارگاد و بانک‌دی است. در این بخش بانک‌های ملت، اقتصاد نوین، تجارت و وپست بهترین عملکرد را داشته‌اند. در ماه قبل مبلغ مازاد درآمدهای بانک گردشگری در مقایسه با هزینه‌های سود بانکی و هزینه‌های مالی آن رشد بیش از 107درصدی را نسبت به شهریورماه نشان می‌دهد، اما بانک‌های پاسارگاد و تجارت به ترتیب با 139 و 62درصد کاهش مبالغ مازاد مواجه بوده‌اند.
رشد اعطای تسهیلات بانک‌سینا
در بخش ارائه تسهیلات، بانک سینا با 7درصد افزایش تسهیلات اعطایی بیشترین تسهیلات را در بین 14بانک مورد بررسی داشته و بعد از آن به ترتیب پست‌بانک ایران، پارسیان، پاسارگاد و دی با 4.53، 3.40، 3.34، 3.31درصد بیشترین تسهیلات اعطایی را داشته‌اند. بیشترین نرخ سود تسهیلات در ماه قبل مربوط به دو بانک گردشگری و کارآفرین با نرخ‌های 2.39درصد و 2.04درصد بوده است. کمترین نرخ سود تسهیلات هم در این ماه مربوط به بانک پارسیان و ملت و موسسه مالی اعتباری ملل به ترتیب با نرخ‌های 0.70، 0.85 و 0.84درصد بوده است. کمترین نرخ سود سپرده مربوط به بانک سینا با 0.20درصد و بعد از آن مربوط به پست بانک ایران با 0.23درصد بوده است.
نسبت سپرده غیر‌هزینه‌زای بانک سینا و پست بانک ایران برابر 69.94درصد و 35.83درصد است. بالاترین نسبت سپرده‌های بدون هزینه نسبت به کل سپرده‌های جذب‌شده توسط بانکها مربوط به پست‌بانک است. بیش از 69درصد سپرده‌های این بانک مربوط به سپرده‌های قرض‌الحسنه با نرخ سود صفر است. پس از آن بانک تجارت با 38.55درصد در جایگاه دوم قرار گرفته است. کمترین نسبت سپرده‌های غیرهزینهزا مربوط به دو بانک اقتصاد نوین و گردشگری به ترتیب با 8.52درصد و 10.69درصد است.
ارزیابی گزارش‌های مهرماه بانکها و موسسات بورسی
وگردش: بانک گردشگری در این ماه رشد 32درصدی درآمد عملیاتی را نسبت به ماه قبل گزارش کرده که این مبلغ از 2هزار و 39میلیارد تومان به 2هزار و 696میلیارد تومان رسیده است. این روند نه‌تنها نسبت به ماه قبل بلکه نسبت به سه‌ماهه تابستان نیز افزایشی گزارش شده است. هزینه‌های عملیاتی این بانک کاهش سنگین 58درصدی را تجربه کرده که این روند هم در سه‌ماه تابستان بی‌سابقه بوده است. نرخ سود تسهیلات 2.39درصد بوده که در قیاس با ماه قبل 88.5درصد رشد را در پی داشته است.
وسینا: درآمد عملیاتی بانک مذکور در مهرماه سال‌جاری معادل هزار و 669میلیارد تومان به ثبت رسیده که نسبت به ماه قبل رشد 15درصدی را تجربه کرده است. مازاد درآمد عملیاتی به هزینه علمیاتی بانک برابر 779میلیارد تومان است که رشد 21درصدی را به همراه داشته است. میزان تسهیلات بانک در این ماه حدود 7درصد افزایش را ثبت کرده که در بین 14بانک مورد بررسی بیشترین تسهیلات اعطایی را داشته است. بانک «وسینا» در جذب سپرده نیز خوب عمل کرده و نسبت به ماه قبل حدود 4درصد جذب سپرده بیشتری را تجربه کرده است.
وپارس: این بانک در گزارش عملکرد مهرماه درآمد عملیاتی 2هزار و 870میلیارد تومانی را ثبت کرده که این مبلغ نسبت به ماه قبل افزایش حدود 3درصدی داشته است. همچنین هزینه‌های مهرماه نسبت به ماه پیش روند نزولی 6.5درصدی را طی کرده و از 4هزار و 418میلیارد تومان به 4هزار و 133میلیارد تومان کاهش یافته است. تسهیلات اعطایی بانک تغییرات نسبتا خوبی را نسبت به بانک‌های دیگر داشته و 4درصد رشد کرده است. میزان سپرده مشتریان 3درصد نسبت به ماه قبل افزایش داشته است. در آخر می‌توان به نسبت سپرده‌های قرض‌الحسنه بر کل سپردهها اشاره کرد که این نسبت هم در مقایسه با ماه قبل 5درصد رشده کرده و از 18.7درصد به 19.7درصد رسیده است.
وملل: در موسسه مالی اعتباری ملل طی مهرماه مبلغ درآمد عملیاتی حدود 20درصد کاهش یافته و از 939میلیارد تومان به 756میلیارد تومان تنزل یافته است. این بانک در جذب سپردهها عملکرد مثبتی داشته و نسبت به ماه قبل حدودا 6درصد جذب سپرده بیشتری را ثبت کرده است. مازاد هزینه عملیاتی به درآمدعملیاتی نسبت به ماه پیش 30درصد بیشتر شده است. درصد متوسط نرخ جذب سپردهها در این ماه معادل 1.80درصد بوده که اندکی نسبت به ماه قبل افزایش یافته است.
وخاور: گزارش عملکرد مهرماه بانک خاورمیانه کاهش 3درصدی درآمد عملیاتی را نشان می‌دهد که مبلغ آن از یک‌هزار و 732میلیارد تومان به یک‌هزار و 660میلیارد تومان کاهش یافته است. هزینه‌های عملیاتی بانک خاورمیانه 4درصد کاهش داشته است که درمجموع می‌توان گفت مازاد درآمد بر هزینه بانک روند منفی یک‌درصدی را ثبت کرده است. میزان مبلغ تسهیلات اعطایی بانک معادل 82هزار و 121میلیارد تومان است که رشد چشمگیری را نسبت به ماه قبل تجربه نکرده است. میزان سپرده مشتریان نزد بانک حدودا 2درصد بیشتر شده و مبلغ آن برابر 88هزار و 380میلیارد تومان شده، ولی نسبت سپرده‌های قرض‌الحسنه به کل سپردهها کاهشی بوده و از 12.5درصد به 11.56درصد رسیده است.
بانک پاسارگاد: درآمد عملیاتی بانک پاسارگاد افت محسوس 58درصدی را نسبت به ماه قبل نشان داده و از 17هزار میلیارد تومان به 7هزار و 210میلیارد تومان تنزل یافته است. هزینه‌ها روند صعودی داشته‌اند، اما در مقایسه با افت درآمد محسوس نیست و حدودا 2درصد رشد کردهاند. در پی کاهش درآمد، میزان مازاد درآمد به هزینه کاهش 139درصدی داشته و از 7هزار و 140میلیارد تومان سود به 2هزار و 800میلیارد تومان زیان رسیده است. تسهیلات اعطایی بانک در این ماه مشابه ماه‌های پیش بیشتر شده و رشد 3.5درصدی داشته است. همچنین میزان سپرده مشتریان افزایش اندک یک‌درصدی را ثبت کرده است. سپردهها از 791میلیارد تومان به 796میلیارد تومان افزایش یافته است. سپرده‌های غیر‌هزینه‌زای این بانک 25درصد از حجم کل سپردهها بوده و نسبت به ماه مقدار اندکی کاهش یافته است.
ونوین: بانک اقتصاد نوین برخلاف روند سه‌ماه تابستان خود که درآمد عملیاتی آن صعودی بوده، در مهرماه نزولی شده و از 4هزار و 825میلیارد تومان با کاهش 11درصدی به 4هزار و 291میلیارد تومان رسیده است. هزینه‌ها روند ثابتی را طی کرده و کاهش اندک 4درصدی را تجربه کردهاند. مازاد درآمد بر هزینه‌ها افت محسوس 23درصدی داشته و از یک‌هزار و 900میلیارد تومان به یک‌هزار و 400میلیارد تومان کاهش یافته است. تسهیلات اعطایی بانک 22.2درصد رشد داشته و به مبلغ 221میلیارد تومان رسیده است. نرخ تسهیلات اعطایی این بانک در مهرماه نسبت به شهریورماه صعودی بوده و از 0.97درصد به 1.66درصد افزایش پیدا کرده است. نسبت سپرده‌های غیرهزینهزا به کل سپردهها 8.52درصد است که رشد 4درصد را نسبت به ماه قبل نشان داده است.
وکار: این بانک در مهرماه عملکرد مثبتی را گزارش داده است. درآمدهای عملیاتی معادل13درصد رشد کرده و به مبلغ یک‌هزار و 802میلیارد تومان رسیده است. در راستای افزایش درآمدهای عملیاتی، هزینه‌های عملیاتی هم 6درصد افزایش یافته است. مازاد درآمد بر هزینه برابر 644میلیارد تومان است که نسبت به ماه قبل رشد 28درصدی را نشان می‌دهد. میزان سپرده مشتریان نزد بانک 7درصد افزایش داشته و برابر 80هزار و 703میلیارد تومان است که از این مبلغ معادل 24.52درصد متعلق به سپرده‌های غیرهزینهزا (قرض‌الحسنه)است. متوسط نرخ سپردهها 1.46درصد است. تسهیلات اعطایی بانک برابر 61هزار و 235میلیارد تومان است که رشد 2درصدی را نسبت به ماه قبل نشان می‌دهد.
سامان: ارزیابی گزارش عملکرد مهرماه بانک سامان نشان می‌دهد که درآمد‌ها و هزینه‌های عملیاتی این بانک رشد خاصی نداشته است. میزان تسهیلات اعطایی بانک 3درصد نسبت به ماه قبل بیشتر شده و درصد متوسط نرخ سود تسهیلات برابر 1.73درصد است. سپرده‌های غیرهزینهزا 16.16درصد از کل سپرده‌هاست.
وبملت: درآمد عملیاتی و مازاد درآمد بر هزینه این بانک به ترتیب 7.8درصد و 18.9درصد کاهش یافته است. همچنین تسهیلات اعطایی افزایش 1.3درصدی و سپردهها افزایش تقریبا یک‌درصدی را در این ماه به همراه داشته‌اند. نسبت سپرده‌های قرض‌الحسنه به کل سپردهها 35.46درصد بوده و در مقایسه با ماه قبل 2درصد کاهش یافته است.
وپست: درآمدهای عملیاتی و مازاد درآمد بر هزینه به ترتیب 13درصد و 24درصد افزایش داشته و تسهیلات اعطایی مبلغ 72هزار و 944میلیارد تومان بوده که نسبت به شهریورماه 5درصد بیشتر شده است. همچنین مبلغ سپردهها در مهرماه میزان 94هزار و 67میلیارد تومان است که رشد 2درصدی را نشان می‌دهد. از مبلغ کل سپردهها بالغ بر 69.94درصد آن را سپرده‌های قرض‌الحسنه تشکیل می‌دهد. میزان متوسط نرخ سود تسهیلات و سپردهها به ترتیب برابر 1.19درصد و 1.76درصد است.
وبصادر: درآمد عملیاتی، هزینه‌های عملیاتی و مازاد درآمد بر هزینه در این بانک به ترتیب 19درصد، 16درصد و 34درصد کاهش را در مهرماه ثبت کردهاند. تسهیلات اعطایی حدودا 3درصد افزایش یافته و همچنین سپرده مشتریان در مهرماه 4درصد رشد داشته و مقدار سپرده‌های غیرهزینهزا 31.37درصد بوده که نسبت به ماه قبل رشد داشته است. متوسط نرخ سپردهها 0.77درصد و متوسط نرخ سود تسهیلات 1.03درصد است.
بانک دی: در مهرماه افزایش سنگین 31درصدی درآمدهای عملیاتی بانک دی رقم خورده و کاهش 35درصدی هزینه‌های عملیاتی به وقوع پیوسته است. میزان مازاد هزینه‌های بانک بر درآمدهای بانک 51درصد کاهش داشته و از 953میلیارد تومان به 469میلیارد تومان کاهش یافته است. 15درصد از سپرده‌های مشتریان متعلق به سپرده‌های غیر‌هزینه‌زاست. این بانک در جذب سپردهها موفق عمل کرده و 2.5درصد نسبت به شهریورماه افزایش پیدا کرده است. مبلغ تسهیلات اعطایی بانک روند مثبت‌تری داشته و 3.31درصد نسبت به ماه قبل بیشتر شده است.
وتجارت: بانک تجارت در مهرماه در کسب درآمدهای عملیاتی ضعیف عمل کرده و در این ماه این شاخص 21درصد کاهش داشته است. علاوه بر آن میزان هزینه‌های عملیاتی بانک تجارت 2درصد کاهش را تجربه کرده که در نهایت باعث کاهش 62درصدی مازاد درآمد به هزینه‌ها شده است. میزان تسهیلات 1.73درصد و میزان سپردهها 0.32درصد افزایش یافته و در مقایسه با شهریور به ترتیب به مبالغ 705هزار و 213میلیارد تومانی و 812هزار و 273میلیارد تومانی رسیده است. همچنین حدود 38.55درصد از حجم سپرده‌های مشتریان مربوط به سپرده‌های بدون هزینه است که در مقایسه با ماه قبل کاهش یافته است.
