چرا صنعت کاشی و سرامیک در قعر جدول بازدهی سال‌جاری قرار دارد؟
کاشیهای شکسته بورس
شـــــاخـص صنعت کاشی و سرامیک در روزهای اوج بازار طی زمستان سال گذشته و بهار سال‌جاری، موفق نشد رشد چشمگیری را نسبت به بازار به ثبت برساند. این در حالی است که صنایع ریالی معمولا ریسک کمتری خواهند داشت و به تبع آن بازدهی بهتری را برای سهامداران خود به همراه آورده‌‌‌اند. اما کاشی و سرامیک جزو معدود صنایع ریالی است که در صدر بازدهی‌‌‌های سال اخیر قرار ندارد. بالعکس با ثبت بازدهی حدود 10درصدی شرایط بسیار بدی برای این صنعت رقم خورده است. خبرهایی نیز که در خصوص نهضت ملی مسکن شنیده می‌شود، نتوانست بر این بازار تاثیر بگذارد؛ چرا که از سویی دولت به فکر تامین خوراک ارزان برای ساخت‌وساز است و از سوی دیگر می‌‌‌تواند نقدینگی و وصول مطالبات را در صنعت کاشی و سرامیک با مخاطراتی همراه کند.
با وجود آنکه طرح‌‌‌های توسعه کاشی و سرامیک در واحدهای تولیدی به سرانجام رسیده و ظرفیت‌‌‌های تولیدی افزایش یافته است، به نظر می‌رسد تقاضای داخل همچنان پایین است. علاوه بر این، نگاهی به افزایش نرخ‌های این صنعت نشان می‌دهد که با وجود تورم سالانه50درصدی طی دوسال اخیر نرخ فروش برخی از شرکت‌ها بسیار کمتر از تورم رشد کرده است. این درحالی است که هزینه‌‌‌های این‌گونه شرکت‌ها رو به افزایش است. گزارش‌‌‌های مثبت ماهانه نیز حکایت از آن دارد که تولید و فروش برخی شرکت‌های این صنعت طی ماه‌‌‌های اخیر با افت قابل‌توجهی همراه بوده است. این در حالی است که نرخ فروش رشد اندک یا افت کمی را تجربه کرده است. به نظر می‌رسد بخش صادرات در این صنعت تا حدودی تقویت شده باشد و درآمدهای این صنعت در نتیجه بهبود صادرات باشد. عقب‌ماندگی قیمتی نمادهای این صنعت می‌‌‌تواند پتانسیل خوبی برای صنعت به وجود آورد؛ به شرط آنکه صنعت کاشی و سرامیک با حمایت دولت همراه شده یا بازار مسکن رونق خوبی را تجربه کند.
کاشی‌‌‌ها در قاب کدال
مروری بر تحولات صنعت کاشی و سرامیک در سامانه کدال نشان می‌دهد این صنعت یکی از صنایعی است که میزان تولید و فروش آن متاثر از بازار مسکن خواهد بود. اما فروش صادراتی تا حدودی تقویت شده است. نگاهی به وضعیت طرح‌‌‌های توسعه نشان می‌دهد که با وجود رکود سنگینی که در بازار کاشی‌‌‌سازها وجود دارد، احتمالا شرکت‌هایی پتانسیل رشد خواهند داشت که طرح‌‌‌های توسعه آنها به سرانجام برسد. کاشیسازی حافظ، با توجه به اتمام طرح‌‌‌های توسعه، احتمالا شرایط رو به رشدی نخواهد داشت؛ چرا که همچنان در این صنعت رکود حرف اول را می‌‌‌زند. بورس تهران بدون توجه به شرایط کلی بازار، سهام رشدی صنعت کاشی‌وسرامیک را با افزایش قیمت همراه خواهد کرد. نمادهایی نظیر «کسعدی» یا کاشیسازی سعدی نیز در وضعیت فعلی، رشد قیمتی خوبی را روی تابلوی معاملات به ثبت رسانده‌‌‌اند.
بررسی‌‌‌ها از روند معاملات نمادهایی نظیر «کترام» نیز حاکی از آن است که اگر نمادهایی در این صنعت رشد قیمتی را تجربه کرده باشند، بیشتر در نتیجه اخبار و حواشی‌ای است که پیرامون تجدید ارزیابی دارایی‌‌‌های برخی از نمادها وجود دارد. در روزهای پیش‌‌‌رو، چشم‌‌‌انداز خوبی در خصوص صنعت کاشی و سرامیک وجود ندارد و رشد سودآوری این صنعت با وجود ریسک پایین چندان قابل‌توجه نیست. نرخ‌های فروش نیز با تاخیر زیادی اعمال میشوند، به طوری که قیمت محصولات صنعت کاشی و سرامیک، با رشد بسیار کمی نسبت به دلار و تورم کل کشور افزایش می‌‌‌یابد. افشای اطلاعات در کدال نشان می‌دهد که در ماه‌‌‌های اخیر برخی از نمادها نظیر «کلوند» یا کاشیسازی الوند مشمول افزایش نرخ شده‌‌‌اند. این نماد، یکی از شرکت‌های صنعت کاشی و سرامیک است که بازدهی نسبتا معقولی داشته است.
همچنین خبرهایی در خصوص بهره‌‌‌برداری از طرح‌‌‌های توسعه جدید توسط کاشی سعدی منتشر شده که قیمت سهم را تا حدودی افزایش داده است. وضعیت درآمدی این صنعت در گزارش‌‌‌های ماهانه نیز حاکی از آن است که مجموع درآمد هشت‌ماه اخیر صنعت کاشی و سرامیک 4هزار و 200میلیارد تومان بوده است که رشد 50درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد. اینکه همه صنایع ریالی کشور با وجود ریسک بسیار پایین و عدم‌دخالت مستقیم دولت رشدهای درآمدی بالای 70 تا 80درصدی را در هشت‌ماه اخیر به ثبت رسانده‌‌‌اند، برای بازار عجیب است. بی‌‌توجهی به افزایش نرخ در صنعت کاشی، این صنعت را از سایر صنایع عقب انداخته است.
چرا گزینه‌‌‌های کم‌‌‌ریسک پس زده میشوند؟
نسبت‌‌‌های آیندهنگر این صنعت نیز سیگنال خوبی به بازار نمی‌‌‌‌‌‌دهد، چرا که سود خالص سال‌جاری عدد بسیار بالایی نیست. قیمت سهام شرکت‌های صنعت کاشی و سرامیک، همپای رشد سودآوری نمادها حرکت می‌کند، به طوری که نسبت قیمت به سود آیندهنگر این نمادها در محدوده 6واحد نوسان می‌کند. سود خالص صنعت کاشی و سرامیک، در سال‌جاری حدود هزار و 900میلیارد تومان خواهد بود که با رشد 42درصدی نسبت به سال 1401 همراه خواهد بود. به نظر نمی‌رسد که صنعت کاشی و سرامیک تا زمان رشد نرخ دلار و تحرکات مثبت مسکن تکانه شدیدی را تجربه کند. بررسی‌‌‌ها از پیش‌بینی سود این صنعت نشان می‌دهد که رشد سودآوری نمادهای صنعت کاشی و سرامیک، کمتر از تورم بوده است.
این در حالی است که طرح‌‌‌های توسعه در این صنعت باید درآمد شرکت‌ها را با افزایش بیشتری همراه کنند. اما تورم موجود در بهای تمام‌‌‌شده این صنعت موجب رشد اندک سودآوری صنعت نسبت به سال قبل خواهد شد. همچنان کاشیسازی ساوه در میان پایین‌‌‌ترین نسبت قیمت به سود آیندهنگر قرار دارد. پس از آن کاشیسازی حافظ و کاشی پارس، رشد بهتری را تجربه می‌کنند. با وجود آنکه کاشی ساوه گزینه کم‌‌‌ریسک‌‌‌تری است، بازدهی کمی داشته است. همان‌طور که اشاره شد گزینه‌‌‌هایی نظیر «کحافظ» و «کساوه» دوران رشد حقیقی خود را گذرانده‌اند و اگر قرار باشد در صنعت کاشی و سرامیک نمادهایی پتانسیل رشد داشته باشند، احتمالا این رشد نصیب نمادهایی خواهد شد که طرح‌‌‌های توسعه و افزایش سرمایه دارند.
در حال حاضر انتظار می‌رود، کاشی سعدی رشد 86درصدی سودآوری و کاشی پارس رشد 59درصدی درآمد را تجربه کنند. این نمادها رشد خوبی را تجربه کرده‌‌‌اند، اما اگر قرار باشد محرکی به سراغ این صنعت بیاید، قطعا کاشی حافظ و کاشی سینا و همچنین کاشی الوند سه گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاری خواهند بود. اما در حال حاضر بازار ترجیح می‌دهد گزینه‌‌‌های پرریسک‌‌‌تر را تجربه کند.
