«دنیای‌اقتصاد» یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری را بررسی می‌کند
آیا «صبا» می‌ارزد؟
عمده فعالیت این شرکت در زمینه استخراج کانه‌‌‌های فلزی و محصولات شیمیایی است. همچنین این شرکت 75میلیارد برگه سهم دارد که آخرین قیمت آن 324تومان و ارزش بازار آن معادل 24هزار و 360میلیارد تومان بوده است. همچنین بازدهی این نماد در یک‌‌‌ماه، سه‌‌‌‌‌‌ماه و یکسال اخیر به‌‌‌ترتیب یکدرصد، منفی18درصد و یکدرصد بوده که مهم‌ترین دلیل آن شرایط منفی بازار سرمایه در یکسال اخیر است. انتظار می‌رود با توجه به چشم‌‌‌انداز شرایط مساعد برای وضعیت کلی بازار، وضعیت این شرکت بهتر شود. «صبا» با شناوری 11درصد، از سال 1399 وارد بازار سرمایه شده است و در حال حاضر در بازار دوم فرابورس معامله می‌شود.
موضوع فعالیت: موضوع فعالیت اصلی شرکت سرمایه‌گذاری صباتامین، سرمایه‌گذاری روی سهام، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها و... است. سهم سرمایه‌گذاری این شرکت از منظر بهای تمامشده، در شرکت‌های بورسی تقریبا ۵/ ۳برابر سهم سرمایه‌گذاری شرکت در شرکت‌های غیربورسی است. شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین، سرمایه‌گذاری نفت و گاز تامین، سنگآهن مرکزی و بانک‌‌‌تجارت بیش از ۷۰درصد بهای تمامشده کل پرتفوی شرکت را به خود اختصاص دادهاند.
ترکیب سرمایهگذاریها: مجموع مبلغ شرکت سرمایه‌گذاری صباتامین براساس بهای تمامشده دارایی‌‌‌ها تا تاریخ آبانماه سال 1401 بالغ بر 14هزار و 700میلیارد تومان بوده که از این رقم 12هزار و 78میلیارد تومان معادل 82درصد از کل سرمایهگذاریها به شرکت‌های بورسی و 2هزار و 680میلیارد تومان معادل 18درصد از کل سرمایهگذاریها به داراییهای غیربورسی اختصاص یافته است. از مجموع 39شرکت بورسی که «صبا» در آنها سرمایه‌گذاری کرده است، دومورد در صنعت استخراج کانه‌‌‌های فلزی، دومورد در صنعت محصولات شیمیایی و چهار‌‌‌مورد در صنعت فلزات اساسی فعالیت دارند که وزن بالای پرتفوی شرکت را تشکیل دادهاند. همچنین از مجموع 16شرکت غیربورسی، سه‌مورد در صنعت سرمایهگذاریها، سه مورد به‌عنوان واسطه مالی و پولی و یک‌مورد در صنعت استخراج کانه‌‌‌های فلزی فعالیت می‌کنند که وزن بالای پرتفوی غیربورسی شرکت را تشکیل دادهاند.
درآمد سود سهام: عمده سود هلدینگ «صبا» ناشی از فروش سرمایهگذاریها و سود تقسیمی زیرمجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست. سال گذشته «صبا» از محل سود سهام زیرمجموعههای خود درآمد 4هزار و 193میلیارد تومانی را کسب کرد که نسبت به درآمد 3هزار و 400میلیارد تومانی سال 1399 افزایش 22درصدی را نشان می‌دهد. در نهایت این هلدینگ سال گذشته سود خالص 6هزار و 400میلیارد تومانی را ثبت کرده است که نسبت به سال 1399 کاهش 24درصدی را نشان می‌دهد. باید توجه کرد که «صبا» در سال مالی 1399 حدود 5هزار و 100میلیارد تومان درآمد از محل فروش سرمایهگذاریها ثبت کرده است. این در حالی است که سال گذشته درآمد فروش سرمایه‌گذاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شرکت 2هزار و 600میلیارد تومان بود که دلیل عمده کاهش سود خالص شرکت را میتوان عدم‌‌‌فروش سرمایهگذاریها دانست. باید در نظر داشت که سال مالی «صبا» در روز پایانی اردیبهشت‌ماه به اتمام می‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد. پیش‌بینی می‌شود که شرکت در سال‌جاری بتواند عملکرد بهتری نسبت به سال گذشته ثبت کند و در نتیجه حدود 4هزار و 500میلیارد تا 5هزار میلیارد تومان درآمد از محل سود سهام زیرمجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها داشته باشد. این امر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند طبق آخرین سرمایه به سود خالص 100 تا 110تومانی بهازای هرسهم بینجامد. این در حالی است که قیمت تابلوی سهام «صبا» 324تومان و نسبت قیمت به سود شرکت حدود 18/ 3واحد است.
پرتفوی بورسی
در پرتفوی بورسی «صبا» سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌های متنوعی وجود دارد که از مهم‌ترین آنها میتوان به «تاپیکو»، «تاصیکو»، «امین»، «وبملت»، «فملی»، «تپیکو» و «فولاد» اشاره کرد. نکته جذاب در پرتفوی بورسی «صبا»، وجود سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پرپتانسیل و صعودی است که با بهتر شدن شرایط کلی بازار سرمایه سبب می‌شود، انتظار افزایش ارزشافزوده در پرتفوی بورسی این شرکت را داشته باشیم. طبق آخرین گزارش شرکت در آبانماه ۱۴۰۱ بهای تمامشده پرتفوی آن 12هزار و 78میلیارد تومان است که این رقم 82درصد از کل سرمایه‌گذاری شرکت را تشکیل می‌دهد و 18درصد آن مربوط به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های خارج از بورس است. ارزش روز شرکت سرمایه‌گذاری صباتامین در آبانماه سال‌جاری حدود 37هزار و 200میلیارد بوده است که نسبت به بهای تمامشده، افزایش 25هزار و 100میلیارد تومانی را نشان می‌دهد. آخرین وضعیت بررسی پرتفوی شرکت، رشد 208درصدی ارزش سرمایه‌گذاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شرکت نسبت به بهای تمامشده را نشان می‌دهد. باید توجه کرد که بیشترین میزان حساسیت بر افزایش یا کاهش خالص ارزش دارایی‌‌‌ها مربوط به تغییرات قیمت سهام «تاپیکو»، «تاصیکو»، «امین» و «بانک‌ملت» است.
پرتفوی غیربورسی
حدود 18درصد از پرتفوی شرکت سرمایه‌گذاری صباتامین مربوط به پرتفوی غیربورسی است. این شرکت، پرتفوی غیربورسی بزرگی دارد که از میان آنها میتوان به شرکت‌هایی نظیر شرکت سنگآهن مرکزی ایران، اختصاصی بازارگردانی صباگستر نفت و گاز تامین و کارگزاری صباتامین اشاره کرد. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که حدود 300میلیارد تومان سرمایه شرکت نیز مربوط به سرمایه‌گذاری در سایر شرکت‌های خارج از بورس است. نکته قابل‌‌‌توجه این است که بهای تمامشده پرتفوی غیربورسی «صبا» بالغ بر 2هزار و 600میلیارد تومان بوده و با توجه به قدمت بالای این شرکت‌ها، ارزش فعلی این پرتفوی عدد بسیار جذابی است. اما برای ارزشگذاری دقیق ارائه اطلاعات شفاف و دقیق از صورت‌های مالی و ارائه اطلاعات دقیق از آخرین وضعیت این شرکت‌ها موردنیاز است. بنابراین برای اینکه به‌‌‌طور کلی با شرکت‌های تابعه «صبا» آشنا شویم، در ادامه توضیحی مختصر از مهم‌ترین زیرمجموعههای این شرکت ارائه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم. شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین: «تاپیکو» بیشترین تاثیر را بر NAV (خالص ارزش روز دارایی‌‌‌ها) «صبا» دارد. موضوع فعالیت اصلی شرکت، سرمایه‌گذاری در سهام موسسه یا صندوق سرمایه‌‌‌پذیری است که در زمینه تهیه و تولید انواع مواد و محصولات پتروشیمی و شیمیایی، سرمایه‌گذاری روی پروژه‌‌‌های نفتی، خدمات اجرایی، طراحی، مهندسی و مطالعاتی فعالیت دارد. از منظر بهای تمامشده، سرمایه‌گذاری تاپیکو روی شرکت‌های بورسی ۵/ ۳برابر شرکت‌های غیربورسی است. شرکت صنایع پتروشیمی خلیجفارس حدود ۳۴درصد از بهای تمامشده پرتفوی بورسی «تاپیکو» را به خود اختصاص داده است. پنج‌‌‌شرکت بزرگ پرتفوی بورسی «تاپیکو» سهم ۶۲درصدی از بهای تمامشده کل پرتفوی شرکت دارند. شرکت نفت ستاره خلیجفارس به‌‌‌تنهایی ۳۸درصد از بهای تمامشده پرتفوی غیربورسی «تاپیکو» را تشکیل می‌دهد. در حال حاضر ۴۸درصد از پرتفوی سرمایه‌گذاری «صبا» مربوط به شرکت «تاپیکو» است و بهای تمامشده تاپیکو 5هزار و 800میلیاردتومان بوده که به 10هزار و 400میلیارد تومان رسیده است.
سرمایه‌گذاری صدرتامین: فعالیت اصلی شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین، خرید و فروش سهام شرکت‌های بورسی و غیربورسی است که شرکت‌های فرعی آن عمدتا در زمینه‌‌‌های تولید کاشی و سرامیک، پشم‌‌‌شیشه، آجر نسوز، تولید کائولن، مس و تولید لوله و فولاد فعالیت دارند. درآمدهای عملیاتی شرکت طی سال‌های متوالی تغییرات زیادی را نشان می‌دهد. درآمد «تاصیکو» در سال مالی گذشته رشد قابل‌‌‌توجهی داشته و طبق صورت مالی منتشرشده درآمد سود سهام شرکت با ۷۰درصد رشد از ۲هزار و ۵۰۰میلیارد تومان به ۴هزار و ۴۰۰میلیارد تومان رسیده است. سرمایه‌گذاری شرکت صدرتامین از منظر بهای تمامشده، در شرکت‌های بورسی پنج‌‌‌برابر سهم سرمایه‌گذاری شرکت در شرکت‌های غیربورسی است. شرکت‌های هلدینگ توسعه معادن و فلزات، ملی صنایع مس ایران و فولادمبارکه اصفهان ۸۵درصد از پرتفوی بورسی را به خود اختصاص دادهاند. شرکت توسعه معادن پارس‌‌‌تامین ۳۰درصد از بهای تمامشده پرتفوی غیربورسی را به خود اختصاص داده است. در حال حاضر 10درصد از پرتفوی سرمایه‌گذاری «صبا» مربوط به شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین (تاصیکو) است. بهای تمامشده تاصیکو هزار و 200میلیاردتومان بوده که به 7هزار و 500میلیارد تومان رسیده است.
شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین و شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین حدود 60درصد ار وزن شرکت‌های سرمایه‌گذاری «صبا» را به خود اختصاص دادهاند.
ارزشگذاری: ارزشگذاری پرتفوی بورسی هر شرکت سرمایه‌گذاری مهم‌ترین بخش محاسبه خالص ارزش داراییهای آن است. نکته مهم این است که ارزشگذاری شرکت سرمایه‌گذاری صباتامین با روش NAV (خالص ارزش روز دارایی‌‌‌ها) انجام شده است. به این منظور باید ارزشافزوده پرتفوی بورسی و غیربورسی این شرکت محاسبه و با حقوق صاحبان سهام و سود و زیان حاصل از واگذاری سهام جمع شود.
پرتفوی بورسی: ارزش روز پرتفوی بورسی «صبا» 37هزار و 200میلیارد تومان و ارزشافزوده پرتفوی بورسی آن 25هزار و 100میلیارد تومان است. این در حالی است که بهای تمامشده پرتفوی شرکت 12هزار و 70میلیارد تومان بوده است. از مهم‌ترین شرکت‌های بورسی «صبا» میتوان به «تاپیکو»، «تاصیکو»، «امین»، «وبملت» و «وتجارت» اشاره کرد.
پرتفوی غیربورسی: ارزش برآوردی پرتفوی غیربورسی «صبا» 7هزار و 500میلیارد تومان و ارزشافزوده پرتفوی غیربورسی آن مبلغ 4هزار و 900میلیارد تومان برآورد می‌شود. به این ترتیب NAV (خالص ارزش روز دارایی) هر سهم «صبا» در حال حاضر 1186تومان بهازای هرسهم و نسبت P/ NAV روز شرکت 28درصد است. این در حالی است که قیمت سهم در تابلوی معاملاتی 324تومان است و به طور کلی فرمول یا محاسبه مشخصی برای ارزشگذاری مقایسه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای در روش NAV وجود ندارد. اما به طور کلی P/ NAV (نسبت قیمت سهام به خالص ارزش روز دارایی) برای این سهم باید حدود 70 تا 60درصد باشد. با توجه به محاسبات انجام‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده P/ NAV «صبا» 28درصد است.
