دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌‌‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) با اشاره به مصوبه‌‌‌ جدید کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، اظهار کرد: در جلسه اخیر این کمیته، موضوع عملیاتی کردن وقف پول در بازار سرمایه بررسی شد و به جمع‌‌‌بندی رسید.

مجید پیره ادامه داد: وقف از جمله موضوعاتی است که برای افرادی که قصد سهیم‌شدن در فعالیت‌‌‌های غیرانتفاعی و خیرخواهانه را دارند، این امکان را فراهم کند تا بتوانند این قبیل اهداف خود را عملیاتی کنند.

او با اشاره به اینکه عمل وقف طی قرون مختلف به طرق گوناگونی انجام می‌‌‌شد، گفت: در دوره‌‌‌هایی، وقف در جوامعی که کشاورزی رونق بیشتری داشت، به صورت وقف باغ یا وقف رودخانه رواج داشت. در دوره‌‌‌هایی نیز املاک و مستغلات وقف می‌‌‌شدند.

دبیر کمیته فقهی سازمان بورس با اشاره به ارکان وقف گفت: در ادبیات فقهی به فردی که یک دارایی را وقف می‌کند، واقف گفته می‌شود. واقف دارایی مشخصی مانند ملک را برای هدفی مشخص وقف می‌کند. متولی، رکن دیگر وقف و فردی است که متعهد می‌شود از دارایی موقوفه در راستای نیات واقف بهره‌‌‌برداری کند و منافع آن را در این راستا به جریان بیندازد. دارایی وقف‌شده یا مال موقوفه رکن سوم وقف است. مال موقوفه بسته به شرایط فرهنگی و اقتصادی جامعه و افراد متفاوت است.

او با بیان اینکه در حال حاضر و با توجه به شرایط خاص اقتصادی، افراد بسیاری تمایل به مشارکت در امر وقف دارند، ولی امکان وقف املاک و مستغلات برای آنها امکان‌‌‌پذیر نیست، گفت: براین اساس، پیشنهاد شد از طریق ظرفیت‌‌‌های نهادهای مالی در بازار سرمایه امکان مشارکت‌دادن افراد با سرمایه‌‌‌های اندک در امر وقف

فراهم شود.

پیره ادامه داد: در همین راستا، این پیشنهاد مطرح شد تا با استفاده از تجربیات مفیدی که از بازار سرمایه در موضوع صندوق‌ها به‌‌‌دست آمده، صندوقی به منظور توسعه فعالیت‌‌‌های وقف در بازار سرمایه عملیاتی شود. بنابراین، پیشنهاد راه‌‌‌اندازی «صندوق وقف» در بازار سرمایه در جلسه اخیر کمیته فقهی مورد بررسی قرار گرفت.

او با اشاره به اینکه دارایی‌ای که در این صندوق وقف خواهد شد، شامل چه مواردی می‌شود، بیان کرد: در ادبیات فقهی زمانی که از وقف یاد می‌شود، اصل یک‌دارایی باید حبس شود و منافع آن دارایی در راستای نیات واقف به جریان بیفتد. بر این اساس، در وقف برای نمونه، اصل یک خانه حبس و با اجاره دادن آن خانه تلاش می‌شود منافع آن خانه در راستای نیات واقف صرف شود.

دبیر کمیته فقهی سازمان بورس با بیان اینکه دارایی موقوفه در صندوق وقف، پول است، تصریح کرد: حال این پرسش مطرح است که آیا افراد می‌‌‌توانند پول را وقف کنند و مدیر صندوق یا رکن دیگری به عنوان متولی، منافع حاصله از این پول‌‌‌ها را در راستای نیات واقف به جریان بیندازد؟

او افزود: با استناد به فتوای مقام معظم رهبری در خصوص وقف پول، کمیته فقهی در نهایت به این جمع‌‌‌بندی رسید که در بازار سرمایه وقف پول قابل اجرا و تاسیس صندوقی به منظور تحقق وقف پول در بازار از منظر ملاحظات فقهی امکان‌‌‌پذیر است.

به گفته پیره، پس از اخذ مجوزهای لازم و تاسیس صندوق وقف، افرادی که قصد مشارکت در فعالیت‌‌‌های خیرخواهانه از محل وقف را دارند، از طریق خرید واحدهای صندوق، پول خود را وقف می‌کنند و این پول‌‌‌ها به عنوان اموال موقوفه توسط متولی به گونه‌‌‌ای سرمایه‌گذاری می‌شود تا عواید حاصل از سرمایه‌گذاری در راستای نیات واقفان صرف شود.

دبیر کمیته فقهی سازمان بورس در پایان اظهار کرد: با توجه به نیات واقفان، صندوق‌های وقف مختلفی تشکیل خواهد شد که نیایتی همچون مدرسه‌‌‌سازی، ساخت بیمارستان، تهیه جهیزیه، سرپرستی ایتام، توسعه مساجد و امکان متبرکه و مواردی از این قبیل را پوشش می‌دهند و امید می‌رود با اجرایی شدن صندوق وقف شاهد تحقق اهداف متعالی اسلامی در بازار سرمایه باشیم.