وضعیت عملکرد گروه استخراج کانه‌های فلزی بررسی شد
مسیریابی سنگ‌آهنی‌‌ها
سنگ‌آهن ماده اولیه تولید فولاد بوده و 98درصد سنگ‌آهن استخراج شده در سطح جهان برای تولید فولاد به‌کار می‌رود. کشورهایی نظیر استرالیا، برزیل و روسیه بیشترین ذخایر سنگ‌آهن دنیا را در اختیار داشته و ایران نیز در جایگاه دهم قرار دارد. خودروسازی و صنعت ساختمان بخش‌های اصلی مصرف‌کننده فولاد هستند و تقاضای فولاد این بخش‌ها بر تقاضا و قیمت سنگ‌آهن اثر بااهمیتی دارد. بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سنگ‌آهن در جهان به ترتیب استرالیا، برزیل و چین هستند. ایران نیز با تولید 32 میلیون تن سنگ‌آهن، یازدهمین تولیدکننده سنگ‌آهن در جهان به‌شمار می‌رود. در حال‌حاضر قیمت سنگ‌آهن با رشدی بی‌سابقه به حدود 214 دلار بر تن رسیده است. تحلیلگران سیاست‌های چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف کننده سنگ‌آهن در جهان را علت عمده افزایش قیمت زنجیره فولاد از جمله سنگ‌آهن می‌دانند.
نگاهی به شرکت‌های صنعت
«کگل»: شرکت سنگ‌آهن گل‌گهر از سال 1370 در اداره ثبت شرکت‌های سیرجان به ثبت رسید و از سال 1372 فعالیت خود را با ظرفیت اسمی 5/ 2 میلیون تن کنسانتره آغاز کرد. سپس طی سال‌های بعد شرکت اقدام به افزایش ظرفیت و تولید محصولات با ارزش‌افزوده کرد به طوری‌که در حال‌حاضر شرکت با تولید 12 میلیون تن گندله و 15 میلیون تن کنسانتره بزرگ‌ترین شرکت سنگ‌آهنی ایران محسوب میشود. گروه سرمایه‌گذاری امید به‌همراه سرمایه‌گذاری گروه توسعه معادن و فلزات سهامداران عمده شرکت محسوب می‌شوند. همچنین شرکت گل‌گهر، سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در حوزه سنگ‌آهن و فولاد انجام داده است به‌نحوی که 28 درصد سرمایه‌گذاری گهرزمین، 35 درصد توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، 51 درصد جهان‌فولاد سیرجان، 95 درصد سرمایه‌گذاری توسعه گل‌گهر و ... را در اختیار دارد. به این ترتیب این شرکت تولیدکننده زنجیره کامل فولاد اعم از سنگ‌آهن، کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی، شمش و میلگرد است.
«کچاد»: شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در چهاردهم خرداد سال ۱۳۷۱ در دفتر ثبت شرکت‌های یزد به ثبت رسید. شرکت صنعتی و معدنی چادرملو(کچاد) در زمینه استخراج از معدن(استخراج باطله، استخراج سنگ‌آهن) و تولید محصولات(کنسانتره سنگ‌آهن،کنسانتره آپاتیت، سنگ‌آهن دانه‌بلندی، گندله، آهن‌اسفنجی و شمش فولاد) فعالیت می‌کند. گروه سرمایه‌گذاری امید به همراه سرمایه‌گذاری گروه توسعه معادن و فلزات از سهامداران عمده شرکت محسوب می‌شوند. این شرکت زنجیره کامل تولید فولاد را در درون خود دارد که ظرفیت تولید اسمی محصولات آن به شرح جدول شماره یک است.
«کنور»: شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور با نام اولیه تامین مواد اولیه فولاد صبانور به‌صورت شرکت سهامی خاص تاسیس شده و در تاریخ 10 اردیبهشت 1390 به سهامی‌عام تغییر یافته است. شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور (سهامی‌عام) در حال‌حاضر بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ‌آهن، کنسانتره وگندله در غرب و شمال‌غرب کشور است. محصولات تولیدی این شرکت شامل سنگ‌آهن دانه‌بندی شده، کنسانتره و گندله آهن است. درحال‌حاضر شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور جزو واحدهای تجاری فرعی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات (سهامی عام) بوده و دارای سه معدن سنگ‌آهن در شهرهای همدان و کردستان است که نام این معادن و میزان ذخایر آن به شرح زیر است:
معدن بابا علی: این معدن در استان همدان واقع شده و شامل دو توده باباعلی یک و باباعلی ۲ است که ذخیره قطعی توده باباعلی یک حدود ۶ میلیون تن برآورد شده و توده باباعلی ۲ نیز درحال اکتشاف و تعیین ذخیره است. سنگ‌آهن این معدن از نوع مگنتیت و با عیار متوسط آهن ۴۱ درصد است که به دلیل پایین بودن عیار آهن و بالابودن عیار عنصر گوگرد قابلیت مصرف در داخل کشور را نداشته و تنها مصرف آن درحال حاضر به عنوان یکی از منابع خوراک کارخانه کنسانتره همدان است.
معدن شهرک: این معدن در استان کردستان در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شهر بیجار واقع شده و شامل توده با ذخیره قطعی ۴۰ میلیون تن است. عیار متوسط سنگ‌آهن استخراجی ۵۰ درصد و از نوع مگنتیت است.
معدن گلالی: این معدن در استان کردستان، شهرستان قروه و در فاصله ۴۰کیلومتری از معدن باباعلی واقع شده است. ذخیره قطعی این معدن با توجه به منابع اکتشافات اولیه میزان ۱۰ میلیون تن برآورد شده و عملیات اکتشافی تکمیلی نیز درحال انجام بوده که ذخیره احتمالی با سقف حدودا ۲۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت. پروانه بهره‌برداری این معدن در سال ۱۳۷۲ صادر و سقف آن به میزان ۲۵۰ هزار تن است. معدن از نوع سنگ‌آهن مگنتیتی و عیار متوسط آهن در این معدن ۵۰ درصد و متوسط گوگرد بالای ۲ درصد است. این شرکت در نظر دارد که کارخانه گندله‌سازی با ظرفیت یک میلیون تن در سال را در کردستان راه‌اندازی کند. این کار با مشارکت شرکت فرعی به‌نام صباامیدغرب خاورمیانه صورت می‌پذیرد و زمان تقریبی بهره‌برداری از آن اواخر سال ۱۴۰۰ خواهد بود، همچنین یک واحد فولادسازی در زنجیره فولادسازی کردستان در حال راه‌اندازی است که ظرفیت آن شامل یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن آهن اسفنجی و ۵/ 1میلیون تن فولاد است. این طرح‌ها با مشارکت ۴۴ درصدی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو)، ۲۰ درصدی شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور، ۲۰ درصدی کمیته امداد امام‌خمینی و ۱۶ درصدی بخش خصوصی به‌نام شرکت کیمیا معادن سپاهان در حال راه‌اندازی است.
متغیر‌های اساسی
یکی از ویژگی‌های شرکت‌های فعال در صنعت تاثیرپذیری مستقیم درآمد از نرخ ارز و همچنین قیمت‌های جهانی فولاد و در مقابل تاثیرپذیری کمتر بهای تمام‌شده از دو متغیر مذکور است که باعث میشود در شرایط افزایش نرخ ارز یا رشد قیمت‌های جهانی، سود ناخالص با نرخ رشد بالاتری افزایش پیدا کند. موارد ذکرشده در کنار سرمایه‌گذاری‌های عظیم شرکت‌های صنعت که درصدد تکمیل زنجیره خود هستند، چشم‌انداز مناسبی برای شرکت‌های این صنعت فراهم می‌کند.
نمودار و جداول گزارش در ستون سمت چپ قرار گرفته است
